Yetishtirish texnologiyasi va ekologiya


Atirgulni yetishtirish texnologiyasi



Download 7,28 Mb.
Pdf ko'rish
bet82/235
Sana30.12.2021
Hajmi7,28 Mb.
#191515
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   235
Bog'liq
Dorivor o'simliklar vetishtirish texnologiyasi va ekologiya. Ahmedov O'. Ergashev A

Atirgulni yetishtirish texnologiyasi
Atirgul 
ra’noguldoshlar 
(atirgullilar) 
turkumining 
xushmanzara  o‘simlik  sifatida  ekiladigan  bir qancha  turiga  xalq 
tomonidan  qo‘yilgan  umumiy  norn  hisoblanadi.  Bu  turkumning 
yovvoyi  holda  o‘sadigan  turlari  xalqda ra’no,  na’matak,  gulzavr 
va itburun nomlari bilan m a’lum.
Shulardan  ra’no  va  atirgul  so‘zlari  oila  nomiga  asos  qilib 
olingan.  Atirgulning  yer  yuzida  10  mingga  yaqin  naviari 
bor  b o iib ,  0 ‘zbekistonning  barcha  iqlim  sharoitlarida  6  ta 
remontant,  choy-duragay,  pero‘nsion,  poliant,  floribund  va 
chirmashuvchi kabi  turlari bor.  Atirgulga mansub  340  dan  ortiq 
naviari sug‘oriladigan mintaqamizda ekib kelinmokda. Bu navlar 
gulining katta-kichikligi, rangi, hidi, poyada o‘mashishi,  gullash 
davri, poyaning tikka yoki ilashib o‘sishi kabi xususiyatlari bilan 
farq  qiladi,  fasl  bo‘yi  uzluksiz  yoki  takroriy  gullab  turadigan 
va  poyasi  ilashib  o‘sadigan  xillari  ko‘proq  ekilib  kelinmokda. 
Atirgulning  bizning  sharoitimizda  asosan  payvand  qilish  yo‘li 
bilan ko‘paytirishda kerakli atirgul navinmg bitta yoki bir nechta 
kurtagi  avgust  oyining  oxirlarida  payvandtakka  (na’matakka) 
ulanadi. Kelasi yil  erta bahorda payvandtak  unga ulangan kurtak 
yuqorisidan  kesib  tashlanadi  va  payvandni  bog‘lagan  chipta 
bo‘shatiladi.  Mavsum  davomida  bachki  shoxchalar  4-5  marta 
yulib  tashlanadi.  Payvandli  gui  15-20  sm  o‘sgandan  keyin
86


uning bo‘yiga cho‘zilishiga va muddatidan  oldin  guliashiga yo‘l 
qo‘yilmaydi. Buning uchun payvandi gulning uchi kesiiib, vaqti- 
vaqti  bilan  yon  shoxlari  kisqartirib  turilads.  Oktyabr  oyining 
oxiri  noyabr oyining boshlarida bu payvandlar toTa sbakllangan 
ko‘chatga  aylanadi.  Atirgulning  ko‘chatlarini  unumdor  va  suv 
bilan  ta’minlangan  yerlarga  kuzda  va  bahorda  o‘tqaziladi.  Bu 
yerlar  oldindan  gektar  hisobiga  30-50  tonnadan  chirigan  go‘ng 
solib 30-35 sm chuqurlikdahaydaladi. Begona o‘tlardari tozalanib 
tekislab  qo‘yilgan  bo‘ladi.  K o‘chatlar  70  x  70  sm  oraliqda 
o‘tqaziladi. К о‘chat o‘tqaziladigan cnuquming kengligi 30-40 sm, 
chuqurligi  40-50  sm  dan  qilinadi.  Vegetatsiya  davomida  atirgul 
ekilgan maydon 20 martacha sug‘oriladi va 6 martagacha oralari 
chopiladi.  Atirgulning  (gulzor)  yaxshi  o‘sishi  va  rivojlanishi 
uchun  mavsum  davomida  ikki  marta  (1  m2  yerga  30  g  dan 
ammoniy nitrat,  20  g  dan  fosfor va  15  g dan  kaliy o ‘g‘iti  bilan) 
oziqlantiriladi.  Atirgulni  vegetatsiya  davomida  zararkunanda va 
kasalliklardan himoya qilish maqsadga muvofiq bo‘ladi. Ayniqsa 
un  shudringga  qarshi  oltingugurt  kukuni  bilan  3  marta  dorilash 
kerak bo‘ladi.  Begona o‘tlardan xoli tutiladi. Atirgulning bazi  82 
xillarining  gulbarglaridan  efir  moyidan  tashqari  gulqand  va 
murabbolar tayyorlanadi.
SARIMSOQ PIYOZ (SASSIQ PIYOZ) -  
ALLIUM  8ATIVURN L.
Sarimsoq (sassiq piyoz) -  Allium sativum  L. lolaguldoshlar 
(piyozguldoshiar) -  Liliaceae oilasiga kiradi.
Ko‘p  yillik,  piyozboshli,  bo‘yi  20-70  (ba’zan  100)  sm 
ga  etadigan  o‘i  o ‘simlik.  Poyasi  tik  o‘suvchi,  silindrsimon 
bo Tib,  taxminan  yarmisigacha  barg  qini  bilan  o'ralgan.  Bargi 
chiziqsimon,  yassi  yoki  tamovsimon,  o‘tkir  uchli.  Sarimsoq 
piyozning  ba’zi  navlarini  barg  ko‘ltig‘ida  piyozchalari  boTadi. 
Gullari  oddiy  soyabonga  to ‘plangan.  Soyabon  tushib  ketadigan


bitta  bargli  qinga  o‘ralgan.  Gul  bandlarining  oraiig‘ida  mavda 
piyozchalar  bor.  Gulqo‘rg‘oni  oddiy,  6  ta  oq  rangli  tojbargdan 
tashkil  topgan.  Otaligi  6  ta,  onalik  tugimi  uch  xonali,  yuqori ga 
joylashgan.  Mevasi  -   ko‘p  urug‘li  ko‘sak.  K o‘pincha  meva 
tugmaydi.

Download 7,28 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   235




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish