Yaxlit organizm haqida tushuncha. Tizimlar,a'zolar, to'qima hujayralar

Tizimdagi organlar birgalikda ishlaydi.
Xuddi montaj liniyasida ishlaydigan ishchilar singari, organ tizimining tarkibidagi organlar tizimning toʻliq ishlashi uchun birgalikda faoliyat koʻrsatishlari kerak. Masalan, hazm tizimining ishlashi – ovqatni qabul qilish, uni soʻrilish uchun kichik boʻlgan molekulalarga parchalash, soʻrilish jarayoni va keraksiz chiqindi mahsulotlarini yoʻq qilish har bir keyingi organning oʻz bajaradigan ishiga bogʻliq.^{3,4}3,4start superscript, 3, comma, 4, end superscript
Hazm qilish bu ozuqa moddalarining soʻrilishi uchun ovqatning parchalanish jarayonidir. Bu jarayon ham mexanik, ham kimyoviy hazmni oʻz ichiga oladi. Mexanik hazm jarayonida ovqat mayda boʻlaklarga parchalanadi. Kimyoviy hazm jarayonida oqsil va kraxmal kabi yirik molekulalar osonlikcha soʻrilishi mumkin boʻlgan oddiy qismlarga parchalanadi.
Mexanik hazm, kimyoviy hazmning dastlabki bosqichlari bilan birga ogʻiz boʻshligʻi va oshqozonda sodir boʻladi. Chaynash ovqatni mayda boʻlaklarga ajratadi, oshqozon esa ovqatni suyuq aralashmaga aylantiradi. Oshqozon, shuningdek, ovqatni saqlash vazifasini ham bajaradi, qisman hazm qilingan ovqatni ingichka ichakka kerakli miqdorda oʻtkazib turadi.
Hazm tizimi. Oshqozon bilan bogʻlanadigan ogʻiz boʻshligʻidan boshlanadi. Jigar va oshqozon osti bezi oldiniga ingichkka ichakka, undan keyin esa yoʻgʻon ichakka oʻtib ketuvchi oshqozonga yaqin joylashadi.


Ingichka ichak kimyoviy hazmning asosiy joyi boʻlib, oshqozon osti bezi va jigardan ajraluvchi fermentlar tomonidan amalga oshiriladi. Ingichka ichak, shuningdek, oziq moddalari oʻzlashtiriladigan asosiy joydir; shakar va aminokislota kabi molekulalar hujayralar tomonidan oʻzlashtiriladi va foydalanish uchun qon oqimiga oʻtkaziladi.
Ogʻiz boʻshligʻi, oshqozon, ingichka ichak va boshqa hazm tizimi organlari ovqatni hazm qilish va oziq moddalarni oʻzlashtirish uchun birgalikda ishlaydi. Agar oshqozon ishlamay qolsa, yoki oshqozon osti bezi singari ferment ishlab chiqaruvchi organ ishini toʻxtatsa, hazm jarayoni yaxshi kechmaydi!