Yashil iqtisodiyot ko’rsatkichlari va uning guruhlanishi
Yashil iqtisodiyot ko’rsatkichlari va uning guruhlanishi Yashil iqtisodiyotni aniqlash va tadqiq qilishning hozirgi jarayoni 2008 yil UNEP (United Nations Environment Program) tomonidan boshlangan. Tashabbus doirasida ko’rilgan birinchi chora professor Barbierning “Global yashil yangi kelishuv” nomli hisoboti, keyingi qadam esa 2009-yilda Kopengagenda bo’lib o’tgan iqlim konferensiyasida ilgari surilgan Yashil iqtisodiyot kontseptsiyasini eng muhim muammolarni hal qilish usuli bo’ldi. Bular: muhim ekologik, ijtimoiy va iqtisodiy muammolar va imkoniyat sifatida barcha davlatlarning qulay rivojlanishi. Yashil iqtisodiyotni aniqlash va tadqiq qilishning hozirgi jarayoni 2008 yil UNEP (United Nations Environment Program) tomonidan boshlangan. Tashabbus doirasida ko’rilgan birinchi chora professor Barbierning “Global yashil yangi kelishuv” nomli hisoboti, keyingi qadam esa 2009-yilda Kopengagenda bo’lib o’tgan iqlim konferensiyasida ilgari surilgan Yashil iqtisodiyot kontseptsiyasini eng muhim muammolarni hal qilish usuli bo’ldi. Bular: muhim ekologik, ijtimoiy va iqtisodiy muammolar va imkoniyat sifatida barcha davlatlarning qulay rivojlanishi. Yashil bo’yicha jamoatchilik muhokamasida ishtirok etayotgan xalqaro tashkilotlar barqaror o’sish va yashil iqtisodiyotning ko’rsatkichlarini yaratdi. Yashil bo’yicha jamoatchilik muhokamasida ishtirok etayotgan xalqaro tashkilotlar barqaror o’sish va yashil iqtisodiyotning ko’rsatkichlarini yaratdi. Yashil iqtisodiyotning targ’ib qilinishi quyidagi tashkilotlar tomonidan amalga oshirildi: - OECD, - Birlashgan Millatlar Tashkilotining Atrof-muhit dasturi, - Jahon banki, - Global yashil rivojlanish instituti, - Yevropa atrof-muhit agentligi. 2009-yilgi yangi Yashil Global kelishuv. 2009-yilgi yangi Yashil Global kelishuv. Iqtisodiy inqiroz global yashil iqtisodiyotni amaliyotga joriy qilish, ya’ni, yashil sektorlar, yashil infratuzilma va yashil ish o’rinlarini yaratishga rag’bat beradi. Yashil infratuzilma yaratish – issiqxona gazlari emissiyasini va resurslarni iste’mol qilishni kamaytirish, kamroq chiqindilarni ishlab chiqarish va shu bilan birga ijtimoiy tengsizliklarni kamaytirish, tabiiy, iqtisodiy va inson kapitalning qaytarilishini ta’minlash jarayoni hisoblanadi. 2010-yil OECD 2010-yil OECD Yashil o’sish – iqtisodiy o’sish va rivojlanishga intilish, shu bilan birga atrof-muhitning buzilishi, biologik xilma-xillikning yo’qolishi, tabiiy resurslardan beqaror foydalanish va yo’qotishning oldini olish. “Yashil o’sish” tadbirkorlik faoliyati oqibatlarini ekologik faoliyat ta’siridan ajratishni, shuningdek, iqtisodiy o’sishning harakatlantiruvchi kuchi sifatida investitsiyalarga intilish atrof-muhitga salbiy oqibatlar keltirmaganligi holatini bildiradi. 2012-yil Jahon Banki Yashil o’sish ifloslanish va atrof-muhit degradatsiyasini kamaytiradigan, tabiiy xavf-xatarlarga chidamli toza resurslardan foydalanish nuqtai nazaridan samarali o’sish va boshqa ofatlarning oldini olish uchun atrof-muhitni boshqarishdan foydalanishdir 2012-yil Global yashil o’sish Instituti 2012-yil Global yashil o’sish Instituti Yashil o’sish – iqtisodiy o’sishni ta’minlash bilan birga iqlim va ekologik barqarorlikka erishishning yangi inqilobiy rivojlanish yo’nalishidir. U qashshoqlikni kamaytirish, ish o’rinlari yaratish, ijtimoiy qatlamlar va ekotizimlarning barqarorligi, iqlim o’zgarishlari, biologik xilma-xillikni qo’llab-quvvatlash va toza energiya va suv ta’minotini o’z oldiga maqsad qiladi. 2011-yil UNEP 2011-yil UNEP Yashil iqtisodiyot – bu odamlarning farovonligi va ijtimoiy tengligiga ijobiy ta’sir ko’rsatadigan, shu bilan birga ekologik xavfni va tabiiy resurslarni iste’mol qilishni kamaytirishga qaratilgan iqtisodiyot. 2012-yil Yevropa atrof-muhit agentligi 2012-yil Yevropa atrof-muhit agentligi Yashil iqtisodiyotda ekologik, iqtisodiy va ijtimoiy siyosat, innovatsiyalar jamiyatlarga resurslardan samarali foydalanishda yordam berishni taqozo qiladi. Shu bilan birga u inson farovonligini oshirish, ijtimoiy integratsiyani rivojlantirish va Yerdagi hayotni ta’minlaydigan tabiiy tizimlarni himoya qilish uchun xizmat qiladi. Global yashil iqtisodiy indeks Liderlik: davlat boshlig’i, media qamrovi, xalqaro konferensiyalar, xalqaro yordam. Siyosat: tiklanuvchi energiya, toza energiya siyosati, emissiya, tiklanuvchi energiya maqsadlari. Toza texnologiya investitsiyalari: investitsiya qamrovi, tijoratlashtirish, innovatsiya, investitsiya osonligi UNEP Ekologik muammolar: iqlim o'zgarishi, ekotizim menejmenti, resurs samaradorligi, kimyoviy va chiqindi boshqaruvi. Siyosat: yashil investitsiyalar, yashil fiskal reformalar, tashqi ta'sirlarni baholash, yashil malaka treininglari sarfi. Farovonlik va tenglik: ishsizlik, umumiy boylik, resurslar imkoniyati, sog’lik. OECD (Organization for Economic Cooperation and Development) Iqtisodiy-ijtimioy o’sish xarakteri: iqtisodiy o’sish, samaradorlik va raqobat, ishchi kuchi bozori, ta’lim va daromadlar. Atrof-muhit va resurs samaradorligi: CO2 va energiya samaradorligi, resurs samaradorligi, chiqindi chiqarish va qayta ishlash darajasi, suv samaradorligi, texnologiya va innovatsiya. Tabiiy boylik bazasi: tabiiy resurslar, bioxilma-xillik va ekotizim, atrof-muhit sifati.
http://hozir.org
Do'stlaringiz bilan baham: |