O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA‘LIM VAZIRLIGI
TOSHKENT DAVLAT TEXNIKA UNIVERSITETI
Lazer texnologiyalari va optoelektronika kafedrasi
Yarim o’tkazgichli optoelektron qurilmalar fanidan
Yarim o’tgazgichli lazerlar va ularning qo’lanilishi mavzusida Bajardi: LTO kafedrasi 148-19 guruh talabasi: Xurramov Mo’minjon Dilshod o’gli
Tekshirdi _____________________________________ Imzo___________
Toshkent-2022
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA‘LIM VAZIRLIGI TOSHKENT DAVLAT TEXNIKA UNIVERSITETI “Lazer texnologiyalari va
optoelektronika’’ kafedrasi
mudiri : D.B. Yusupov
2022 yil «___»__________
Kurs loyihasi “ Yarim o’tkazgichli optoelektron qurilmalar ” fani
Guruh: 148-19 LTO
Talaba: Xurramov Mo’minjon
Rahbar: Kamilov Sherzod
Mundarija
Kirish…………………………………………………………………….4
Dielektrik, yarimo‘tkazgich va metalning energetik sathlari …………………5
Solishtirma qarshilikni o‘lchashning bir va ikki zosdli usullari .…………11
Yarim o’tgazgichli lazerlar va ularning qo’lanilishi ………….15
Yupqa qatlamlarda solishtirma qarshilikni to‘rt zondli usul bilan aniqlash…..19
Yarim o‘tkazgichli materiallar va ularning tuzilishi………….21
Xulosa……………………………25
Foydalanilgan adabiyotlar…………………………..28
KIRISH
Ilmiy-texnikaviy rivojlanishni yarimo‘tkazgichli elektronikasiz, xususan mikroelektronikasiz tasavvur qilish qiyindir. Zamonaviy mikroelektronikada yarimo‘tkazgichli materiallar va ko‘p qatlamli strukturalardan keng ko‘lamda foydalaniladi va ular asosida turli xil yarimo‘tkazgichli asboblar va mikrosxemalar tayyorlanadi. Yarimo‘tkazgichli materiallarni ishlab chiqarishning rivojlanishi ularning sifatini laboratoriya va sanoat sharoitida tekshirishning yuqori darajaga ko‘tarilishi bilan bog‘liq. Bunda ishlab chiqarish sohalari texnologik yo‘qotishlari va ularning ishlab chiqarishdagi sifatini nazorat qilishga ketgan moddiy xarajatlarning o‘lchamlari aniqlanadi. Shuning uchun sanoat korxonalarini yuqori aniqliqsagi va yuqori ishlab chiqarish unumiga ega vositalar bilan jihozlangan, yarimo‘tkazgich materiallarning sifatini tekvdiruvchi yangi, ilgor usullarni ishlab chiqish va o‘zlashtirish yarimo‘tkazgich materiallar va strukturalarni ishlab. chiqarish iqtisodiy samaradorligining o‘sishi bilan bevosita bog‘liqdir. Afsuski yarimo‘tkazgichlarning hamma parametrlarini ham oddiy va qulay bo‘lgan usullar bilan o‘lchash mumkin emas. Ularning ko‘pchiligini o‘lchash maxsus fizik uslubiyatni va murakkab apparaturalarning ishlatilishini talab qiladi. Shuning uchun yarimo‘tkazgichlarning parametrlarini o‘lchash usullari so‘nggi yillarda yarimo‘tkazgichlar fizikasi va texnikasi bo‘limlari bilan bir qatorda rivojlanib mustaqil yo‘nalish bo‘lib qolmoqsa. Yarimo‘tkazgichlar fizikasi va yarimo‘tkazgichli elektronika masalalari yoritilgan kitoblarning soni kam emas, lekin ularda yarimo‘gkazgichlarning parametrlarini o‘lchash va yarimo‘tkazgichli materiallarni tekshirish usullariga kam e'tibor berilgan. Umid qilamizki, mazkur qo‘llanma ma'lum darajada o‘quvchilarning yarimo‘tkazgichlar fizikasining bu bo‘limiga bo‘lgan ehtiyojini qondiradi. Qo‘llanmada yarimo‘tkazgich materiallar