Yarim avtomatik blokirovka

ASBOB - USKUNALARNING TARKIBI, MAQSADI VA JOYLASHUVI
Umumiy holda, МПАБ - НСУ qurilmalari tarkibiga yo`l qurilmalari va EM postida joylashgan qurilmalar kiradi.

МПАБ - НСУ tizimi qurilmalarining yo`l qurilmalari tarkibiga quyidagilar kiradi:

- ПС hisoblash punktining qurilmalari;

- КПС elektr ta’minoti va aloqa kabeli;

- ПРС yo`l signalini qayta uzatuvchisi.

ПС (hisoblash punkti) o`qlarni hisoblash datchigi ustidan o`tgan harakatlanuvchi tarkibning o`qlari soni to`g`risida dastlabki ma’lumotlarni olish va qabul qilingan ma’lumotlarni КПС orqali hisoblash qurilmasiga yetkazish uchun mo`ljallangan.

Hisoblash punkti elementlariga quydagilar kiradi:

- ДПЭП-М turidagi yo`l datchigi (ПД);

- КМ-У-УКП СО turidagi kabel muftasi (КМ);

- НСУ yo`l hisoblash qurilmasi;

- KС НСУ - K turidagi ulash qutisi (КС).

ПД dan harakat tarkibi o`qlarining o`tish momentlarida elektr signallari parametrlarini shakllantirish uchun mo`ljalgan. Ushbu signallarning bazi parametrlari harakat tarkibining harakat yo`nalishiga bog`liq.

ПД lar peregonni cheklОВchi, stansiyaning kirish svetaforlarida, izolyatsiyadan 1m (kam bo`lmagan) masofada peregon tomonga o`rnatiladi. ПД relsning ichki tomoniga temir taglikka biriktiriladi.

ПД o`rnatish maydonchasida yaqinida, binolarning yaqinlashuvining amaldagi talablariga muvofiq, КМ kabel muftasi, КС НСУ - K tipidagi ulash qutisi КС va НСУ bloki joylashgan.

ПД 2.8 metr uzunlikdagi mahsus elektr kabel bilan НСУ blokiga ulanadi, bu datchikning ajralmas qismi hisoblanadi. НСУ bloki yo`l datchigi shakllantirgan elektr signallarini qayta ishlashga, yo`l datchigi bo`ylab harakatlanadigan o`qlar sonini hisoblashga (harakat yo`nalishini hisobga olgan holda) va qabul qilingan ma’lumotlarni stansiyaning ПБУ shkafidagi hisoblash qurilmasiga elektr va aloqa kabeli orqali uzatishga mo`ljallangan. Bundan tashqari, НСУ bloki yo`l datchigining rels kallagiga nisbatan to`g`ri holatdaligini nazorat qiladi. Yo`l datchigining holati relsning kallagiga nisbatan o`zgarganda, НСУ bloki avtomatik ravishda himoya holatiga o`tadi. Bunday holatda hisoblash qurilmasi peregon bandligini qayd etadi.

КС ulash qutisi НСУ bloki bilan КПС kabelini ulash uchun mo`ljallangan. КПС kabeli elektr taminotdagi kuchlanishni stansiyaning ПБУ shkafidan hisoblash punktlariga o`tkazish uchun, shuningdek СРП - Уtipidagi hisoblash moslamasi bilan malumotlar almashish uchun mo`ljallangan. Har qanday uchastkada КПС ning uzunligi 1000 metrdan oshmasligi kerak. КПС sifatida kamida beshta juftligi bo`lgan ТППэпБ 5x2-0,64 markali yoki shunga o`xshash xususiyatlarga ega kabeldan foydalanish kerak.

Agar hisoblash punktlarini ПБУ shkafidan 1000 m dan ortiq masofaga o`rnatish zarur bo`lsa, aloqa sifatini pasaytirmagan holda ikkita КПСni ketma-ket ulash imkoniyatini ta’minlaydigan yo`l signalini takrorlОВchi (ПРС) ishlatiladi. ПРСni o`rnatish joyi shunday tanlanganki, КПСning ПРС ga tutashgan har bir tarmog`ining uzunligi 1000 metrdan oshmasligi kerak.

КМ-У-УКП СО, ПРС ning kabel muftasi bo`lib, uning ichiga quydagilar o`rnatiladi:

- НРТ tipidagi yo`l signallarini takrorlash bloki (TР1);

- KC НРT2 turidagi ulanish qutisi (КС1);

НР1 bloki hisoblash nuqtalari va hisoblash qurilmasi o`rtasida ma’lumotlar almashinuvi signallarining parametrlarini belgilangan chegaralar doirasida saqlashga mo`ljallangan.

КС1 ulanish qutisi НР1 blokini КПС kabeli bilan bog`lash uchun mo`ljallangan.

EM postida joylashgan qurilmalar quydagilarni o`z ichiga oladi:

- СРП - Уturidagi hisoblash qurilmasi (СРП);

- ИБП - 14/12 - 10 turidagi БП uzluksiz taminot manbai;

- ОВ jo`natish yordamchi relesi va uning takrorlОВchisi ОВ1;

- OX xo`jalik poyezdini jo`natish relesi va uning takrorlovchisi OX1;

- КЖХ1 ho`jalik poyezdining jezl - tayoqchasi mavjudligini nazorat qiluvchi rele;

- ОХ, ИФП, ДСО, ОСО knopkalari;

- ДС turidagi diferensial tizimi (ДС);

- РТ 1х2-ВЕ/FM asosidagi RT 1x2-5DC/FM-ST tipidagi ximoya bloki (BZ);

- VAL-MS-T1/T2 335/12.5/1+1-FM turidagi hisoblash punktining taminot zanjirini himoya qurilmasi (УЗФ);

- ФИСПО-01Н1-В 3А turidagi filtr (Ф);

- BP НСУ turidagi taminot bloki (BP1);

- RT 2x1+F-BE/FM asosidagi RT 2x1-12DC/FM-ST turidagi hisoblash punktining aloqa zanjirini himoya qurilmasi (УЗИ);

- БП НСУ turidagi БП1 bloki;

- I-8410turidagi axborot chiqarish moduli (ММВ);

- PLC-RSC-24DC/21 turidagi ПС, ПО, ПП, ДСО, Зв, КЖХ, СО, КП interfeys relelari;

- ПС, ПО, ПП, ДСО, Зв, КЖХ, СО, КП indikatorlari.

Hisoblash qurilmasi (СРП) ПАБ qurilmalari uchun ,,O`TY“ AJ ning amaldagi yo`riqnoma va ko`rsatmalarida belgilangan qoidalarni amalga oshirish uchun mo`ljallangan.

СРП - hisoblash qurilmasi quyidagi funksiyalarni bajaradi:

- harakat tarkibining harakatlanadigan o`qlari soni bo`yicha hisoblash punktidan olingan ma’lumotlarni qayta ishlash;

- peregonning bo`sh yoki bandligini nazorat qilish;

- ОВ jo`natish yordamchi relesi, OX xo`jalik poyezdini jo`natish relesi ishini boshqarish;

- tonal chastotali aloqa kanali, shu jumladan optik aloqa linyalari orqali qo`shni stansiya yoki blok-postning hisoblash qurilmasi bilan uzluksiz ma’lumot almashinuvi tufayli МПАБ - НСУ qurilmalarining uyg`un ravishda va xavsiz ishlashini taminlash;

- ОХ, ДСК, ОДСК tugmalari holatini nazorat qilish;

- kirish svetaforida ruhsat etuvchi chiroq yonganda yaqinlashish uchastkasi, strelkasiz uchastka va birinchi strelkali uchastka navbatma-navbat band bo`lib, bo`shashini hamda harakat tarkibining stansiyaga to`liq kirib kelganini nazorat qilish;

- quydagi holatlarda dastlabki holatini sun’iy qayta tiklaydi (bundan keyin ИВИС);

1. 
   qurilma ishlamay qolganda yoki himoya holatiga o`tganda;
   
2. 
   poyezdning stansiyaga kelishi bilan bog`liq bo`lgan rels zanjirlardan biri ishlamay qolganda;
   
3. 
   poyezd stansiyaga kirish svetaforlarining taqiqlangan ko`rsatkichi ostida kirib kelganda;
   
4. 
   hizmat ko`rsatish va tamirlash ishlari olib borilganda;
   
5. 
   stansiya navbatchisining buyrug`i bilan chiqish signali yopilgandan so`ng, bunda poyezd peregonga yuborilmagan:
   

- МВВ moduli bilan uzluksiz malumot almashish;

- aparaturaning ichki tugunlarini diagnostika qilish;

- tizimning ishlashi haqidagi malumotlarni arxivlash va qayd etish.

БП uzluksiz ta’minot manbai СРП hisoblash qurilmalari va hisoblash punkti elementlarini elektr ta’minoti uchun mo`ljallangan va tashqi elektr ta’minoti manbalari o`chirilganda СРП va ПС qurilmalarini tashqi elektr ta’minoti manbalari 24 soat (kamida) o`chirilmagan bo`lsa 8 soat (kamida) davomida uzluksiz ishlashini taminlaydi.

ОВ relesi ОВ1 relesining qo`zg`alish zanjirini shakllantirish uchun mo`ljallangan. ОВ relesi elektr taminoti kuchlanishini bevosita СРП hisoblash qurilmasidan oladi.

ОВ1 yordamchi jo`natish relesi stansiyaning chiqish signallarining umumiy signal relesining qo`zg`atish zanjirini blakirovkalash yoki nazorat-seksiya relesi poyezdni peregonga jo`natish mashrutini nazorat qilish shuningdek xo`jalik poyezdining jezl-tayoqchasi zanjirlarini blakirovka qilish uchun mo`ljallangan.

Yordamchi jo`natish relesi quydagi shartlar bajarilganda yakorini ko`taradi:

- peregon harakat tarkibidan bo`sh bo`lganda;

- qo`shni stansiya navbatchisidan jo`natishga rozilik signalini olinganda;

- mahalliy stansiyadan qo`shni stansiyaga jo`natishga rozilik signali yo`qligida;

ОВ1 relesi quydagilardan biri sodir bo`lgunga qadar pattok holatda bo`ladi:

- mahalliy chiqish stansiyasida nazorat qilinadigan peregonga chiqish signalini ochish;

- ДСП ho`jalik poyezdini stansiyadan peregonga jo`natish buyrug`i berilganda;

- qabul qilish stansiya navbatchisi poyezdni jo`natishga rozilikni bekor qilguncha;

- peregon harakat tarkibi bilan band bolganda yoki peregon yolg`ondan zaynit bo`lganda;

- МПАБ НСУ hisoblash qurilmasi himoya holatiga o`tganda;

OX relesi OX1 releni qo`zg`atish zanjirini shakllantirish uchun mo`ljallangan. OX rele elektr taminot kuchlanishini bevosita СРП hisoblash qurilmasidan oladi.

OX1 xo`jalik poyezdini jo`natish relesi xo`jalik poyezdining jezl-tayoqchasini elektr himoyasini yoqish uchun mo`ljallangan. Xo`jalik poyezdini (xizmat poyezdini) jo`natish relesi quydagi shartlar bajarilganda yakorini tortadi:

- mahalliy stansiyaning ДСП poyezdni jo`natishga rozilik borligini nazorat qilib xo`jalik poyezdini jo`natish buyrug`ini berganda;

- mahalliy stansiyaning chiqish signallari ochilmaganda

OX1 relesi jezl tayoqcha olinmaguncha pattok bo`lib turadi.

КЖХ va КЖТ relelari (agar mavjud bo`lsa) ДСП aparatida xo`jalik poyezdining jezl tayoqchasi va turtuvchi lokomotivning jezl tayoqchasi mavjudligini nazorat qiladi.

МПАБ НСУqurilmalarida qo`llaniladigan tugmalarni (knopkalarni) maqsadi:

- OX xo`jalik poyezdini jo`natish rele tugmasi xo`jalik poyezdini peregonga jo`natish zaruratida ДСП qurilmasidan jezl tayoqchani olish va СРП buyruqlarini ДСП ga uzatish uchun mo`ljallangan.

- IFP bosilishlar sonini hisoblashli kirib kelishini suniy qayd qilish knopkasi hisoblash (hisoblash-hal qilish) qurilmasini oldingi holatiga sun’iy qaytarish uchun qo`llaniladi:

1. 
   nosozlik yoki himoya holatiga o`tganda;
   
2. 
   texnik xizmat ko`rsatish va tamirlash ishlarida;
   
3. 
   poyezdning stansiyaga yetib kelishi bilan bog`liq bo`lgan rels zanjirlarining nosozliklarida;
   
4. 
   kirish svetaforining taqiqlangan belgisi ostida stansiyaga poyezdni qabul qilganda;
   
5. 
   chiqish signali stansiya navbatchisining buyrug`i bilan yopilgandan so`ng bunda poyezd peregonga yuborilmagan:
   

- ДСК ning rozilik berish tugmasi СРП ga mahalliy stansiya navbatchisining qo`shni stansiyadan poyezdni jo`natishga roziligi to`g`risidagi ma’lumotlarni uzatish uchun mo’ljallangan.

- OДСК ning roziligini bekor qilish tugmasi СРП ga qo`shni stansiyadan poyezdning chiqib ketishi uchun mahalliy stansiya navbatchisining oldin taqdim etgan roziligini bekor qilish to`g`risidagi ma`lumotni bekor qilish uchun mo`ljallangan.

ДС bloki hisoblash qurilmasi modemining to`rt simli oxirini aloqa linyasining ikki simli oxiri bilan muvofiqlashtirish uchun mo`ljallangan.

Бз himoya bloki hisoblash qurilmasining ichki zanjirini qo`shni stansiya yoki nazorat punktining hisoblash qurilmasi bilan aloqa kabelida paydo bo`ladigan elektr kuchlanishidan himoya qilish uchun mo`ljallangan.

УЗФ himoya qurilmasi ПБУ stansiya shkafining ichki zanjirlarini tashqi elektr kuchlanishlardan himoya qilish uchun mo`ljallangan.

Ф filtr НСУ blokining taminoti zanjirini ПБУ stansiya shkafi ichki zanjirlarida paydo bo`ladigan elektr shovqinlardan himoya qilish uchun mo`ljallangan.

БП1 taminot bloki НСУ va НРT bloklarini ta’minoti uchun zarur bo`lgan kuchlanishni ishlab chiqarish mo`ljallangan.

УЗИ aloqa zanjiri himoya qurilmasi КПС aloqa va elektr ta’minot kabelida paydo bo`ladigan tashqi elektr kuchlanishidan stansiya shkafi ichki zanjirlarini himoya qilish uchun mo`ljallangan.

6. 
   poyezdning stansiyaga yetib kelishi bilan bog`liq bo`lgan rels zanjirlarining nosozliklarida;
   
7. 
   kirish svetaforining taqiqlangan belgisi ostida stansiyaga poyezdni qabul qilganda;
   
8. 
   chiqish signali stansiya navbatchisining buyrug`i bilan yopilgandan so`ng bunda poyezd peregonga yuborilmagan:
   

- ДСК ning rozilik berish tugmasi СРП ga mahalliy stansiya navbatchisining qo`shni stansiyadan poyezdni jo`natishga roziligi to`g`risidagi ma’lumotlarni uzatish uchun mo’ljallangan.

- OДСК ning roziligini bekor qilish tugmasi СРП ga qo`shni stansiyadan poyezdning chiqib ketishi uchun mahalliy stansiya navbatchisining oldin taqdim etgan roziligini bekor qilish to`g`risidagi ma`lumotni bekor qilish uchun mo`ljallangan.

ДС bloki hisoblash qurilmasi modemining to`rt simli oxirini aloqa linyasining ikki simli oxiri bilan muvofiqlashtirish uchun mo`ljallangan.

Бз himoya bloki hisoblash qurilmasining ichki zanjirini qo`shni stansiya yoki nazorat punktining hisoblash qurilmasi bilan aloqa kabelida paydo bo`ladigan elektr kuchlanishidan himoya qilish uchun mo`ljallangan.

УЗФ himoya qurilmasi ПБУ stansiya shkafining ichki zanjirlarini tashqi elektr kuchlanishlardan himoya qilish uchun mo`ljallangan.

F filtr НСУ blokining taminoti zanjirini ПБУ stansiya shkafi ichki zanjirlarida paydo bo`ladigan elektr shovqinlardan himoya qilish uchun mo`ljallangan.

BP1 taminot bloki НСУ va НРT bloklarini ta’minoti uchun zarur bo`lgan kuchlanishni ishlab chiqarish mo`ljallangan.

УЗИ aloqa zanjiri himoya qurilmasi КПС aloqa va elektr ta’minot kabelida paydo bo`ladigan tashqi elektr kuchlanishidan stansiya shkafi ichki zanjirlarini himoya qilish uchun mo`ljallangan.

yonib turadi; navbatchi ilgari berilgan rozilikni bekor qilgandan so`ng yoki qo`shni stansiyadan poyezd jo`natilgandan so`ng - chiqish svetafori ochiq yoki ДСП xo`jalik poyezdini jo`natish tugmasini bosganda o`chadi;

- jezl-tayoqcha mavjudligini bildiruvchi indikator КЖХ, (sariq) - stansiyalarda xo`jalik poyezdining jezl-tayoqchasi mavjud bo`lsa u doimiy chiroq bilan yonadi, tegishli jezl-tayoqchasi yo`q bo`lganda miltillovchi chiroq yonib turadi;

- hisoblash qurilmalarining texnik holatini ko`rsatish indikatori СО (sariq) - hisoblash qurilmalarining soz holatida (peregonning hozirgi holatidan qat’i nazar) u doim bir tekis nur sochadi; agar hisoblash qurilmalari himoya holatida bo`lsa u qisqa impulsli va uzun interval bilan miltillovchi rejimida ishlaydi;

- peregon holatini bildiruvchi indikator КП (oq/qizil) - peregon band bo`lganda doim qizil yonadi; peregon bo`sh bo`lganda doim oq yonadi.

СРП, БП, БП1, ДС, Бз, УЗФ, Ф, УЗИ, БПС, МВВ, qurilmalari va ОВ, ОХ, ПС,

ПО, ПП, ДСО, Зв, КЖХ, СО, КП relelari МПАБ - НСУ tipidagi ПБУ stansiya shkafiga joylashtirilgan.

КЖХ1, ОВ1, OX1 relelari EM postining mavjud stativlaridagi bo`sh joylariga joylashtiriladi. Ushbu relelarning turi ishchi loyihani ishlab chiqishda aniqlanadi.

OX, ДСO, ОСО ИФП knopkalari va ПС, ПО, ПП, ДСО, Зв, КЖХ, СО, КП indikatorlari ДСП ning pult-tablosida joylashgan.