tarmoklaraor va territorial kayta taksimlashni amalga oshiradi. Davlat budjeti 2
zvenodan : davlat budjeti va maxalliy budjetlardan tashkil topgan .
Davlat krediti budjet kamomadini koplashda muxim xisoblanadi. Bu
kreditda davlat karz oluvchi,axoli karz beruvchi bulib ishtirok etadi. Davlatning
moliyaviy
resurslarini
uzlashtirishning
asosiy
shakli
davlat
zayomi
obligatsiyalarini chikarishdir. Bunda davlat axoli , bank, sugurta va sanoat
kompaniyalarining bush mablaglarini jalb etadi.
Budjetdan tashkari maxsus fondlar zimmasiga
iktisodiy va ijtimoiy
muammolarni xal kilish yuklatiladi.Ular maksadli xarakterga ega bulib, mustakil
xisoblanadi. Bu fondlar belgilangan maksadli yigimlar ,xujalik yurituvchi
subyektlar xar-xil
daromadlaridan ajratmalari, budjet mablaglari , bank
kreditlaridan tashkil topdi.
Sugurtalash jamiyat va shaxsiy manfaatlarni ximoyalanishi kafolatlangan
bulishi uchun u davlvat boshkaruvi va nazoratida buladi.Mulkiy va shaxsiy sugurta
fondlari 3 ta asosiy manbaalar xisobidan :sugurtalanganlarning sugurta badallari ,
tadbirkorlarning sugurta badallari va davlat subsidiyalaridan tashkil topadi.
Xar xil korporatsiyalar va korxonalarning moliyaviy boshkaruvi -ishlab
chikarish xajmi va maxalliy realizatsiyaning prognozi , ilmiy texnikaviy tarakkiyot
rivojlanishi
prognozi, ishlab chikarish uslublarini tatbik kilish va moliyaviy
mablaglar bilan ta’minlash prognozini uz ichiga oladigan moliyaviy rejalar ishlab
chikishni uz ichiga oladigan moliyaviy rejalar ishlab chikishni uz ichiga oladi
.Bular 1 yildan 5 yilgacha muddatlarga ishlab chikiladi.Bu korxonalar moliyaviy
faoliyati tegishli bulimlar tomonidan muvofiklashtirib turiladi.
Yaponiya
budjeti
solik
daromadlari
mikdorining
ustunligi
bilan
xarakterlanadi. Markaziy budjet daromadlarida ular 80-90% gacha buladi .
Yaponiya budjetiga asosn kuyidagi yirik daromadlar : axoli daromad
soliklari , korporsiyalar va korxonalarning foyda soligi ,
aksiz soliklar, kushilgan
kiymat soligi , markaziy boshkaruv tomonidan chikarilgan davlat zayomlari
daromadlari va boshkalar .
Markaziy budjetlarga muxim fiskal va iktisodiy axamiyatga ega bulgan
soliklar , ya’ni daromad soligi, bojxona tulovlari , korporativ soliklar va boshkalar
tushadi. Bu soliklar asosiy davlat soliklar deb xam ataladi. Maxalliy budjetlar
daromadlari asosan mulk soliklaridan :ya’ni yer soligi ,
xovli soligi, ov soligi va
bohshkalardan tashkil topadi. Yaponiya solik sistemasi tugri soliklar , ya’ni
daromad va mulk soligi, egri soliklar ya’ni tovar va xizmatlar soliklarini uz ichiga
oladi .Yaponiyada tugri soliklar asosiy urinda turadi.
Yaponiyada soliklar asosan moliyaviy yil davomida olingan daromadlardan
olinadi.
Davlat budjeti daromadlari davlat zayomlari, budjetdan tashkari fondlar va
maksdli fondlardan olinuvchi tushumlardan , ma’lum
mikdorda munitsional
mulkchiliklardan , uylar renshosidan ,suv bilan ta’minlash daromadlaridan ,
kommunal xujaliklardan xam yigiladi.
Davlat budjeti xarajatlari kuyidagi gruppalarga : xarbiy, iktisodiy siyosatga
aralashuv , davlat boshkaruv apparatlarini saklash,
rivojlanayotgan davlatlarga
subsidiyalar va kreditlar berishlarga bulinadi.Davlat byu.djetidagi asosiy xarajatlar
militarizmga
sarflar,
iktisodiyotga
va
ijtimoiy
xayotga
aralashuv
xisoblanadi.Xarbiy xarajatlar davlat budjeti xarajatlarining 15-30 % ini tashkil
etadi.Tugri xarbiy xarajatlar kurollar ishlab chikarishga egri xarbiy xarajatlar
xarbiy karzlarni tulashga ishlatiladi .
Davlat
xarajatlariga
yunaltiriladigan
mablaglar
asosan
iktisodiy
rivojlanishga sarflanadi Bundan tashkari ilmiy tadkikotlar , xamkorlik xarajatlari
va boshka ichki davlat xarajatlari xam ushbu mablaglardan kilinadi.
-
Yaponiyada budjet loyixasin tuzish buyicha
ishlar yangi budjet yili
boshlanishiga kadar boshlanadi. U moliya vazirligi tomonidan ishlab chikiladi .
Budjet loyixasiga kuyidagi maksadlar :
-
iktisodiyotni kutarishda aktiv katnashish, resurslar kelishuvini ta’minlash
mablaglar xarajatida tenglik va ustivorlikni ta’minlash
Budjet kamomadini koplash uchun manbaalar yaratish kabilar maksad kilib
kuyiladi.
Yaponiyada budjet kalendariga amal kilinadi, bu budjet jarayoni
xarakatinning vaktlar buyicha taksimlanishi rejasi xisoblanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: 
