«yangiyul poligraph service»

77
AJDODLAR XITOBI 
Zikrilla Ne’mat
Ochsak tarix kitobin,
Yashnatib dil oftobin,
Eshitgandek bo‘lurmiz
Ajdodlarning xitobin.
Go‘yo To‘maris momom:
— Yurtni yovdan asrang, — der.
Temur bobom: — Vatanni
Tinch-u omon saqlang! — der.
Mardlarning yodi har dam
Jodir yuragimizda.
Yurtni asrash bizning ham
Orzu-tilagimizda.
Yurt mehridan yurakda
Yonar otash — alanga.
Himoyachi bo‘lurmiz
Aziz ona-Vatanga!
Yurt ishqi qalbga payvand
Quvvat bo‘lsin, kuch bo‘lsin.
Baxtimizga hur Vatan –
O‘zbekiston tinch bo‘lsin!
1. «Ajdodlar xitobi» deganda nimani tushunasiz?
2. Ajdodlarimiz Vatanimiz tinchligi yo‘lida qanday xizmatlar 
qilishgan?
3. Yurtning tinchligi uchun faqat qo‘lga qurol olish 
shartmi?
http://eduportal.uz

---

78
SHAHZODANING BOLALIGI
Erkin Samandar
Kuzbor Malik kelib, malika Oychechak huzurida ehti
-
rom ila bosh egdi.
— Yo‘qlagan ekansiz, malikam!
Oychechak unga yonidan joy ko‘rsatib, o‘tirishga 
imo qildi.
— Siz yaqinimsiz, Kuzbor og‘a, — dedi malika nigo
-
hini unga tikib, — shuning uchun sizga ishonaman.
— Malikam!
Malik uning qarshisida tiz cho‘kdi.
— Buyuring, ne yumush! Nima qilay? Qayga bo
-
ray?
Oychechak qo‘li bilan o‘tiradigan joyni ko‘rsatdi.
— Og‘a, o‘tiring.
Kuzbor sadoqat to‘la nigohini unga tikib so‘z qotdi:
— Siz, buyuk Xorazmshoh rafiqasi, men qulingiz
-
man, xolos.
Oychechak minnatdorchilik bilan unga qarab, dedi:
— Sizga, og‘am, zarur yumushim bor. O‘g‘lim Jalo
-
liddinni qo‘lingizga topshirmoqchiman. Uni tarbiya qiling. 
Toki u injiq-tantiq shahzoda emas, balki chinakam ba
-
hodir yigit bo‘lsin!
Oychechak oltin to‘la hamyonni unga uzatdi.
— Jaloliddinni o‘z otalig‘ingizga olib, yaxshi tarbiya 
berasiz.
Oychechak e’tirozga og‘iz juftlamoqchi bo‘lgan Kuz
-
borga endi amr etdi:
— Uni ayamang. Bilgan narsangizni o‘rgating. Alp 
yi git bo‘lsin. Xudoga shukur, savodini chiqardi. Zehni 
http://eduportal.uz

---

79
o‘tkir. Ammo siz unga harbiy ilmni astoydil o‘rgating. 
Men sizni hozirgi xizmatingizdan ozod qildiraman. Va
-
zifangiz faqat o‘g‘lim bilan shug‘ullanish! Bu faqat me
-
ning emas, balki Xorazmshohning ham amridir!
— Bosh ustiga, malikam!
Oychechak ko‘ziga to‘lgan yoshlarni ko‘rsatmaslikka 
harakat qildi.
— Uni yuzxotir qilmang. Jaloliddin — valiahd, 
ammo bugundan e’tiboran shogirdingiz, o‘quvchingiz.
Kuzbor ta’zim ila chiqib ketgach, Oychechak o‘zini 
yig‘idan to‘xtata olmadi. Ona uchun o‘g‘lining o‘zidan 
uzoqlashishi naqadar og‘ir edi.
Mamlakatning ko‘rkam viloyatlaridan birida Kuz
-
bor Malik shahzoda uchun qarorgoh hozirladi. Bu yer
-
da uning asl zotli mingga yaqin yilqilari boqilar edi. U 
shahzodaga birinchi navbatda otda yurishni o‘rgatdi.
— Yilqilarning orqasidan borsangiz, tepadi, — dedi 
Kuzbor, — oldindan borsangiz, tishlaydi. Bunday otni 
yonboshidan borib, chap tomondan bo‘lsa, chap qo‘l bi
-
lan, o‘ng tomondan bo‘lsa, o‘ng qo‘l bilan uning yo‘li
-
dan tutib, tezlik bilan o‘zingizni ustiga oling. Otning yo
-
lini qo‘ldan chiqarmang. Agar yol qo‘ldan chiqsa, yerga 
qat tiq yi qilishingiz mumkin. Oyoq ostida qolish xavfi bor. 
Otning ustida o‘rnashib olgandan keyin ikki tizzalab otni 
siqib turib, yolini qo‘yib yuboring. Ot minilmagan bo‘lsa 
ham, chopib-chopib o‘zi yuvoshlanib qoladi.
Ular har kuni ovga chiqishar edi. Jaloliddin ot chop
-
tirib, yoydan otmoqni: o‘ngdan, so‘ldan, oldindan va or
-
qadan mo‘ljalga urmoqni o‘rgandi.
Kuzbor Malik unga ikki qo‘lda qilich ishlatish va 
chavandozlik mahoratini namoyish qildi. Kuzbor ten
-
http://eduportal.uz

---

80
gi yo‘q chavandoz edi. U uch otni yondoshtirib, birin
-
chisidan uchin chisiga, uchinchisidan birinchisiga, so‘ng 
ikkinchisiga ep chillik bilan sapchib o‘ta olar, chopib bo
-
rayotgan otda egarning ustidan uning yonboshiga egi
-
lib, ko‘zdan g‘oyib bo‘la olardi. Jaloliddin ham shunday 
mashqlar qila boshladi.
Kuzbor jang-jadallar ko‘rgan bo‘lib, Jaloliddin uning 
hi koyalarini zavq bilan tinglar, ayniqsa, xorazmshohlar 
ta rixiga oid voqealarga juda qiziqar edi. U Kuzbor Ma
-
likdan bobosi Takishning jasurligi haqida ham ko‘p hi
-
koyalar eshitdi.
1. Malika Kuzbor Malikka nima uchun o‘g‘li Jaloliddinni aya-
masdan tarbiya qilishni topshirdi?
2. Kuzbor Malikning Jaloliddinga chavandozlik va o‘q 
otish sirlarini o‘rgatishining sababini izohlang.