Янги Ўзбекистонни қуриш ва ривожланишида ёшларнинг фаоллиги

 

---

 Янги Ўзбекистонни қуриш ва ривожланишида ёшларнинг фаоллиги 
65 
MATEMATIKA DARSLARIDA DIDAKTIK O’YINLARNING TA’LIMIY VA 
TARBIYAVIY AHAMIYATI 
Xusanova Kamola 
Olmaliq shahar18 maktabi 
boshlang’ich sinf o’qituvchisi 
Matematika‖ darsligi‖ «Ta’lim‖ to‘g‘risida»gi‖ Qonun‖ talablari‖ va‖ uni‖ amalga‖
oshirish yo‘lidagi‖ kelajakning‖ egasi‖ bo‘lgan‖ yoshlarni‖ milliy‖ istiqlol‖ mafkurasi‖ ruhida‖
bilimdon,‖ma’naviyati‖yuksak‖insonlar‖qilib‖tarbiyalashga‖xizmat‖qiladi. 
‚Ta’lim‖ to’g’risida‛gi‖ Qonun‖ va‖ Kadrlar‖ tayyorlash‖ Milliy‖ dasturi‖ asosida‖
tuzilgan urnumiy o’rta‖ ta’limning‖ ‚Davlat‖ ta’lim‖ standartlari‛‖ respublikamizda‖
umumiy‖o’rta‖ta’limni‖tashkil‖etish‖va‖rivojlantirishning‖asosiy‖yo’nalishlarini‖belgilab‖
berdi. Zero, yurtimizda aql-zakovatli,‖jamiyat,‖oila‖va‖davlat‖oldidagi‖o’z‖mas’uliyatini‖
anglaydigan, har jihatdan barkamol va bilimli yoshlami tarbiyalash muhim 
masalalardan sanaladi. 
Umumta’lim‖ maktablari‖ boshlang’ich‖ sinflarida‖ matematika‖ fani‖ chuqur‖
o’rganishga‖ yo’naltirilgan‖ fanlardan‖ bo’lib,‖ zarur‖ dastur‖ darslik‖ va‖ boshqa‖
qo’llanmalarga‖ bo’lgan‖ ehtiyoj‖ yaqqol‖ sezilib turibdi. Ushbu metodik tavsiyada 
darsning‖texnologik‖xaritasidan‖namunalar,‖iqtidorli‖o’quvchilarni‖tanlash‖va‖ular‖bilan‖
ishlash‖uchun‖murakkab‖topshiriqlar,‖mustaqil‖ishlar,‖test‖toshiriqlari‖o’rin‖olgan. 
Mazkur metodik tavsiya davlat Dasturi asosida ta’lim‖ texnologiyalarini‖ amalga‖
oshirish‖ yo’lidagi‖ ehtiyojlarni‖ amalga‖ maqsadida‖ tavsiya‖ etiladi.‖ U‖ kelajakning‖ egasi‖
bo’lgan‖ yoshlarni‖ yuksak‖ ma’naviyatli‖ insonlar‖ bo’lib‖ yetishuviga‖ xizmat qiladi, deb 
umid qilamiz. 
Bolalarga‖ o’yinni‖ o’rgatishdan‖ muayyan ta’limiy‖ maqsad‖ nazarda‖ tutiladi.‖
O’yinning‖ eng‖ muhim‖ ahamiyati‖ ham‖ ana‖ shundadir.‖ O’yin‖ o’tkazilish‖ shakllari‖ va‖
usullari‖ta’limning‖boshqa‖turlaridan‖farq‖qiladi. 
Didaktik‖o’yin‖usullari‖cheksiz,‖takrorlash‖va‖o’zgartirish,‖unga‖turli‖yangiliklar‖
kiritish‖imkoni‖bor.‖Masalan,‖biz‖«Jimjitlik»‖o’yinining‖5-7 xilini butun sinf bilan hamda 
ayrim‖bolalar‖bilan‖10‖martadan‖ko’proq‖takrorlab‖o’tkazdik,‖«Nima‖o’zgardi?»‖turidagi‖
o’yin‖5‖xil‖turli‖ko’rsatmali‖material‖bilan‖o’tkazildi.‖Natijada‖o’yin‖malakalarining bir 
xilda‖va‖mustahkam‖bo’lishiga‖hamda‖o’yinning‖har‖bir‖qoidasini‖tinglay‖bilish‖va‖unga‖
rioya‖ qilinishiga‖ erishish‖ imkonini‖ berdi.‖ Didaktik‖ o’yinlar‖ o’zining‖ shakli‖ jihatidan,‖
asosan,‖ bog’chada‖ o’ynaladigan‖ ijodiy‖ o’yinlardan‖ ham,‖ o’qituvchi‖ o’zi‖ hikoya qilib 
berish yo’li‖ bilan‖ tushuntiradigan‖ va‖ o’quvchilarni‖ birma-bir‖ so’rab‖ chiqish‖ natijasida‖
mustahkamlanadigan‖o’yinlardan ham har tamonlama farq qiladi. 
Didaktik‖ o’yinlar‖ o’qitish‖ vazifasiga‖ xizmat‖ qiladi‖ va‖ qiziqarli,‖ maroqli,‖
tushunarli darajada olib‖boriladi.‖Bolalar‖g’olib‖chiqish‖maqsadida‖jon-dili bilan mashq 
qiladilar, berilgan har bir topshiriqni albatta bajarishga odatlanib qoladilar, natijada 
ularda‖didaktik‖topshiriqlami‖bajarishga‖bo’lgan‖qiziqish‖orta‖boradi.‖Didaktik‖o’yinlar‖
har bir darsning maqsadini, har bir mashqning maqsad va vazifalarini yaxshiroq 
tushunib olishga yordam beradi. 
Didaktik‖o’yinlar‖ta’limning‖ko’rgazmaliligini,‖o’qituvchining‖nutqini‖va‖bolalar‖
harakatini‖ o’z‖ ichiga‖ oladi,‖ buning‖ natijasida‖ idrokda‖ (ko’rish,‖ eshitish, teri sezgisi 
belgilanda)‖ birlik‖ tug’iladi.‖ Bu‖ esa‖ o’qituvchining‖ aytganlarini‖ bolalarning‖ o’ylab‖

---