Yangi g'oyalar, jarayonlar, mahsulotlar yoki xizmatlarni yaratish, qabul qilish va amalga oshirish

Innovatsiya ko'pincha "yangi g'oyalar, jarayonlar, mahsulotlar yoki xizmatlarni yaratish, qabul qilish va amalga oshirish" deb ta'riflanadi (Ferreira, J., Coelho, A., Moutinho, L., 2020. Dynamic capabilities, creativity and innovation capability and their impact on competitive advantage and firm performance: the moderating role of entrepreneurial orientation. Technovation 92- 93, 102061., 4 -bet).
Innovatsiya mavzusi o'nlab yillar davomida tadqiqotchilarni qiziqtirgan. 1930 -yillarning boshlarida innovatsiyaning asosiy nazariyalari paydo bo'la boshladi.
Shumpeter (1934) iqtisodiy rivojlanishni yangi mahsulotlarni ishlab chiqarish sifatida ko'rdi.
Shumpeter nazariyasiga ko’ra innovatsiyani sanoatda eskirgan ishlab chiqarish usulini yangi ishlab chiqarish usuliga almashtirishga imkon beradigan "ijodiy o’zgarish" jarayoni sifatida tasvirlangan
”( Schumpeter, J. (1934). The theory of economic development: An inquiry into profits, capital, credit, interest, and the business cycle. Harvard Economic Studies, 46., p.66).
Tadqiqotchilar innovatsiyani ikki turga ajratishadi. Birinchisi, kichik innovatsiya- bu
mavjud texnologiyalar va bilim-ko’nikmalarga asoslangan innovatsiya shakli. Kichik innovatsiyalarning asosiy maqsadi oldindan mavjud bo’lgan bozorni egallash.
Ikkinchisi, ulkan innovatsiyalarga yangi texnologiyalar ya bilim-ko’nikmalar asosida yaratilgan, yangi bozorlarni egallashga qaratilgan innovatsiyalar kiradi.
Ulkan innovatsiyalar oldindan mavjud bo’lgan ishlab chiqarish infratuzilmadan voz kechish orqali yaratiladi (Garcia, R., & Calantone, R. (2002). A critical look at technological innovation typology and innovativeness terminology: A literature review. Journal of Product Innovation Management, 19(2), 110–132.;)
Adabiyotda innovatsiyalarning tasniflashning boshqa o'lchamlari ham mavjud. Oslo o’quv qo'llanmasida innovatsiyalarni quyidagi turlarga ajratgan: tovar innovatsiyasi, ishlab chiqarish jarayoni innovatsiyasi, marketing innovatsiyasi va tashkiliy innovatsiyalar.
Tovar innovatsiyasi- yangi takomillashgan tovar va xizmatlar yaratish bo’lib, xizmat ko’rsatish jarayonida bu texnik va texnik bo'lmagan rivojlanishga asoslangan ". Ishlab chiqarish jarayoni innovatsiyasi - bu "yangi va sezilarli darajada takomillashgan ishlab chiqarish va yetkazib berish jarayoni". Marketing innovatsiyasi tovar, joylashtirish, targ'ibot va baholashlarni o'z ichiga olgan yangi marketing usuli yoki amaliyotini anglatadi. Tashkiliy innovatsiya - bu "biznes amaliyotida, jarayonlarda, ish joyidagi tashkilotlarda yangi tashkiliy usul, va tashqi aloqalar " (Oslo Manual, O. E. C. D. (2005). The measurement of scientific and technological activities. Guidelines for collecting and interpreting innovation data.Oslo qo'llanmasi, 2005).

Xizmat ko'rsatish sohasida muvaffaqiyatli innovatsiyani qo’llash pandemiya paytida va undan keyingi mehmonxonalarda va turistik korxonalari uchun raqobatbardoshlikni saqlab qolish uchun juda muhimdir

(Gössling, S., Scott, D., & Hall, C. M. (2020). Pandemics, tourism and global change: A rapid assessment of COVID-19. Journal of Sustainable Tourism, 1–20.)

Tovar innovatsiyasi bo’yicha to’xtaladigan bo’lsak, mehmonxonalar xavfsiz va toza xizmat ko'rsatish uchun yangi texnologik tizimlarini, ya’ni

mehmonxonalarni to'liq avtomatlashtirilgan ro'yxatga olish tizimlari (masalan, elekton kalitlarini joriy qilish) va o'z-o'ziga xizmat ko'rsatuvchi ro'yxatdan o'tkazish mashinalari mavjud kiosklarni yaratishdi
(Shin, H., Perdue, R. R., & Kang, J. (2019). Front desk technology innovation in hotels: A managerial perspective. Tourism Management, 74, 310–318.).

Tashkiliy Innovatsiyalar esa ayniqsa, pandemiya davrida iqtisodiy samaradorlik va inson resurslarini boshqarishga bog'liq bo’lgan

Mehmonxonalar tomonidan qabul qilingan chora-tadbirlar hisoblanadi (Kilgore, T. (2020,March 30). WyndhamHotels to cut jobs, lower salaries and reduce hours as part of cost-cutting measures. MarketWatch Retrieved December 2020, from
Market Watch Web Site: https://www.marketwatch.com/story/wyndham-hotels-to-cut-jobs-lower-salaries-and-reduce-hours-as-part-of-cost-cutting-mea
sures-2020-03-30.).
Masalan, bir qator mehmonxona tarmoqlari
likvidlikni saqlash uchun ish o’rinlarni qisqartirish, ish haqini kamaytirish va ish vaqtini qisqartirish kabi choralarini ko'rdi.
(Chaturvedi, A. (2020, April 9). COVID-19: Hotels across the board undertake pay cuts, give unpaid leave options to staff. The Economic Times Retrieved December 2020,
from The Economic Times Web Site: https://economictimes.indiatimes.com/industry/services/hotels-/-restaurants/covid-19-hotels-across-the-board-undertakepay-
cuts-give-unpaid-leave-options-to-staff/articleshow/75069700.cms?from=mdr.).

Mehmonxonalar tomonidan qabul qilingan yangi strategiyalarni marketing innovatsiyasi sifatida qarashimiz mumkin.

Mehmonxonalarning franchayzing dasturlari bilan bog'liq ishlarni yaqqol misol bo’la oladi. Hyatt mehmonxona zanjiri 2020 yil fevral oyida
o'zlarining sodiq a'zolariga bir qator darajadagi maqom va imtiyozlarni oshirilishi haqida e'lon qildi (Clark, P., Smith, M., & Surane, J. (2020). Hilton selling $1 billion loyalty points to American Express. Bloomberg. Dec 2020, Retrieved from https://www.bloomberg.
com/news/articles/2020-04-16/hilton-selling-1-billion-in-loyalty-points-to-american-express.)
Davlat innovatsion strategiyasi - bu mamlakatning raqobatbardoshligini ta'minlash va yetakchilar qatoriga o'tish uchun fan, ishlab chiqarish va ta'lim yutuqlarini birlashtirish, innovatorlar va tadbirkorlar uchun qulay institutsional sharoitlarni yaratish.
(Новиков В.С. Инновации в туризме. Учебное пособие-М.: ИЦ "Академия", 2007. - 208 с.)