Yakuniy biznes. 1-Savol. Tadbirkorlik faoliyati subyekti huquqlarining ustuvorligi deganda nimani tushunasiz?

4-Savol.
Tadbirkorlik faoliyati subyektlarining davlat ro`yxatidan o`tish tartibini normativ-huquqiy hujjatlar asosida tahlil qiling.
Yuqoridagi savolga javob berish uchun ,,Tadbirkorlik faoliyati erkinligining kafolatlari to‘g‘risida” gi O‘zbekiston Respublikasi qonuniga o‘zgartish va qo‘shimchalar kiritish haqidagi qonunga murojaat qilamiz. Mazkur qonunnig 13-moddasida tadbirkorlik faoliyati subyektlarini davlat ro‘yxatidan o‘tkazish tartibi belgilab qo‘yilgan.
“Tadbirkorlik faoliyati subyektlarini davlat ro‘yxatidan o‘tkazish tegishli davlat organi tomonidan “bir darcha” prinsipi bo‘yicha va, qoida tariqasida, xabardor qilish asosida, qonunchilikda belgilangan tartibda amalga oshiriladi.
Ro‘yxatdan o‘tkazuvchi organlar ariza beruvchini tadbirkorlik faoliyati subyekti sifatida davlat ro‘yxatidan o‘tkazishni uni tashkil etish maqsadga muvofiq emas degan vajlar bilan rad etishga yoki unga qonunchilikda nazarda tutilmagan qo‘shimcha talablarni belgilashga haqli emas.
Ariza beruvchini tadbirkorlik faoliyati subyekti sifatida davlat ro‘yxatidan o‘tkazishni rad etganlik, shuningdek davlat ro‘yxatidan o‘tkazish muddatlarini buzganlik ustidan sudga shikoyat qilinishi mumkin. Ro‘yxatdan o‘tkazuvchi organning qarori, shuningdek mazkur organ mansabdor shaxslarining harakatlari (harakatsizligi) sud tomonidan qonunga xilof deb topilgan taqdirda, ular ariza beruvchiga ro‘yxatdan o‘tkazishni rad etganlik yoki ro‘yxatdan o‘tkazish muddatini buzganlik tufayli yetkazilgan zararning o‘rnini qoplaydi va ma’naviy zarar uchun kompensatsiya to‘laydi”.
Bundan tashqari bu to‘g‘risida “Tadbirkorlik subyektlarini davlat ro‘yxatidan o‘tkazish va hisobga qo‘yish tizimini takomillashtirish to‘g‘risida” O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2016-yil 28-oktabrdagi PQ–2646-son qarorida ham keltirib o‘tilgan. Jumladan :
Tadbirkorlik subyektlarini davlat ro‘yxatidan o‘tkazish va hisobga qo‘yish tartibini tubdan takomillashtirish, zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini keng joriy etish asosida ularning davlat organlari bilan o‘zaro munosabatlarida bevosita muloqot qilmaydigan shakllaridan foydalanishni jadal rag‘batlantirish maqsadida: ushbu chora-tadbirlarda tadbirkorlik subyektlarini davlat ro‘yxatidan o‘tkazish va hisobga qo‘yishni avtomatlashtirilgan tizimini (keyingi o‘rinlarda — Tizim) bosqichma-bosqich ishlab chiqish va joriy etish, 2017-yil 1-apreldan boshlab tadbirkorlik subyektlarini davlat ro‘yxatidan O‘zbekiston Respublikasi Davlat interaktiv xizmatlari yagona portaliga (keyingi o‘rinlarda — Yagona portal) integratsiyalashgan Internet tarmog‘idagi Tizim orqali kechayu-kunduz o‘tkazish va hisobga qo‘yish ta’minlansin.
O‘zbekiston Respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi zimmasiga Tizimning to‘laqonli va o‘z vaqtida texnik faoliyat yuritishi ustidan doimiy nazoratni ta’minlash;
Ro‘yxatga oluvchi va boshqa vakolatli organlarning mansabdor shaxslari zimmasiga — tadbirkorlik subyektlarini davlat ro‘yxatidan o‘tkazish va hisobga qo‘yishning qonun hujjatlarida belgilangan tartib va muddatlarini buzganligi, tadbirkorlik subyektlarini davlat ro‘yxatidan o‘tkazish va hisobga qo‘yishdan noqonuniy bosh tortishi yoki bo‘yin tovlashi uchun shaxsiy javobgarlik;
O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi zimmasiga — tadbirkorlik subyektlarini davlat ro‘yxatidan o‘tkazish va hisobga qo‘yishning tartib va muddatlariga rioya qilish ustidan nazorat yuklatilsin.