Ya. O. Ruzmetov

 Ucbastkali 
- qamrab olish jarayoni qurush yoki ehtiyot qismlami 
ta’mirlash ishlab chiqarish uchastkasida olib boriladi.
- Sexli 
- ishlab chiqarishdagi jarayonlarmi tashkii etuvchisi hisob­
lanadi;
172

---

- Korxonaning barcha ishlab chiqarish jarayonini o‘z-o‘ziga 
qamrab oluvchi jarayondir;
Qoida bo‘yicha ochiq oqimli chiziqlar — ko‘p fazali murakkab 
chiziq boiib, oqimli ishlab chiqarishni tashkillashtirishning to ia shakli 
hisoblanadi.
Oqimli usulning vagon ta’mirlash jarayonidagi qiyinchiligi shundan 
iboratki bir turdagi detallar va bir xil nomga ega boigan vagon qismlar- 
ning yemirilishi turlichadir. Natijada uning o‘mini turli - turdagi ta’mir- 
lashdagi mehnat hajmi, materiallar sarfini va ehtiyot qismlari, ayrim hol- 
iarda esa, ta’mirlash ishni bajarish texnologiyasi ham o ‘zgarishi mum­
kin. Ishlab chiqarish quwatidan to iiq foydalanishni ta‘minlovchi eng 
samarali hisoblangan oqimli chiziq bu - ishlab chiqarishnig ta’mirlash 
dasturidagi bir turdagi vagonlarni ta’mirlashga ixtisoslashtirilgan kor- 
xonalar hisoblanadi.
Agar vagon ta’mirlash rejasida ikki - uch va ko‘p turdagi vagonlarni 
ta’mirlash ko'zda tutilsa, unda ishlab chiqarishning tashkillashtirishidagi 
qulayroq va zamonaviyroq shakli, tanlanish bu bilan bir qatorda oqimli 
usulning qoilanilishi - har bir to‘mi ta’mirlashda o‘zining ulushiga va 
vagonni har bir to‘rini ta’mirlashdagi o‘zining texnologik mohiyatiga 
ega boiishi kerak.
Bu holda bir nechta oqimli chiziqlami qoilash maqsadga muvofiq 
hisoblanib, ulaming har biri bir turdagi vagonga ixtisoslashgan boiishi, 
ta’mirlash dasturining belgilangan oichamlarda olib borilishi maqsadga 
muvofiqdir.
Ishlab chiqarishda keng tarqalgan usullar bir predmetli va ko‘p 
predmetli oqimli chiziqlaming erkin ritmda, shu bilan birga uzoq vaqt 
davom etadigan ritm chizigi - yuqori darajali operatsiyalarning sinxro- 
nizatsiyalashganligi va texnologik jarayonlammg avtomatizatsiyalashu- 
vida ishlab chiqarishdagi ta’mirlash sharoitida bir muncha qiyinchiliklar- 
ga duch keladi.
Oqimli chiziqlami proektlashda quyidagi parametrlar hisoblanadi:
173

---

Ishlab chiqarish jarayonidagi chiziqning texnologik - tashkillashti­
rish rejimining vaqtga va raasofaga bogiiq xarakterlaydi.
Oqimli ishlab chiqarishda, oqim chiziqlarining parametrlari 3 
gumhga ajratiladi:
- Oqimli chiziq ishining vaqtga bogiiq xarakteri;
- Oqimli chiziqlaming ishlab chiqarish jarayonidagi holati:
- Oqimli chiziqning ishlab chiqaruvchanligi.
Oqimli chiziqning muhum hisoblangan parametrlari - uning uzluk- 
siz va ritmlilik ko‘rsatkichlari bo‘yicha ajratganda - ishlab chiqarishning 
takti va ritmi hisobianadi.
Takt deb 
- ikkita ketma-ket ta’mirlanuvchi yoki quruluvchi mahsu- 
lotlarning chiqarish orasidagi m aium “vaqt oraligi” deyiladi.
Mahsulotni ishlab chiqarish rejasi boigan chiziqli va yakka ishlash- 
ning vaqtdagi fondi, 
F\,
va 
NU
mahsulotni ishlab chiqarish quyidagi 
formula bo‘yicha aniqlanadi: