Y masharipov sport psixologiyasi

bosaich. Ziddiyatlarda paydo bo'ladigan hayajon-vahima (sportchining ziddiyatlarda qattiq ruhiy zarbani va vahimani yengib o'tishga bo’lgan qobiliyati yoki qobiliyatsizligijni hisobga olish.

bosqich. Sportda uchraydigan haqiqiy ziddiyatlar (sport faoliyati jarayonlarida sport mutaxassislari va sport musobaqalarining xarakteri- ga qarab ziddiyatlar)ni yengishga odatlantirish.

bosqich. Ziddiyatlarning keskin о ‘zgarishi, ya ’ni sportchi faoliyati- da keskin о ‘zgarishlar yuz bergan vaziyatlarda ham uni ziddiyatlarni yengish holatiga tayyorlash.

Sportchi faoliyat jarayonida turii holatdagi ziddiyatlar, nizolar, to‘qnashuvlar bois, o‘zaro munosabatlarda muomala va muloqot tizimining o‘ziga xos tomonlarini bilib oladi va shularga e’tibor beradigan bo‘ladi. Bunday holatlarda ziddiyatlarning oldini olish va yechimini topish uchun sportchilarning sportga bo‘lgan munosabatlarini chuqurlashtirish, bilim va malakalarini shakllantirish borasida maxsus treninglar o'tkazish ishlari olib borilishi lozim. Sportchilarning o‘z faoliyatini aniq tasawur etishi, harakat va xotirasini mustahkamlashi hamda jamoadoshlari o‘rtasida kechadigan munosabatlarni yaxshi o‘rganish maqsadida trening o‘tkaziladi. Shuningdek, sport mahoratini oshirishda, jamoalarda shaxslararo munosabatlarni shakllantirishda, musobaqa paytida paydo bo‘ladigan ziddiyatlarni oldini olish va nizolarni bartaraf etishga doimo ruhan tayyor bo‘lishda trening muhim o‘rin tutadi. Shu maqsadda besh kun davomida kuniga 2—4 soatlik mashq o‘tkazish, buning uchun vaqtni to‘g‘ri taqsimlash, kuniga o‘n daqiqalik tanaffusdan so‘ng 60 daqiqalik dars tashkil etish maxsus psixologlar tomonidan amalga oshiriladi. Ular o‘quv-sport yig‘inlarida mashq tugagandan keyin treninglar o‘tkazadilar. Trening o‘tkazadigan jamoa murabbiylari uning vazifasini yaxshi tushunishi, trening qatnashchilariga yaxshi sharoit yaratishni unutmasliklari lozim.
Sport jamoalaridagi o‘zaro munosabatlarning psixologik tahlili sportchilarda ma’naviy-ruhiy sifatlarni kamol toptirishda, ularni mashg‘ulot va musobaqalarga jismoniy va ruhiy jihatdan tayyorlashda, jamoada o‘zaro ijobiy munosabatlarni rivojlantirishda, jamoa a’zolari o‘rtasidagi ziddiyatlarning oldini olish va bartaraf etishda muhim ijtimoiy-psixologik omil hisoblanadi.