String nazariyasi
Asosiy maqola: String nazariyasi
Unda bo'shliq vaqt va zarralar o'rniga chiziqlar va ularning ko'p o'lchovli analoglari - chiziqlar harakat qiladi . Ko'p o'lchovli muammolar uchun chiziqlar ko'p o'lchovli zarralardir, ammo bu chiziqlar ichida harakatlanadigan zarralar nuqtai nazaridan ular fazoviy-vaqtinchalik tuzilmalardir. Simlar nazariyasining bir varianti M-nazariyasi .
Loop kvant tortish kuchi
Asosiy maqola: Kvant tortishish kuchi
U kvant maydoni nazariyasini fazoviy-vaqtinchalik fonga murojaat qilmasdan shakllantirishga harakat qiladi, bu nazariyaga ko'ra bo'shliq va vaqt diskret qismlardan iborat. Bu kichkina kvant kosmik hujayralar ma'lum darajada bir-biri bilan bog'langan, shuning uchun ular vaqt va uzunlikdagi kichik masshtablarda bo'shliqning harakatlantiruvchi, diskret tuzilishini yaratadilar va katta miqyoslarda ular muttasil silliq fazoviy vaqtga o'tadilar. Garchi ko'plab kosmologik modellar koinotning harakatlarini faqat Plank davridan keyin Katta portlashdan keyin tasvirlay olishsa-da , pastadir kvant tortish kuchi portlash jarayonini o'zi tasvirlab berishi mumkin va hatto undan oldinroq ham ko'rinishi mumkin. Loop kvant tortish kuchi sizga standart modelning barcha zarralarini tasvirlashga imkon beradiularning massalarini tushuntirish uchun Xiggs bosonini kiritishni talab qilmasdan .
Sabab dinamik triangulyatsiya
Nedensellik dinamik üçgenleme - fazo-vaqt zot uni elementar Evklid tomonidan qurilgan simpleks ( uchburchak , tetraedr , pentahor ) tartibi hajmi Plank hisobga olgan holda, nedensellik tamoyilini . Makroskopik o'lchovdagi to'rt o'lchovli va soxta evklid bo'shlig'i vaqti unda joylashtirilmagan, ammo bu nazariyaning natijasidir.
Mikroto'lqin maydonidagi tortishish
Elementar zarralarning kam energiyali mikroto'lqinlardagi tortishish kuchi boshqa fundamental o'zaro ta'sirlarga qaraganda kattaroq kattalikdagi buyruqlarning kuchsizligidir. Shunday qilib, ikkita dam oluvchi protonlarning tortishish o'zaro ta'sir kuchining elektrostatik o'zaro ta'sir kuchiga nisbati{\ displaystyle 10 ^ {- 36}} .
Tortishish qonunini Kulon qonuni bilan taqqoslash , qiymat{\ displaystyle {\ sqrt {G_ {N}}} m} tortishish zaryadi deb ataladi. Massa va energiyaning ekvivalentligi printsipi asosida, tortishish zaryadi bo'ladi{\ displaystyle {\ sqrt {G_ {N}}} {\ frac {E} {c ^ {2}}}} . Gravitatsion zaryad elektrga teng bo'lganda, tortishish o'zaro ta'sir kuchga teng bo'ladi{\ displaystyle {\ sqrt {G_ {N}}} {\ frac {E} {c ^ {2}}} = e} , ya'ni energiyalarda {\ displaystyle E = {\ frac {ec ^ {2}} {\ sqrt {G_ {N}}}} = 10 ^ {18}} GeV, zarracha tezlatgichlarida ishlamaydi. [17] [18]
Gravitatsion o'zaro ta'sir avvalgisidagi boshqa shovqinlar singari kuchli bo'lgan deb taxmin qilinadi {\ displaystyle 10 ^ {- 43}} Katta portlashdan keyin bir necha soniya keyin
2. Elektromagnit maydon — elektr zaryadlarning oʻzaro taʼsiri bevosita amalga oshadigan fizik reallik; materiyaning alohida shakli. Elektr va magnit maydonlarning kuchlanganligi (induksiyasi) bilan ifodalanadi. J. Maksvell Elektromagnit maydon nazariyasini elektromagnit hodisalarning barcha asosiy qonuniyatlarini ifodalovchi bir necha tenglamalar sistemasi koʻrinishida ifodalagan (1860). J. Maksvell nazariyasining asosida elektr va magnit maydonlarning oʻzaro uzviy bogʻlanishda ekanligini ifodalovchi ushbu 2 gʻoya yotadi: 1) vaqt davomida oʻzgaruvchi har qanday magnit maydon elektr maydonni yuzaga keltiradi va 2) vaqt davomida oʻzgaruvchi har qanday elektr maydon magnit maydonni yuzaga keltiradi. J. Maksvellning birinchi gʻoyasi toʻgʻriligini elektromagnit induksiya hodisasi tasdiqlaydi, ikkinchisini esa G. Gers elektromagnit toʻlqinlarni kashf qilishi bilan isbotladi. Maxsus shartsharoitlarda Elektromagnit maydon elektr maydon yoki magnit maydon koʻrinishida mavjud boʻlishi mumkin. Moddiy jismlar tarkib topgan atomlar teng miqdordagi musbat va manfiy elektr zaryadlarga ega. Atomdagi bu zaryadlarning Elektromagnit maydon orqali oʻzaro taʼsir qilishi har qanday holatdagi jism (gaz, suyuqlik, qattiq jism, plazma)ning xususiyatlarini belgilaydi. Elektromagnit oʻzaro taʼsir tabiatda mavjud uch xil fizik oʻzaro taʼsirlarning biri hisoblanadi.
Zaryadlarning fazoda qanday taqsimlanganligi va qanday harakat qilishi maʼlum boʻlsa, bu zaryadlar hosil qilgan Elektromagnit maydon kattaliklarini aniqlash mumkin.
3. Kuchsiz Magnit maydon — harakatlanayotgan elektr zaryadlarga va magnit momenpish jismlarga taʼsir qiladigan kuch maydoni. M. Faradey birinchi marta 1845 yilda fanga kiritgan. U elektr oʻzaro taʼsirlar ham, magnit oʻzaro taʼsirlar ham yagona moddiy maydon yordamida amalga oshadi, deb hisoblagan. Elektromagnit maydonning klassik nazariyasini J. Maksvell yaratgan (1873). Oʻzgaruvchi Magnit maydon oʻzgaruvchi elektr maydon bilan uzviy bogʻlangan. Magnit maydon harakatdagi elektrlangan jismlar, elektr tokli oʻtkazgichlar va magnitlangan jismlar atrofida hosil boʻladi (rayemga q.). Elektr toki hosil qiladigan Magnit maydon Bio— Savar — Laplas qonuniga, Magnit maydon ning elektr tokiga taʼsiri esa Amper qonunita asosan aniqlanadi.
Magnit maydon mikrodunyo hodisalarida, kosmik obʼyektlarda ham kuzatiladi. Mikrodunyo hodisalaridagi Magnit maydon, asosan, barcha zarralarning magnit momentga ega boʻlishligiga, harakatlanuvchi elektr zaryadiga Magnit maydon koʻrsatadigan taʼsirga bogʻliq. Bular esa moddalardagi paramagnetizm, diamagnetizm, ferromagnetizm, antiferromagnetizm, magnit rezonans, magnitooptika hodisalari, Faradey effekti kabi hodisalarni yuzaga keltiradi.
XULOSA
Harakatlanuvchi elektr zaryadi Magnit maydon da tekis aylanma (vint chizigʻi boʻyicha) harakat qiladi. Magnit maydonning ayrim joylarida elektr zaryadlarning harakat yoʻnalishi qarama-qarshisiga oʻzgarishi mumkin. Magnit maydonning bunday joylari magnit koʻzgular deyiladi. Magnit maydon taʼsirida atom ichidagi elektronlar qoʻshimcha harakat qiladi. Atomning nurlanishi Magnit maydon taʼsirida oʻzgaradi (qarang Zeyeman effekti). Jismda tarqaluvchi yorugʻlikning qutblanish tekisligi Magnit maydon taʼsirida maʼlum burchakka buriladi (Faradey effekti). Yer, Quyosh singari koʻpgina moddiy sistemalar Magnit maydon ga ega. Quyosh dogʻlari kuchli Magnit maydon bilan bogʻlangan. Quyoshdagi oʻzgarishlar natijasida Yer Magnit maydonning kuchli gʻalayonlanishi — magnit boʻronlari hosil buladi. Kosmosni oʻzlashtirish, yadrolarni sintez qilish, plazma fizikasi va boshqa sohalardagi fan va texnika masalalari Magnit maydon ni oʻrganish bilan bogʻliq. Magnit maydon, asosan, kucheiz (500 Gs), oʻrtacha (500 Gs dan 40 kGs gacha), kuchli (40 kGs dan 1 MGs gacha) va oʻta kuchli (1 MGs dan yuqori) xillarga boʻlinadi. Kuchsiz va oʻrtacha Magnit maydondan elektronika, elektrotexnika radiotexnikada, shuningdek, 500 Gs dan 40 kGs gacha boʻlgan Magnit maydondan zaryadli zarralar tezlatkichlari, Vilson kamerasi, pufakli kamera, mass-spektrometr kabi kurilmalarda foydalaniladi. Kuchli va oʻta kuchli Magnit maydon, asosan, qattiqjismlar fizikasida, ferromagnetizm va antiferromagnetizm xossalarini oʻrganishda, magnitogidrodinamik generator va boshqalarda ishlatiladi. Kucheiz va oʻrtacha Magnit maydon doimiy magnitlar, elektr magnitlar, oʻta oʻtkazuvchi magnitlar, solenoidlar (elektr toki utkazgichi) yordamida, kuchli Magnit maydon yoʻnaltirilgan portlatish usulida olinadi (oxirgi usulda mis quvur ichida oldindan kuchli impulyeli Magnit maydon hosil qilinadi va u kuchli portlashning radial bosimiga duch"r qilinadi).
Do'stlaringiz bilan baham: |