Xudoyberdi To’xtaboev



Download 24,74 Kb.
bet1/2
Sana11.01.2022
Hajmi24,74 Kb.
#345373
  1   2
Bog'liq
Xudoyberdi To’xtaboev



Xudoyberdi To’xtaboev 
(1932-yilda tug’ilgan) 
-Bolalarga  kitob  yozmoq  uchun  bolalikka  qaytib  bormoq  kerak,-  deb  yozadi  buyuk 
adibimiz  Said  Ahmad,  -  Boshlagan  kitobingga  oxirgi  nuqta  qo’yguningcha  bola  bo’lib  yashashing 
zarur.  Bolalik orzulari  bir nuqtada turmaydi.  Har  daqiqada  o’zgaradi.  Bir  kuni militsioner  bo’lging 
kelsa,    ertasiga  uchuvchi  bo’lging  keladi.  Ko’ngilga  tikkan  bu  niyatlaring    sal  fursatdan  keyin 
o’zgaradi-yu,    birdan  josus  tutadigan  askar  bo’lging  kelib  qoladi.  Polvon  bo’lib  hammani  qoyil 
qoldirging,  masxaraboz  bo’lib  tsirkda  yuzlab  odamlarni  kuldirging,  o’rmonu  to’qaylarda    yo’lbars 
terisini shilib kelging, senga ikki qo’ygan o’qituvchingni lol qoldirging keladi. 
Afsuslar  bo’lsinki,  men  mana  shunday    beg’ubor  bolaligimni  yo’qotganman.  Bolaligim 
davr    to’lqinlarida  qirg’oqlarga  urilib    o’tib  ketgan.  Quloqlarni  fosh  etish,  ularni  tug’ilib  o’sgan 
yeriga  quvish,  qishloqlarni  kollektivlashtirish,  xotin-qizlar  boshidan  paranjisini  tortib  olib,    o’t 
qo’yish    biz  bolalarning  “siyosiy”  vazifamiz  bo’lib  qolgandi.  Oktyabryat  bo’ldik,  pioner  bo’ldik, 
komsomol bo’ldik. O’ylab qarasam, tug’ilibmizu bolaligimiz ustidan  xatlab o’tib ketibmiz. 
 O’sha  davr  bolalari  to’g’risida  yozilgan    hikoyalarni  o’qiganimda  go’yo    bizning  avlod 
tug’ilib,  o’rdakning  jo’jasidek  tuxumdan    chiqqanu    suvga  suzib  ketavergan.  “Tom  Soyerning 
sarguzashtlari” qissasini o’qiganimda, nega men Tomga o’xshagan bo’lmadim, deb o’zimdan o’zim 
so’rayman.  Men  Tomning  yoshiga  yetganimda    tepasida  teshigi  tunuka  bankani    bo’ynimga  osib 
bozorlarda, hukumat idoralarida, magazinlarda kapitalizm iskanjasida ingragan  siyosiy maxbuslarga  
yordam  puli  yig’ardim.    Qizil  alvonga  yozilgan    “Hamma  kolxozga,    yakka  xo’jaliklar  sho’ro 
hukumatining  dushmanidir”  degan  shiorni  ko’tarib  qishloqma-qishloq  kezardim.  Qishloq 
xonadonlarining  devorlariga  “Quloqlarga  shafqat  yo’q,  ularning  joyi  uzoq  Sibiriya”  degan 
yozuvlarning  qancha-qanchasini    bo’r  bilan  yozganmiz,  endi  o’ylab  qarasam,    bolaligim  siyosat 
daryosida oqib ketibdi. Pionerlik, komsomollik bizni “Siyosiy hushyorlikka” o’rgatib qo’ygan ekan. 
Otasini  “xalq  dushmani”  sifatida  qamatganlar,  ta’lim  bergan  o’qituvchisini  fosh  qilib,  sudda 
guvog’lik bergan “Pavlik Morozovchilar” bizning avlod vakillari edi. Yigirmanchi-o’ttizinchi yillar  
go’yo xotinlar  chaqaloq tug’magan, ovozi do’rillab qolgan  yigitlarni tuqqan edilar. 
O’sha  yillarda  yaratilgan  adabiy  kitoblar  orasidan    bironta    bolalarga  bag’ishlangan  
durustroq  asar  topolmadim.  Birgina  G’afur  G’ulomning    “SHum  bola”si    nursiz  kitoblar  orasida  
yarqirab turibdi.  Bunga sabab qissada  sof bolalik hayoti aks etgan edi.  Yer kurrasining u tomonida 
Tom Soyer, bu tomonida davr siyosatini, partiya chaqiriqlarini tan olmagan  “SHum bola” dunyoga 
kelgan  edi.  Adabiyotimizda  bolalar  hayotidan  yozilgan    hikoyalarni  inkor  qilmaymiz.    Ammo  ular 
Download 24,74 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish