Xotira. Xotira Tizimi. Kompyuterning kesh xotirasi

Xotiraga kirishning o`rtacha vaqti

• 
  Odatda xotira bilan bog`liq bo`lgan qat`iy hisoblashlarni amalga oshirishimiz mumkin.
  
• 
  c – kesh-xotiraga kirish vaqti;
  
• 
  m – asosiy xotiraga kirish vaqti
  
• 
  h – kesh hitlari (hit ratio) koeffitsienti – kesh-xotiraga va xotiraga umumiy murojaatlarning ja`mi soni o`rtasidagi nisbatni ifodalaydi. h = (k-1)/k.
  
• 
  Ba`zi xollarda kesh miss ratio koeffitsienti qo`llaniladi, 1-h
  
• 
  Bu orqali kirishlar uchun sarflangan o`rtacha vaqtni hisoblash mumkin:
  

o`rtacha kirish vaqti = c + (1 — h) m

Kesh-xotirada xaritalash usullari

• 
  Mantiqiy jihatdan kesh-xotira protsessor va asosiy xotira o`rtasida joshlashadi.
  
• 
  Lekin amaliy jihatdan ularni 3 xil usulda xaritalash (mapping) orqali joylashtirish mumkin
  
• 
  Kesh-xotira uchun uch xil xaritalash turi qo'llaniladi: to'g'ridan-to'g'ri xaritalash, assotsiativ xaritalash va Set-Assotsiativ xaritalash.
  

To`g`ridan-to`g`ri xaritalash

• 
  To'g'ridan-to'g'ri xaritalash deb nomlanuvchi eng oddiy usul har bir asosiy xotiraning blokini faqat bitta mumkin bo'lgan kesh qatoriga joylashtiradi.
  
• 
  To'g'ridan-to'g'ri xaritalashda har bir xotira blokini keshdagi ma'lum bir qatorga tayinlanadi.
  
• 
  Agar yangi blokni joylash kerak bo'lsa, oldinroq xotiraga olingan blok o`chirib tashlanadi. Manzil maydoni ikki qism indeks maydoniga va yorliq maydoniga bo'lingan.
  
• 
  Kesh yorliq maydonlarini saqlash uchun ishlatiladi, qolganlari asosiy xotirada saqlanadi.
  
• 
  To'g'ridan-to'g'ri xaritalashning ishlashi hit ratio koefitsienti nisbati bilan mutanosib.
  

To`g`ridan-to`g`ri xaritalash

• 
  Keshga kirish uchun har bir asosiy xotira manzili uchta maydondan iborat deb qarash mumkin.
  
• 
  Eng kam ahamiyatli bitlar asosiy xotira blokidagi noyob so'z yoki baytni aniqlaydi.
  

Assotsiativ xaritalash

Ushbu turdagi xaritalashda assotsiativ xotira so'zining tarkibi va manzillarini saqlash uchun ishlatiladi.

Set-Assotsiativ xaritalash

• 
  Ushbu xaritalash shakli to'g'ridan-to'g'ri xaritaning kamchiliklari olib tashlanib rivojlantirilgan shakli hisoblanadi.
  
• 
  Assotsiativ xaritalashni o'rnatish to'g'ridan-to'g'ri xaritalash usulida mumkin bo'lgan kamchiliklarni hal qiladi.
  
• 
  Buni bloklar keshga joylashtiradigan bitta satrga ega bo'lish o'rniga, bir nechta satrlarni guruh qilib, to'plamni yaratish deb aytiladi.
  
• 
  Keyin xotira bloki ma'lum bir to'plamning istalgan satriga xaritani joylashtirishi mumkin.
  
• 
  Set-assosiativ xaritalash keshda mavjud bo'lgan har bir so'z asosiy indeks manzili uchun ikkita yoki undan ko'p so'zdan iborat bo'lishi mumkin.
  

Set-Assotsiativ kesh xaritalashda to'g'ridan-to'g'ri va assotsiativ kesh xaritalash usullarining eng yaxshi imkoniyatlari birlashtiriladi

Bu turdagi protsessori bog'liq va ma'lumotlar va dasturlar uchun ishlatiladi. Bu murojaat xotira turi juda tez. Lekin bu hajmi bo'yicha cheklangan quvvatiga ega.