Najmiddin Komilov o'zining "Xorazm tarjima maktabi" nomli doktorlik dissertatsiyasida quyidagi an'anaviy tarjima maktablarini o'rgangan: XII-XVI-asrlardagi Xirot tarjima maktabi; XVI-XVIIJ-asrlarda Qoshg'ar tarjimonlik markazining vujudga kelishi; . XIX-XX-asming boshlarida Turkistonda tarjimonlikning rivojlanishi.