Xorazm ma ’ mun akademiyasi axborotnomasi – /2020 Ўзбекистон республикаси фанлар

Key words: cotton-plant, norms of irrigation, cultirating technology, supplying entire, 
salinization. 
Пахта
навининг биологик
ўзига
хослиги тупроқ
шароитига кўп
жиҳатдан боғлиқ, 
шунинг учун
тажрибада тупроқ
хоссалари
ўрганилди. Тажриба
участкаси тупроғининг 
механик
таркиби ва унинг агрохимиявий
таркибининг натижалари
1-
чи жадвалда 
келтирилган. Бундан кўриниб турибдики кимёвий тахлил
натижасига
кўра тупроқ 
гидроморф турига
тааллуқли. Бу эса
ўсимлик
илдизларига айниқса
1.2 - 
1.5 м чуқурликда
жойлашган кам минерализациялашган (шўрланган)
сизот сувлари ёрдамида
таъсир 
кўрсатади.
Тажриба участкаси кам минерализациялашган сизот сувлари жойлашган тоғолди 
текисликларида, адирларда жойлашган. Грунт
сувлари дебити 10 
- 
20 л/сек бўлган булоқлардан 
сизилиб чиқиб, чуқурлиги 2 м ли дренаж тармоқлари орқали пастда жойлашган суғориш 
участкаларига чиқарилади. Бу сувлар гуруч ва бошоқли экинларни суғориш учун ишлатилади. 
1994 йилдан бошлаб адирлар юқори ярусидаги 20 минг гектар ерни ўзлаштириб, унда бошоқли 
экинлар, пахта етиштирилиб, боғлар барпо қилиниши текширилаётган участкага “Ҳисор” деҳқон 
хўжалиги ҳудудидан қўшимча равишда ер ости сувларининг сизилиб ўтишига олиб келмоқда. 
Бундан ташқари, участкага ундан юқорида жойлашган Найман ва Қарши сув омборлари 
хам ўз таъсирини кўрсатади. Ер ости сувларининг доимий таъсири остида бўлган тупроқлар йил 
давомида ё тупроқ ҳосил бўлишининг майсали жараёни, ёки коллектор
-
дренаж тармоқларининг 
қониқарсиз ишлаши натижасида бу тупроқлар бўз тупроқ
-
майсали холатига қайтади. 

---

XORAZM MA
’
MUN AKADEMIYASI AXBOROTNOMASI