Xorazm ma ’ mun akademiyasi axborotnomasi – /2020 Ўзбекистон республикаси фанлар

XORAZM MA
’
MUN AKADEMIYASI AXBOROTNOMASI 
–
8/2020
243
яхши ҳимояланади, мульча тагидаги тупроқ
ва экинлар уруғлари учун зарур иссиқлиқ кўпроқ 
тўпланади, баҳордаги дол ёмғирлар сабабидан тупроқда ўсимликлар учун ўта зарарли 
қатқалоқлар бўлмади, тупроқнинг сув ўтказувчанлиги ва сувни ўзида ушлаб тура олиш 
қобилияти билан тупроқ эрозиясига қарши тура олиш қобилияти ортди, тупроқнинг ҳажм ва 
солиштирма массаси
камайиб, ғоваклиги ортди, микроорганизмларнинг фаолияти ошди ва 
натижада қишлоқ хўжалигида экинлар учун яхши шароит яратилгандан кейин уларнинг униб 
чиқиши тезлашди, ривожланиши яхшилашди. Натижада
ғўзадан яхши ҳосил ва фойда 
олинди.
Хулосалар
 
1. Қорақалпоғистон Республикасининг унумдорлиги ва структураси паст ерларида 
деҳқончиликни меъёрида юритиш учун баҳорги экиш вақтида ғўзадан тўлиқ ниҳол олиш,
уларни баҳорги қисқа муддатли совуқлардан сақлаш, тупроқнинг агрофизикавий ва 
агрокимёвий хоссаларини яхшилаб, оқ жуҳоридан режалаштирилган юқори ва сифатли 
унумни олишимиз ҳамда ишлаб чиқариш рентабеллигини ошириш учун ғўза уруғлари 
экилган қаторни ингичка полоса туринда мульчалаш мақсадга мувофиқ. 
2. Мульча таъсирида ғўза ниҳолларининг униб чиқиши яхшиланиб, тупроқ таркибидаги 
озуқа моддалар купайди, микроорганизмлар фаоллиги яхшиланди, тупроқда қатқалоқ 
бўлмади. Тупроқ
намлиги яхши сақланиб, тупроқ намлигини сақлаш ва иссиқлиқ тўплаш 
қобилияти ортди.
3. Мульчалашда синалган усуллар орасида гектарига 2 т/га ҳисобидан қорамол гўнги 
қўлланилган усул бошқа усулларга нисбатан яхши натижа берди.
4. Мульчалаш таъсирида тажриба синоқ усулларида назорат усулга нисбатан ғўза 
ҳосилдорлиги 
2 - 
2,6 центнергача ошди.
5. Мульчалашда синалган усуллар орасида гектарига 2 т/га ҳисобидан қорамол гўнги 
қўлланилган усул орқали йил давомида ишлатилган агротехнологик ишлар сифати ва 
ғўзанинг Чимбай 5018 навидан текис ниҳол ва ҳосил олиниши сабабидан ҳамма ишлатилган 
ҳаражатлардан ташқари 516
-
875 минг сўм соф
фойда олиш мумкин.