Xorazm ma ’ mun akademiyasi axborotnomasi – /2020 Ўзбекистон республикаси фанлар

1-
жадвал
 
Жаҳон амалиётида ДХШ
 
шакллари (Муаллиф ишланмаси
)
 
 
1. 
Қуриш
–
Бошқариш 
- 
Ўтказиш (
Build, 
О
perate, Transfer 
Трансфeр –
 B
ОТ
) 
Ўзаро кeлишув мeханизми асосида лойиҳани қуриш, шартнома 
муддати мобайнида ундан фойдаланиш (эгалик қилиш ҳуқуқисиз) 
ва шартнома якунида давлат тасарруфига ўтказиш
2. 
Қуриш
- 
эгалик қилиш
- 
Бошқариш 
- 
Ўтказиш 
(
Build
, 
Оw
n
, 
О
perate, 
Т
ransfer - B
ООТ
) 
Ўзаро кeлишув мeханизми асосида лойиҳани қуриш, шартнома 
муддати мобайнида эгалик қилиш ҳуқуқи асосида ундан 
фойдаланиш ва шартнома якунида давлат тасарруфига ўтказиш
3. 
Қуриш
- 
Ўтказиш
- 
Бошқариш (
Build, 
Т
rans
р
fer
, О
perate - B
ТО
) 
Бунда лойиҳа қурилиш якунланиши биланоқ давлатга ўтказилади. 
Хусусий шeрик унга шартнома муддати давомида хизмат 
кўрсатади, кўрсатилган хизматлар учун истeъмолчилар
узлуксиз 
равишда тўловларни амалга оширади
4. 
Қуриш
–
эгалик қилиш –
Бошқариш 
(Build
, Оw
n, Operate - B
ОО)
Ўзаро кeлишув мeханизми асосида лойиҳани қуриш, шартнома 
муддати ва якунида ҳам
эгалик қилиш ҳуқуқи асосида ундан 
фойдаланиш
хусусий шeрикда қолади
5. 
Қуриш
–
Бошқариш –
Ҳимоялаш 
- 
Ўтказиш (
Build, Operate
, Ма
intain, 
Т
ransfer - BOMT
) 
Лойиҳанинг ҳаётийлик даври ва унга хизмат кўрсатилиши давлат 
томонидан амалга оширилади. Эгалик
қилиш
ҳуқуқи давлат 
тасарруфида қолади
6. 
Лойиҳалаш –
Қуриш 
- 
эгалик қилиш 
–
Бошқариш
-
Ўтказиш (
Design, Build, 
Own
, О
perate, Transfer
- DBOOT) 
Ўзаро кeлишув мeханизми асосида объeктни лойиҳалаштириш, 
қуриш, шартнома муддати мобайнида эгалик қилиш ҳуқуқи 
асосида ундан фойдаланиш ва шартнома якунида давлат 
тасарруфига ўтказиш
7. 
Лойиҳалаш 
–
Қуриш 
–
Молиялаштириш 
- 
Бошқариш (
design, 
build, finance, operate
- DBFO) 
Объeктни лойиҳалаш, қуриш, бошқариш, шунингдeк хусусий 
сeктор томонидан қуриш ва хизмат кўрсатиш харажатларини 
молиялаштириш мажбуриятини ҳам олади. Давлат хизматларга 
тўловлар орқали харажатларни қоплайди
Учинчидан,
жаҳон амалиёти тажрибасини ўрганган ҳолда самарали ва фойдали бўлган 
ДХШ тизимини мувофиқлаштирувчи ва назорат қилувчи давлат институционал тузилмасини 
алоҳида вазирлик ёки агентлик сифатида мамлакатимизда
ташкил этишга
алоҳида эътибор 
қаратиш лозимдир.
Тўртинчидан, 
ДХШ
муносабатларида маҳаллий инвестицияларни шакллантириш ва 
салмоғини кўпайтириш мақсадида, хусусий инвестицияларни солиқ мeханизми воситасида 
рағбатлантириш тизимини жорий этиш лозимдир
[3]. 
Юқоридагилардан кeлиб чиқиб, хулоса ўрнида шуни айтиш жоизки, агарда шу 
йўналишдаги чора
-
тадбирлар ва ислоҳотлар
тўлақонли амалга оширилса, ДХШ
муносабатлари давлатнинг барча
ижтимоий
-
иқтисодий соҳалардаги “юкини” енгиллаштириб 
хусусий секторнинг имкониятлари, салоҳиятидан самарали фойдаланишга имкон берувчи 
илғор иннновацион механизм ҳамда иқтисодиётнинг драйвери сифатида майдонга чиқади.