Xodimlarga talablar

3. TEZKOR XIZMAT KURSATISh VA IShLARNI BAJARISh.


3.1. TEZKOR XIZMAT KURSATISh.
3.1.1. 1000 V kuchlanishdan yukori bulgan elektr uskunalarda yakka uzi xizmat kiluvchi navbatchi yoki tezkor-ta’mirlash xodimi, shuningdek navbatchilik kilayotgan katta navbatchi elektr xavfsizligi buyicha IV gruppaga, kolgan xodimlar esa III gruppaga ega bulishi shart.
1000 V kuchlanishgacha bulgan elektr uskunalarda yakka uzi xizmat kiluvchi navbatchi yoki tezkor-ta’mirlash xodimi III gruppaga ega bulishi kerak.
3.1.2. Kuchlanish ostida bulgan elektr uskunani tusiksiz tok utkazuvchi kismiga 3.1. jadval-da kayd etilganidan kam masofaga yuk kutaruvchi va boshka mashina-mexanizmlarning Xamda shaxslarning yakinlashishi man etiladi.
3.1.3. Elektrostansiya va podstansiya elektr uskunalarini yakka uzi kurib chikishni elektr xavfsizligi buyicha III gruppaga ega bulgan navbatchi yoki tezkor-ta’mirlash xodimi, yoki V gruppaga ega bulgan ma’muriy-texnik xodim yoki korxona raXbariyati bajarishi mumkin.
Elektrotexnikaga alokasi bulmagan xodimlar elektrostansiya va podstansiya elektr uskunalarini kurib chikishni va ekskursiyani korxona ma’muriyati ruxsati bulgan, yakka uzi kurib chikish Xukukiga ega bulgan IV gruppali xodim nazorati ostida utkazishi mumkin.
Elektr uzatish tarmogini kurib chikish ushbu koidaning 14.5.1 va 14.5.2 bandlariga binoai amalga oshirilishi mumkin.


3.1. jadval. Kuchlanash ostida bulgan tok utkazuvchi kismgacha yakinlashish mumkin bulgan masofa, m.

Kuchlanish, kV	Odamlar va ular kullaydigan asbob Xamda moslamalardan vaktincha tusik, tok utkazuvchi kism-largacha bulgan masofa.	Yuk yuk changallovchi moslamalar, stroplar, ishchi yoki transport Xolatida bulgan yuk kutarish mashina va mexanvzmlar bilan tok utkazuvchi kismlar orasidagi masofa.
1 gacha bulgan Xavo elektr uzatish tarmogi uchun	0,6	1,0
Boshka elektr uskunalari uchun	cheklanmaydi, (tegish mumkin emas)	1,0
6-35	0,6	1,0
110	1,0	1,5
150	1,5	2,0
220	2,0	2,5
330	2,5	3,5
400-500	3,5	4,5
750	5,0	6,0
800	3,5	4,5
1100	8,0	10,0

• 
  — Uzgarmas tok
  
• 
  Eslatma: Ushbu jadvalda Xamda bundan ksyingi Koida tekstlarida 3 kV kuchlanishli elektr uskunalari 6 kV kuchlanishli elektr uskunalariga tenglashtiriladi, kuchlanishi 20 kV esa 35 kV ga 60 kV esa 110 kV ga tenglashtiriladi.
  

3.1.4. Ushbu elektr uskunalarida xizmat kilmaydigan xodimi elektr uskunaga navbatchi yoki tezkor-ta’mirlash xodimi yoXud, yakka uzi kurib chikish Xukukiga ega bulgan xodim XamroXligida ijozat berib kirgizish mumkin.
Nazoratchi xodim elektr uskunada ishlashga ruxsat etilgan ishchi xavfsizligini tula ta’minlashi, Xamda tok utkazuvchi kismiga mutlako yakinlashmaslik Xakida ogoXlantirishi kerak.
3.1.5. Kuchlanishi 1000 V-dan yukori bulgan elektr uskunalarni kurib chikish paytida tok utkazuvchi kismlari 3.1. jadvalda kursatilgandan kam masofaga yakinlashishga karshi kuyiladigan tusiklar bilan jiXozlanmagan xona va Xujralarga kirish mann etiladi.
Kuchlanishi 1000 V-gacha bulgan elektr uskunni kurib chikishda shchit, elektr uskuna, ulchov asbobi joylashgan shkaf, boshkaruv pulti va boshka uskunalar eshigini ochishga ruxsat etiladi.
Elektr uskunani kurib chikish jarayonida biror-bir ishni bajarish man kilinadi.
3.1.6. 6-35 kV kuchlanishli elektr uskunada yerga tutashish sodir bulsa, xodimlarni yopik taksimlovchi elektr uskunada 4 metr-dan ochik taksimlovchi elektr uskuna va uzatish tarmogida 8 metr-dan kam masofaga yakinlashishga fakat tarmokni tezda uchirish, iste’molchini boshka tarmokdan ulash, Xamda kuchlanish ta’siriga tushib kolgan shaxsni kutkarish uchun ruxsat etiladi. Bunday Xollarda, elektr uskunada ishlatiladigan Ximoya vositalaridan foydalanish kerak.
3.1.7. Kuchlanishi 1000 V-dan yukori kul privodan ajratgich (raz’edinitel), uzgich (otdelitel) va uchirgich (vыklyuchatel) uskunalarini uchirish va yokishda dielektrik kulkopdan foydalanish kerak.
3.1.8. Saklagich kuyish va olishda ushbu tarmokdan kuchlanishni olish shart.
Kuchlanishni olib tashlovchi kommutatsion apparatlar urnatilmagan elektr kushilmada, saklagichni kuchlanish ostida olish va kuyish, shu tarmokka ulangan iste’molchi uchirilgan takdirda ruxsat etiladi.
Ikkilamchi zanjir va yoritish tarmoklarida, kuchlanish transformatorida saklagichni kuvvatni olmasdan va kuchlanish ostida almashtirishga ruxsat etiladi.
3.1.9. Kuchlanish ostida saklagichni almashtirish kerak bulib kolsa, kuyidagi Ximoya vositasidan foydalanish zarur:
1000 V kuchlanishdan yukori bulgan elektr uskunada dielektrik kulkop va Ximoya kuzoynagini kullagan Xolda ombir (shtanga)-dan;
1000 V kuchlanishgacha bulgan elektr uskunada izolyatsiyalangan ombir yoki dielektrik kulkop va Ximoya kuzoynagidan foydalaniladi;
3.1.10. Kommutatsion apparatlar bilan jiXozlanmagan 1000 V kuchlanishgacha bulgan shchit va yigilmalarda urnatilgan saklagichlar (predoxranitellar) ustma-ust, fazalar vertikal joylashgan bulsa, saklagichni olish va kuyish iste’molchidan kuvvatni olmasdan turib, kuchlanish ostida almashtirishga ruxsat etiladi. Bunday paytda kuzni Ximoya kilish vositasi urniga yuz (bet)-ni Ximoya kilish vositasidan foydalanish tavsiya kilinadi.
3.1.11. Ish olib borilayotgan elektr uskuna Xujrasidan tashkari, xonada kolgan barcha xona, Xujra, shchit va yigilmalarning eshiklari kulflangan bulishi kerak.
3.1.12. 1000 V kuchlanishdan yukori bulgan elektr uskuna (yopik komplekt, ochik taksimlovchi elektr uskunaning xona va Xujralari), Xamda 1000 V kuchlanish­dan yukori bulgan elektr uskuna tashkarisida joylashgan 1000 V kuchlanishgacha bulgan shchit va elektr uskuna shchit va yigilmalarning kalitlari navbatchi Xisobida bulishi shart. Navbatchi bulmagan elektr uskunalarida kalitlar ma’muriy-texnik xizmatchi Xisobida bulishi mumkin.
Xar bir kalit nomerlangan bulishi darkor. Kalitlarning bir komplekti zaxirada saklanishi kerak Kalitlar tilxat bilan kuyidagi xodimlarga berilishi kerak:
- yakka uzi kurib chikish Xukukiga ega bulgan xodimlarga — barcha xonalarning kalitlari;
- tezkor-ta’mirlovchi xodimlar ichidan ajratilgan ishlashga ijozat beruvchi shaxsga, ish raXbari va ish-boshiga, nazorat kiluvchiga — fakat ish olib borilishi uchun ajratilgan xona kaliti beriladi.
3.1.13. Xar kuni ish tugagandan sung va elektr uskuna kurib chikilgandan keyin kalitlar albatta kaytarib topshirilishi kerak Navbatchi bulmagan elektr uskunada ish olib borilganda ushbu elektr uskuna joylashgan xona kaliti, kurib chikilgandan yoki ish batamom tugallangandan sung, uzogi bilan keyingi ish kunidan kechiktirmasdan topshirilishi kerak.
Elektr uskuna joylashgan xona kalitini uzok muddatga berish elektr tarmogi korxonasining taksimlovchi elektr uskunalarida tezkor uchirish-yokish Xukukiga ega bulgan iste’molchi xodimiga Xamda yakka uzi kurib chikish Xukukiga ega bulgan navbatchiga, tezkor — ta’mirlash va ma’muriy-texnik xodimlarga berish zaruratini korxona bosh muXandisi belgilaydi.
Kalitni olish va kaytarish jarayoni istalgan shakldagi ish jurnali yoki tezkor-dispetcherlik jurnallarida kayd kilinishi kerak.