Xitoy Iqtisodiyoti Xitoy Iqtisodiyoti
Dunyoda eng ko’p aholi soniga ega
ikki ming yillikning koʻp qismida dunyoning eng yirik iqtisodiy kuchlaridan biri
iqtisodiy modeli 21-asrdagi davlat kapitalizmining asosiy namunalaridan biridir.
Xitoy Iqtisodiyoti
Tarixiy jihatdan Xitoy 1-asrdan 19-asrgacha boʻlgan ikki ming yillikning koʻp qismida dunyoning eng yirik iqtisodiy kuchlaridan biri boʻlgan. Ko'pgina tahlilchilarning ta'kidlashicha, Xitoy iqtisodiy modeli 21-asrdagi davlat kapitalizmining asosiy namunalaridan biridir.
Xitoy jahon iqtisodiyotining 18,6 foizini tashkil qiladi.
2022-yilda jami 18,321 trillion AQSH dollarini tashkil etadi
xarid qobiliyati pariteti (PPP) bo‘yicha o‘lchanadigan bo‘lsa, 2016-yildan buyon dunyodagi eng yirik iqtisodiyotdir
Nominal YaIM bo‘yicha dunyoda ikkinchi o‘rinda turadi
Xitoy dunyodagi eng yirik ishlab chiqarish iqtisodiyoti va tovarlar eksportchisidir.
Shuningdek, u dunyodagi eng tez rivojlanayotgan iste'mol bozori va tovarlarning ikkinchi yirik importchisi hisoblanadi.
Xitoy 2020 yil holatiga ko'ra 163 milliard dollar miqdorida to'g'ridan-to'g'ri xorijiy investitsiyalarni qabul qilgan dunyodagi eng yirik davlat hisoblanadi.
2018 yilda u millionerlar soni bo‘yicha 3,5 million bilan ikkinchi o‘rinni egalladi.Credit Suisse Group tomonidan 2019-yilgi Global boylik hisobotiga ko‘ra, Xitoy dunyo aholisining birinchi o‘n foizining boyligi bo‘yicha AQShni ortda qoldirdi.
Xitoy patentlar, foydali modellar, savdo belgilari, sanoat namunalari va ijodiy mahsulotlar eksporti bo'yicha jahon miqyosida 1-o'rinni egallaydi.
Xitoy dunyodagi eng raqobatbardosh moliyaviy markazlar oʻnligidan toʻrttasiga va dunyodagi oʻnta yirik fond birjasidan uchtasiga (bozor kapitallashuvi va savdo hajmi boʻyicha) ega.
Xitoy 2015 yildan beri dunyodagi eng katta o'rta sinf aholisiga ega va o'rta sinf 2018 yilga kelib 400 millionga o’sdi va 2027 yilga kelib 1,2 milliardga yetishi prognoz qilinmoqda, bu butun dunyo aholisining to'rtdan bir qismini tashkil qiladi.
Credit Suisse global boylik hisobotiga ko'ra, 2019 yilda Xitoy AQShni ortda qoldirib, dunyodagi eng ko'p boy odamlarning uyi bo'ldi.
2020-yilda Xitoy milliarderlar soni bo‘yicha dunyoda birinchi o‘rinda turadi, bu AQSh va Hindistonni jamlaganidan ko‘pdir va 2021-yil mart oyi holatiga ko‘ra, Xitoydagi milliarderlar soni 1058 nafarga yetib, umumiy boyligi 4,5 trillion AQSh dollarini tashkil etadi.
2021 yil yanvar oyi holatiga koʻra, Xitoyda 85 nafar ayol milliarder bor edi, bu butun dunyoning uchdan ikki qismidi
aholi jon boshiga to'g'ri keladigan daromad asosida Xitoy 2020 yilda YaIM (nominal) bo'yicha 59-o'rin va YaIM bo'yicha 73-o'rinni egallagan. Aholi jon boshiga to‘g‘ri keladigan YaIM (nominal) bo‘yicha Xitoy 3-o‘rinni va aholi jon boshiga to‘g‘ri keladigan YaIM (PPP) bo‘yicha 100 milliondan ortiq mamlakatlar orasida 5-o‘rinni egalladi.
2021-yil oxirida Xitoy yalpi ichki mahsuloti 114,92 trillion yuanga (16,52 trillion AQSh dollari) yetib, o‘tgan yilga nisbatan 8,4 foizga o‘sdi.
Uni “Dunyoning fabrikasi “ deb ham atashadi. Sababi 2017 yil holatiga ko'ra, Xitoyda boshqa mamlakatlarga qaraganda ko'proq davlat korxonalari mavjud va yirik milliy kompaniyalar orasida eng ko'p davlat korxonalari. Statistik ma’lumotlarga qaraganda xitoyda 38,940 ta o’rta hajmdagi korxonalar mavjud bo’lgan.
E’tiboringiz uchun raxmat
Do'stlaringiz bilan baham: |