Xirurgik kasalliklar

Operatsiyadan keyingi davrda parvarishlash 
Bu muolaja maqsadga yo’naltirilgan antibakterial terapiya, gomeostaz 
buzilishlarini tiklash, detoksikatsion va diurezni tezlashtiradigan muolaja, 
hamroh kasalliklarni korrektsiyalash, shuningdek immunitetni tiklaydigan 
muolajalardan iborat. Bu jarayonda bemorlarga qilinishi lozim bo’lgan 
peritoneal dializ (PD) yoki qorin bo’shlig’i lavaji, ichak lavaji (IL) bilan monand 
ichak dekompressiyasi (ID) va enteral zond orqali ozuqalantirishga (EZOO) 
katta e’tibor berilishi kerak bo’ladi. 
Antibakterial muolaja (terapiya)
operatsiyadan keyingi dastlabki 3 kun 
mobaynida ekspress-bakterioskopik tekshiruvlar natijasi asosida tayinlanishi 
kerak. Hozirgi kunda mikroflorani aniqlash va antibiotiklar tayinlashning 
qo’yidagi ekspress usullari mavjud. 
B.D. Savchuk (1979) usulining mohiyati quyidagicha: testlar uchun 
tayyorlangan maxsus reaktiv yordamida peritoneal ekssudat patogen 
mikroflorasini antibiotiklarga sezuvchanligi aniqlanadi va 10-15 minut o’tgach 
javobi olinadi. Usulning kamchiligi: reaktiv peritoneal ekssudatda mikroblar 
kontsentratsiyasi yuqori (106-108 lg KOE\ml) bo’lgandagina ishga tushadi. 
V.E. Rozeman (1983) usulining mohiyati quyidagicha: ekssudatdan 
tayyorlangan preparat klostridiyalari va emlangan otning qon zardobi orasida 
kompleks hosil qilishi lyuministsent mikroskopiya yordamida o’rganiladi. 
Usulning kamchiligi: usul faqat Gram+ spora hosil qiladigan bakteriya 
tayoqchalarining turini va sezuvchanligini aniqlash imkonini beradi. 

---

563 
S.V. Fedorchuk (1987) usuli. Mikroorganizmlarning qaysi turga 
mansubligini peritoneal ekssudatdan olingan nativ surtma preparatni 
mikroskopiyasi orqali aniqlanadi va ular sezuvchanligi bo’yicha ishlab chiqilgan 
jadval maxsusga qarab antibiotiklar tanlanadi. 
Klinik amaliyotning ko’rsatishiga, mikroflora turini aniqlashning barcha 
ekspress usullari aniqligi 72% dan 87% ni tashkil etadi. Binobarin, 
operatsiyadan keyingi 2-3 sutkalarda, mikroflora undirilgach va odatda 
qilinadigan antibiotiklarga sezuvchanlik darajasini ekmalar natijalari bo’yiga 
aniqlangach, albatta muolajaga tuzatishlar kiritilishi zarur bo’ladi. 
Antibakterial dorilarni (preparat) organizmga kiritish yo’llari: og’iz orqali 
(oral), mushaklar orasiga, vena qon tomiriga, to’g’ridan-to’g’ri kateter orqali 
aortaga yoki xos arterialarga (selektiv), qorin bo’shlig’iga, qopqa vena qon 
tomiriga, hamda kombinatsiyalashgan yo’llar orqali.