Xii XIII asrlarda rus knyazliklari va yerlari. Qadimgi rus knyazliklari Kiev knyazlari 12-13 asrlar

Turovo-Pinsk knyazligi.
U Pripyat daryosi havzasida (zamonaviy Minsk janubida, Brestdan sharqda va Belorussiyaning Gomel viloyatlaridan g'arbda) joylashgan edi. Shimolda Polotsk bilan, janubda Kiev bilan, sharqda Chernigov knyazligi bilan chegaradosh, deyarli Dneprgacha yetib boradi; uning g'arbiy qo'shnisi - Volodimir-Volin knyazligi bilan chegara barqaror emas edi: Pripyat va Gorin vodiysining yuqori oqimi Turov knyazlari yoki Volin knyazlari qo'liga o'tdi. Turov erida Dregovichining slavyan qabilasi yashagan.
Hududning katta qismi qo'pol o'rmonlar va botqoqlar bilan qoplangan; ovchilik va baliqchilik aholining asosiy mashg'uloti edi. Faqat ayrim hududlar dehqonchilik uchun yaroqli edi; Aynan o'sha erda birinchi navbatda shahar markazlari - Turov, Pinsk, Mozyr, Sluchesk, Klechesk paydo bo'ldi, ammo ular iqtisodiy ahamiyati va aholi soni bo'yicha Rossiyaning boshqa mintaqalarining etakchi shaharlari bilan raqobatlasha olmadi. Knyazlikning cheklangan resurslari uning hukmdorlariga butun Rossiya fuqarolik nizolarida teng huquqli ishtirok etishga imkon bermadi.
970-yillarda Dregovichi yerlari yarim mustaqil knyazlik boʻlib, u Kiyevga vassal qaramlikda edi; uning hukmdori ma'lum bir Tur bo'lib, mintaqa nomi undan kelib chiqqan. 988-989 yillarda Sankt Vladimir "Drevlyansky er va Pinsk" ni jiyani Svyatopolk La'nati uchun meros sifatida ajratdi. 11-asrning boshlarida, Svyatopolkning Vladimirga qarshi fitnasi oshkor qilingandan so'ng, Turov knyazligi Buyuk Gertsoglik domeniga kiritildi. 11-asr oʻrtalarida. Yaroslav Donishmand uni uchinchi o'g'li Izyaslavga, mahalliy knyazlik sulolasining ajdodiga (Turovdan Izyaslavichi) topshirdi. 1054 yilda Yaroslav vafot etganida va Izyaslav grand-gertsog stolini egallaganida, Turovshchina uning keng hududlariga kirdi (1054-1068, 1069-1073, 1077-1078). 1078 yilda vafotidan so'ng, yangi Kiyev knyazi Vsevolod Yaroslavich Turovga erni jiyani David Igorevichga berdi, u 1081 yilgacha uni ushlab turdi. 1088 yilda u 1093 yilda Izyaslavning o'g'li Svyatopolk qo'liga o'tdi. buyuk shahzoda stoli. 1097 yildagi Lyubech Kongressining qarori bilan Turovshchina unga va uning avlodlariga tayinlangan, ammo 1113 yilda vafotidan keyin u yangi Kiev knyazi Vladimir Monomaxga o'tdi. 1125 yilda Vladimir Monomaxning o'limidan keyingi bo'limga ko'ra, Turov knyazligi uning o'g'li Vyacheslavga o'tdi. 1132 yildan boshlab u Vyacheslav va Buyuk Mstislavning o'g'li jiyani Izyaslav o'rtasida raqobat ob'ektiga aylandi. 1142-1143 yillarda u qisqa vaqt davomida Chernigov Olgovichiga (Kiev Buyuk Gertsogi Vsevolod Olgovich va uning o'g'li Svyatoslav) tegishli edi. 1146-1147 yillarda Izyaslav Mstislavich nihoyat Vyacheslavni Turovdan chiqarib yubordi va uni o'g'li Yaroslavga berdi.
12-asr oʻrtalarida. Vsevolodichlarning Suzdal bo'limi Turov knyazligi uchun kurashga aralashdi: 1155 yilda Yuriy Dolgorukiy buyuk Kiev knyaziga aylanib, o'g'li Andrey Bogolyubskiyni Turov stoliga qo'ydi, 1155 yilda - boshqa o'g'li Boris; ammo, ular buni ushlab tura olmadilar. 1150-yillarning ikkinchi yarmida knyazlik Turov Izyaslavichlariga qaytdi: 1158 yilga kelib Svyatopolk Izyaslavichning nabirasi Yuriy Yaroslavich butun Turov erini o'z hukmronligi ostida birlashtirishga muvaffaq bo'ldi. Uning o'g'illari Svyatopolk (1190 yilgacha) va Gleb (1195 yilgacha) davrida u bir nechta qo'shimchalarga bo'lingan. 13-asr boshlariga kelib. Turov, Pinsk, Slutsk va Dubrovitskiy knyazliklari tuzildi. 13-asr davomida. parchalanish jarayoni muqarrar ravishda davom etdi; Turov knyazlikning markazi rolini yo'qotdi; Pinsk tobora ko'proq ahamiyat kasb eta boshladi. Zaif mayda hukmdorlar tashqi tajovuzga jiddiy qarshilik ko'rsatishni tashkil qila olmadilar. 14-asrning ikkinchi choragida. Turovo-Pinsk erlari Litva knyazi Gedemin (1316-1347) uchun oson o'lja bo'lib chiqdi.