11.4. Avtovokzal, avtostansiyada avtotransport vositalari harakatini tashkil etish, yo‘lovchilarga madaniy-maishiy xizmat ko‘rsatish Yo‘lovchilarning avtovokzal, avtostansiya hududi bo‘ylab harakat qilish yo‘li eng qisqa bo‘lishi, yo‘lovchilar oqimi kesishmasligi hamda shaharlararo va shahar atrofi yo‘nalishlari uchun alohida bo‘lishi zarur.
Yo‘lovchilarning jo‘nash platformasi tomon harakatining maqbul yo‘nalishi binodan avtotransport vositasiga o‘tishning to‘liq xavfsizligi ta’minlanishini nazarda tutishi kerak.
Kutish zali avtotransport vositalari kelishi va jo‘nashini kutayotgan yo‘lovchilar uchun mo‘ljallangan, u qulay va gigiyenik mebel bilan jihozlangan, ventilyatsiya bilan ta’minlangan bo‘lishi kerak.
Ona va bola xonasi kichik yoshdagi bolalari va nogiron bolalari bo‘lgan yo‘lovchilar va homilador ayollarga xizmat ko‘rsatishga mo‘ljallangan bo‘lishi zarur. Ona va bola xonasini jihozlash gigiyena talablariga javob berishi kerak. Ona va bola xonasidan foydalanganlik uchun to‘lov undirilmaydi, choyshablardan foydalanganlik bundan mustasno. Kichik yoshdagi bolalari va nogiron bolalari bo‘lgan yo‘lovchilar chipta bilan ona va bola xonasi navbatchisi orqali navbatdan tashqari ta’minlanadilar.
Haydovchilar uzoq dam olishi uchun mo‘ljallangan xonalar, shuningdek, yo‘lkira hujjatlari va pasport ko‘rsatilgan taqdirda to‘lov evaziga tranzit yo‘lovchilarga ham taqdim etilishi mumkin.
Avtostansiyalar va avtovokzallar mazkur punktdan sutka davomida jo’natiladigan yo‘lovchilar hajmi va avtobuslar harakati chastotasidan kelib chiqib namunaviy loyiha asosida quriladi. 11.4.1 va 11.4.2-rasmlarda avtostansiya va avtovokzalning bosh rejasi sxemasi keltirilgan.
11.4.2-rasm. Avtovokzalning bosh rejasi:
1 – avtovokzal binosi; 2 – qabul qilish perroni; 3 – jo’natish perroni; 4 – otstoy (tindirish) maydoni; 5 –yengil avtomobillar uchun avtoturargoh; 6 – estakada; 7 – tozalash binosi.
Avtovokzal binosining yo‘lovchilar xonasi maydoni unga to’g’ri keluvchi yo‘lovchilar soni hisobiy sig’imi bilan aniqlanadi:
(11.4.1)
bu yerda: – avtovokzal binosining yo‘lovchilar xonasi maydoni; – mazkur bino solishtirma me’yoriy maydoni; - ma’lum xonada joylashadigan yo‘lovchilar soni.
Xonada joylashadigan yo‘lovchilar soni quyidagi ifoda yordamida aniqlanadi:
(11.4.2)
bu yerda: – yo‘lovchilar binosining hisobiy sig’imi; – tavsiyaga muvofiq aniqlanadigan har bir xonaning maydoni ulushi.