Xavfsizlikni ta’minlash asoslari va faoliyat xavfsizligini tahlil qilish. Xavflar, ularning tasnifi

Tahlil usuli. 
Xavfsizlikni ko`ngilsiz voqea ro`y berishdan oldin (aprior) yoki 
keyin (aposterior) tahlil etish mumkin. Har ikki holda qo`llaniladigan usul bevosita 
yoki aksincha bo`ladi.
Aprior tahlilda shu tizimga xos bo`lishi mumkin bo`lgan (yashirin) kungilsiz 
voqealar tanlab olinadi va ularni yaratuvchi bir qancha holatlar to`plami tuziladi. 
Aposterior tahlil esa ko`ngilsiz voqea yuz bergandan so`ng kelajakda tadbirlar ishlab 
chiqishdir. Bu ikki ucho’l bir-birini to`ldiradi.
To`g’ri usulda taxrir qilishda oqibatni oldindan kurish uchun sabablar 
o`rganiladi. Teskari usulda esa oqibat tahlil kilinib, sabablari aniqlanadi. Bu 
usullarning asosiy maqsadi ko`ngilsiz voqealarni oldini olishdir. Voqealarni kelib 
chiqish ehtimoli va tezligi ma`lum bo`lsa, vokeaning taxminan qanday natija bilan 
tamom bo`lishini aniqlash mumkin.
Xavfsizlikning tahlilida tizimning parametrlarini yoki chegarasini aniqlash 
asosiy masala hisoblanadi. Agar tizim juda chegaralangan bo`lsa, biror xavfli hollar 
yoki omillar etibordan tashqarida qolishi, agar tizimga o`ta keng qaralsa, tahlil 
natijalari noaniq bo`lishi mumkin.
Tahlil o`tkazish darajasi aniq maqsadlarga bog’liq. Aniq bir holatda 
ogohlantirish yo`li bilan ta`sir qilish mumkin bo`lgan hodisalarni aniqlash umumiy 
ish uslubi hisoblanadi.
 
 

---

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
 
1.
O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi. –T.: "O’zbekiston", 2008.
2.
“Mehnat Kodeksi”. O’zbekiston Respublikasining qonun hujjatlari to’plami. – 
T.: 2005 y., 37-38 - son.
3.
“Mehnatni muhofaza qilish to’g’risida”gi qonun. O’zbekiston Respublikasi Oliy 
Majlisining Axborotnomasi. –T.: 2002 y., 1-son.
4.
Ishlab chiqarishdagi baxtsiz hodisalarni va xodimlar salomatligining boshqa xil 
zararlanishini tekshirish va hisobga olish to’g’risidagi Nizom. Vazirlar 
Mahkamasining qarori № 286, 06.06.1997, –T.: 1997.
5.
“Ishlab chiqarishdagi baxtsiz hodisalar va kasb kasalliklaridan majburiy davlat 
ijtimoiy sug’urtasi to’g’risida”gi qonun. O’zbekiston Respublikasi qonun 
hujjatlari to’plami, 2008 y., 37-38-son.
6.
“Ish beruvchining fuqarolik javobgarligini majburiy sug’urta qilish 
to’g’risida”gi qonun. O’zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to’plami, –T.: 
2009 y., 16-son.