Xavfli va zararli ishlab chiqarish omillari Tasnif

Mehnat xavfsizligi standartlari tizimi
"Xavfli va zararli ishlab chiqarish omillari

Tasnif "
(SSSR Davlat standartining farmoni bilan tasdiqlangan va kuchga kirgan
1974 yil 13 noyabrdagi N 2551-sonli)

Kasbiy xavfsizlik standartlari tizimi.

Xavfli va zararli ishlab chiqarish effektlari Tasnifi

Ushbu standart xavfli va zararli ishlab chiqarish omillariga taalluqlidir, ularning tasnifini belgilaydi va dizayn xususiyatlarini o'z ichiga oladi. sSBT standartlari xavfli va zararli ishlab chiqarish omillari turlariga qo'yiladigan talablar va standartlar to'g'risida.

Xavfli va zararli ishlab chiqarish omillarini tasniflash bo'yicha standart ST SEV 790-77 ga mos keladi (ma'lumotnomaning qo'shimcha dasturiga qarang).

(O'zgartirilgan nashr, N 1 o'zgartirish).

1. Xavfli va zararli ishlab chiqarish omillarini tasnifi

1.1. Xavfli va zararli ishlab chiqarish omillari harakatlar xususiyati bo'yicha quyidagi guruhlarga bo'linadi:

jismoniy;

kimyoviy;

biologik;

psixofiziologik.

1.1.1. Jismoniy xavfli va zararli ishlab chiqarish omillari quyidagilarga bo'linadi:

harakatlanuvchi mashinalar va mexanizmlar; ishlab chiqarish uskunalarining harakatlanuvchi qismlari; harakatlanuvchi mahsulotlar, blanklar, materiallar; qulab tushgan inshootlar; parchalanayotgan toshlar;

ish joyidagi havoning chang va gaz miqdorini ko'paytirish;

uskunalar, materiallar sirtining ko'tarilgan yoki pasaygan harorati;

ish joyidagi havo harorati yuqori yoki past;

ish joyidagi shovqin darajasi oshdi;

tebranish darajasi oshdi;

infraqizil tebranish darajasining oshishi;

ultratovush darajasining oshishi;

ish joyidagi yuqori yoki past barometrik bosim va uning keskin o'zgarishi;

yuqori yoki past havo namligi;

havo harakatining ko'payishi yoki kamayishi;

havo ionlanishining ko'payishi yoki kamayishi;

yuqori daraja ionlashtiruvchi nurlanish ish joyida;

yopilishi inson tanasi orqali sodir bo'lishi mumkin bo'lgan elektr zanjiridagi kuchlanishning kuchayishi;

statik elektr energiyasining ko'payishi;

elektromagnit nurlanish darajasining oshishi;

elektr maydonining kuchayishi;

magnit maydon kuchini oshirdi;

tabiiy yorug'likning etishmasligi yoki etishmasligi;

ishchi maydonning etarli darajada yoritilmaganligi;

yorug'likning oshishi;

kamaytirilgan kontrast;

to'g'ridan-to'g'ri va aks ettirilgan porlash;

yorug'lik oqimining pulsatsiyasini kuchayishi;

ultrabinafsha nurlanish darajasining oshishi;

infraqizil nurlanish darajasi oshdi;

ishlov beriladigan buyumlar, asboblar va uskunalar yuzasida o'tkir qirralar, burrlar va pürüzlülük;

ish joyining erga (qavatga) nisbatan ancha balandlikda joylashishi;

vaznsizlik.

1.1.2. Kimyoviy xavfli va zararli ishlab chiqarish omillari quyidagilarga bo'linadi.

inson tanasiga ta'sirining tabiati bo'yicha:

toksik;

bezovta qiluvchi;

sezgirlik;

kanserogen;

mutagen;

reproduktiv funktsiyaga ta'sir qilish;

inson tanasiga kirish yo'li bo'ylab:

nafas olish tizimi;

oshqozon-ichak trakti;

teri va shilliq pardalar.

1.1.3. Biologik xavf va zararli ishlab chiqarish omillari quyidagi biologik ob'ektlarni o'z ichiga oladi:

patogen mikroorganizmlar (bakteriyalar, viruslar, rikketsiyalar, spiroxetalar, zamburug'lar, protozoa) va ularning metabolizm mahsulotlari;

mikroorganizmlar (o'simliklar va hayvonlar).

1.1.4. Faoliyat xarakteri bo'yicha psixofiziologik xavfli va zararli ishlab chiqarish omillari quyidagilarga bo'linadi:

a) jismoniy ortiqcha yuk;

b) neyropsikik ortiqcha yuk.

1.1.4.1. Jismoniy ortiqcha yuklar quyidagilarga bo'linadi.

statik;

dinamik.

1.1.1 - 1.1.4.1. (O'zgartirilgan nashr, N 1 o'zgartirish);

1.1.4.2. Nöropsikik ortiqcha yuklar quyidagilarga bo'linadi.

aqliy zo'riqish;

analizatorlarning haddan tashqari kuchlanishi;

ishning bir xilligi;

hissiy ortiqcha yuk.

1.2. Bir xil xavfli va zararli ishlab chiqarish faktori o'z ta'sirining xususiyatiga ko'ra bir vaqtning o'zida 1.1-bandda sanab o'tilgan turli guruhlarga murojaat qilishi mumkin.

(Qo'shimcha ravishda kiritilgan, 1-sonli o'zgartirish).

2. Xavfli va zararli ishlab chiqarish omillari turlari bo'yicha talablar va me'yorlarga SSBT standartlarini ishlab chiqish xususiyatlari

2.2. Xavfli va zararli ishlab chiqarish omillari turlari bo'yicha standartlarda quyidagilar bo'lishi kerak:

kirish qismi;

xavfli va zararli ishlab chiqarish omilining qisqacha tavsifi (turi, ta'sir xususiyati, yuzaga kelishi mumkin bo'lgan oqibatlari);

xavfli, zararli ishlab chiqarish omilining ruxsat etilgan maksimal darajalari yoki ruxsat etilgan maksimal kontsentratsiyasi va ularni boshqarish usullari;

ishchilarni xavfli va zararli ishlab chiqarish omili ta'siridan himoya qilish usullari va vositalari.

GOST 12.0003-74 ga muvofiqligi to'g'risidagi ma'lumotlar

(№ 1 o'zgartirish bilan) va ST SEV 790-77

II. 1.1. GOST 12.0.003-74 ST SEV 790-77 ning 1-bandiga mos keladi; 1.1.1-band 1.1-bandga mos keladi; 1.1.2-band 1.2-bandga mos keladi; 1.1.3-band 1.3-bandga mos keladi; 1.1.4-band 1.4-bandga mos keladi; 1.2-bet 2-betga to'g'ri keladi;

(Qo'shimcha ravishda, N 1 o'zgartirish).
______________________________

* - 1983 yil sentyabrda 1978 yil oktyabrda tasdiqlangan 1-sonli o'zgartirish bilan qayta nashr qilingan (IUS № 11-1978)

Ishlab chiqarishda, mehnat shartnomasiga muvofiq vazifalarni bajarish jarayonida va ishning tavsifi, korxona ishchisiga quyidagilarga bo'linadigan turli omillar ta'sir qilishi mumkin.

1. 
   Har xil jarohatlar paydo bo'lishiga olib kelishi mumkin bo'lgan xavfli.
   
2. 
   Vujudga ta'sir turiga qarab, zararli, ayrim kasalliklarning rivojlanishiga sabab bo'lishi mumkin.