Xankeldiyeva G. Sh., Muminova E. A

3.6-rasm. Jahon iqtisodiyoti globallashuvini aks ettiruvchi asosiy belgilar

• 
  tashqi, xalqaro, jahon miqyosidagi tovarlar, xizmatlar, texnologiyalar, intellektual mulk ob’ektlari savdosini;
  
• 
  ishlab chiqarish omillarining xalqaro harakatini (ishchi kuchi, kapital, axborot);
  
• 
  xalqaro moliya-kredit va valyuta operatsiyalarini (beg‘araz moliyalashtirish va yordam, iqtisodiy munosabatlar sub’ektlarining kredit va qarzlari, qimmatbaho qog‘ozlar bo‘yicha operatsiyalar, maxsus moliyaviy mexanizmlar va vositalar, valyuta operatsiyalari);
  
• 
  ishlab chiqarish, ilmiy-texnikaviy, texnologik, injiniring va axborotlar sohasidagi hamkorlikni.
  

• 
  ishlab chiqarish baynalmilallashuvining chuqurlashuvi. Ishlab chiqarish baynalmilallashuvi iste’mol uchun yaratiladigan mahsulotni tayyorlashda jahonning turli davlatlari ishlab chiqaruvchilari qatnashishini namoyon qiladi;
  
• 
  kapital baynalmilallashuvining chuqurlashuvi, ya’ni davlatlaro xalqaro kapital harakatining o‘sishi, bunda, eng avvalo, to‘g‘ridan-to‘g‘ri investitsiyalar ko‘rinishida, fond bozorlarining baynalmilallashuvi;
  
• 
  ishlab chiqarish va ilmiy-texnikaviy, texnologik bilimlar vositalarini almashinuvi natijasida, shuningdek, xalqaro ixtisoslashuv va kooperatsiyalashuv, xalqaro miqyosda ishlab chiqarish resurslarining joylashuvi natijasida ishlab chiqarish kuchlarining globallashuvi;
  
• 
  xalqaro hamkorlikni amalga oshirishni ta’minlovchi global miqyosdagi material, axborot, tashkiliy-iqtisodiy infratuzilmaning shakllanishi;
  
• 
  xalqaro mehnat taqsimotining chuqurlashuvi natijasida ayirboshlashni baynalmilallashuvini kuchayishi, bunda xalqaro hamkorlikning ishlab chiqarish sohasiga nisbatan xizmatlar sohasi asosiy yo‘nalishlardan biriga aylanadi.
  
• 
  xalqaro ishchi kuchi migratsiyasining o‘sishi. Bunda rivojlangan davlatlarda kambag‘al davlatlardan kelgan ishchi kuchlarini malaka talab qilmaydigan yoki past malaka talab qiladigan ishga jalb etiladi.
  
• 
  ishlab chiqarish va iste’molning baynalmilallashuvini atrof-muhitga ta’sirining ortishi, bu esa zamonaviy global muammolarni hal qilishga yo‘naltirilgan xalqaro hamkorlikka bo‘lgan ehtiyojning ortishini keltirib chiqaradi;
  

• 
  mintaqaviy integratsion jarayonlarni jadallashtirish;
  
• 
  hozirgi paytda xo‘jalik yuritishni to‘liq erkinlashtirmagan davlatlar iqtisodiyotining ochiqligini ta’minlash;
  
• 
  barcha bozorlardagi ishtirokchilarning to‘siqlarsiz qatnashuvini ta’minlash;
  
• 
  moliyaviy va savdo operatsiyalarning qonun-qoida va chegaralarini universallashtirish;
  
• 
  bozorlarni tartibga solish va nazorat qilishni bir me’yorga keltirish, ya’ni unifikatsiya qilish;
  
• 
  kapital joylashtirish, investitsion jarayonlar va umumjahon to‘lov-hisob tizimini standartlashtirish.