Kredit ajratayotgan bank albatta kredit berishning riskini katta inobatga oladi ayniqsa u katta summalarda bo’lsa. Doimo banklar kredit berishda 3 ta muhim xususiytiga e’tibor qaratdi.
Kredit muddati
Kredit summasi
Kredit foiz ustamasi
Chunki bu uch narsa kredit risklilik darajasini o’lchab beradi,
Kredit liniyasi nima?
Kredit liniyasi - bu bank o'z mijoziga ma'lum qismlarda va ma'lum vaqtlarda taqdim etadigan mablag'larning belgilangan umumiy chegarasi. Pulni taqsimlashning o'ziga xos xususiyatlari kredit liniyasini taqdim etish to'g'risidagi shartnomada aniq tartibga solingan. Shuningdek, ushbu hujjat uning amal qilish muddatini, pul mablag'larini olish usullarini, qarzni to'lash uchun bank bilan hisob-kitob shakllarini belgilaydi.
Mazmuni.
Kredit liniyasini mazmuniga to’xtalsak, kredit liniyalari bank va mijoz o’rtasida tuzilgan shartnoma asosida belgilangan majburiyatlar, imkoniyatlar va qonu-qoidalarni o’z ichiga olgan chegaara hisoblanadi. Qisqach ma’nosi shuki, misol uchun bank o’z mijoziga kredit ajratmoqchi va mijoz ham bu borada bank bilan kreditni olish shartlari, qaytarilish shartlari va muddatlari qanday bo’lishi borasida kelishib olinadi.
Kredit liniyasida asosiy muammolar.
Kredit liniyasi doirasida kredit berishning eng muhim muammolari qatoriga kredit limitini belgilash kiradi. Bu kredit liniyasining hajmi ikki omil bilan bog'liq: mijozning qarz mablag'lariga bo'lgan ehtiyoji v a uning kreditni to'liq to'lash qobiliyati. Boshqacha qilib aytganda, mijozning qarzga bo'lgan ehtiyojining hajmi uning pulni qaytarish qobiliyatiga mos bo'lishi kerak. Ushbu qiymatlarni moslashtirish uchun ikkita ko'rsatkich hisoblanadi:
talab qilib olinguncha (talab bo'yicha) kredit liniyasi;
kontokorrent kredit liniyasi.
Talab qilib olinguncha kredit liniyasi - bu kreditlash summasi chegarasida va kelishilgan muddat ichida amalga oshiriladigan va ilgari olingan kreditlar qaytarilgandek, limit doimiy ravishda va avtomatik ravishda tiklanishi mumkin bo'lgan (qo’shimcha shartnoma tuzmasdan) sxemani anglatadi.
Ochiq kredit liniyasi nima?
Ochiq kredit liniyasi deb hali qarzdorlik darajasiga yetmagan yoki kredit berish muddati tugamagan yoki kredit shartnomasining amal qilish muddati tugamagan har qanday kredit liniyasi deb qaraladi. Ro'yxatda keltirilgan kredit liniyalarining istalgan toifasini ochib, qarz oluvchi kerak bo'lganda va belgilangan miqdordagi bank mablag'laridan foydalanish huquqini oladi, lekin u shuningdek, pul mablag'lari limitini muntazam ravishda to'ldirib, kredit liniyasi hisobvarag'ida kerakli pul qoldig'ini yaratish majburiyatini ham oladi.