Milliy ta’lim sifatini baholashdagi nazorat matеriallarini xalqaro tadqiqotlarda qo‘llaniladigan nazorat matеriallari sifati darajasida ishlab chiqish imkonini bеradi
Milliy ta’lim sifatini baholashdagi nazorat matеriallarini xalqaro tadqiqotlarda qo‘llaniladigan nazorat matеriallari sifati darajasida ishlab chiqish imkonini bеradi.
P - Programme for International Student
Assessment
I S A PISA - O‘QUVCHILARNI BAHOLASH XALQARO DASTURI
PISA 2000
PISA 2003
PISA 2006
PISA 2009
PISA 2012
PISA 2015
PISA 2018
PISA 2021
o‘qish
o‘qish
o‘qish
o‘qish
o‘qish
o‘qish
o‘qish
Matematika
Matematika
Matematika
Matematika
Matematika
Matematika
Matematika
Matematika
Tabiiy fanlar
Tabiiy fanlar
Tabiiy fanlar
Tabiiy fanlar
Tabiiy fanlar
Tabiiy fanlar
Tabiiy fanlar
Tabiiy fanlar
o‘qish Matematika Tabiiy fanlar o‘qish o‘qish Matematika Matematika Tabiiy fanlar
ISHTIROKCHI DAVLATLAR SONI
32 ta 43 ta 57 ta 74 ta 65 ta 2000 yil 2009 yil 2006 yil 2003 yil 2012 yil 2015 yil 72 ta 2018 yil 78 ta 2021 yil 86 ta
PISA XALQARO BAHOLASH DASTURI YO‘NALISHLARI
1.
o‘qish va tushunish savodxonligi
2.
Matematik savodxonlik
3.
Tabiiy fanlar bo‘yicha savodxonlik
Tabiiy fanlar Matematik savodxonlik O‘qish Muammoni hamkorlikda yechish Global kompetentlik Moliyaviy savodxonlik Maktablar uchun test So‘rovnomalar
Har bir mamlakatdan kamida 150 ta maktab
Har bir maktabdan 42 o‘quvchi
QOZOG’ISTON MISOLIDA
MATEMATIK SAVODXONLIK (PISA tadqiqotlariga ko‘ra)
Matematik savodxonlik – bu shaxsning turli hayotiy vaziyatlarda muammoni matematika yordamida ifodalay olish, muammoni yechishda matematikani qo‘llay olish va olingan natijalardan muammoning yechmini tushuntirishda foydalana olish qobiliyatidir U tabiat va janiyatda dush kelinadigan hodisalarini matematik belgi va timsollar bilan ifodalash, ularni tushuntirish va bashorat qilishda matematik mulohaza yuritish, matematikaga oid tushunchalar, algoritmlar, faktlar va uskunalardan foydalanishni o‘z ichiga oladi. U har bir kishiga matematikaning olamni tushunishda tutgan o‘rnini va ahamiyatini anglashga va asosli mulohazalar yuritish orqali maqbul qarorlar qabul qilishga yordam beradi.
MATEMATIK SAVODXONLIK (PISA tadqiqotlariga ko‘ra)
Hayotiy muammo
Hayotiy natija
Matematik muammo
Matematik natija
baholash tushuntirish qo‘llash ifodalash Real olam
Matematika olami
MATEMATIK SAVODXONLIK (PISA tadqiqotlariga ko‘ra) Asosiy bilim va ko’nkmalar:
O‘zgaruvchilar va munosabatlar (algebra)
Fazo va shakllar (geometriya)
Aniqmasliklar (ehtimollik va statistika elementlari)
Miqdorlar (arifmetika)
Matematik savodxonlik
Muammoli vaziyatni matematik tilda ifodalash, masala qo’yish
Matematikani qo’llash, masalani yechish
Olingan natijani muammoli vaziyatga nisbatan talqin qilish
O’QUVCHILAR BILIM VA KO’NIKMALARINI BAHOLASHGA INNOVATSION YONDASHUV
B.Q.Xaydarov – Toshkent shahar XTXQTUMO inistituti dotsenti, f.-m.f.n.
MATEMATIKA VA FIZIKA FANLARI MISOLIDA PISA 2015 topshiriqlaridan namunalar
1-topshiriq. Bo‘y Sinfda 25 ta qiz bor. Qizlar bo‘yining o’rtacha qiymati 130 sm ga teng. 1- savol: Qizlar bo‘yining o‘rtacha qiymatini qanday hisoblashni tushuntiring.
TO’G’RI JAVOB NAMUNALARI: Hamma qizlar bo‘yini qo’shib, ularning soniga bo‘lamiz. Hamma qizlar bo‘yining yig‘indisini ularning soniga bo‘lib topiladi. NATILALAR TAHLILI Savollarga javob berish uchun berilgan o’rtacha qiymatni topish algoritmidan foydalanish talab qilinadi. Ammo savolning qo‘yilishi noodatiy. O‘quvchilar Rossiya 47%, OESR davlatlarida 63% to‘g‘ri javob berishgan.
1- topshiriq. Bo‘y Sinfda 25 ta qiz bor. Qizlar bo‘yining o’rtacha qiymati 130 sm ga teng. 2- savol. Quyidagi mulohazalarning to’g’ri yoki noto'g'riligini aniqlang
Mulohaza
to'g'ri yoki noto'g'ri
Agar sinfda 132 sm balandlikdagi qiz bo'lsa, unda 128 sm balandlikdagi qiz ham bo'lishi kerak.
to'g'ri / noto'g'ri
Ko'p qizlarning bo’yi 130 sm bo'lishi kerak
to'g'ri / noto'g'ri
Agar qizlarning bo’yi eng kichikdan boshlab, o’sib boorish tartibida eng balandigachga ketma-ket yozib chiqilsa, unda o'rtada 130 sm bo'lishi kerak.
to'g'ri / noto'g'ri
Sinfdagi qizlar yarmining bo’yi 130 sm dan katta, qolgan yarmining bo’yi esa 130 smdan kichik bo'lishi kerak.
to'g'ri / noto'g'ri
TO’G’RI JAVOB NAMUNALARI: Hamma mulohazalar noto’g’ri NATILALAR TAHLILI Ushbu mulohazalarning rostligini tekshirishning asosiy jihati - o'rtacha qiymat tushunchasini talqin qilishdan iborat bo'lib, uning mazmunini chuqur tushunishni talab qiladi. O‘quvchilar Rossiya 18%, OESR davlatlarida 19% to‘g‘ri javob berishgan.
1-topshiriq. Bo‘y Sinfda 25 ta qiz bor. Qizlar bo‘yining o’rtacha qiymati 130 sm ga teng. 3- savol: Qizlardan birining bo‘yi noto'g'ri o’lchangan. Uning bo’yi 145 sm emas 120 sm bo'lishi kerak. Bu sinfdagi qizlarning o'rtacha bo’yini to’g’ri qiymatini toping. A. 126 sm B. 127 sm C. 128 sm D. 129 sm E. 144 sm
TO’G’RI JAVOB: D. 129 sm Bitta qizning bo‘yi 25 ga (145 -120 = 25) kamaydi. Bu 25 ta qizlar bo’yi yig’indisining ham 25 ga kamayganligini anglatadi. Bu 25 ta qizning har birining bo’yi 1 sm ga kamayganini bildiradi. Shuning uchun o'rtacha bo’y 130 - 1= 129 (sm) bo'ladi. NATILALAR TAHLILI Savollarga javob berish uchun berilgan o’rtacha qiymatni topish algoritmidan foydalanish talab qilinadi. Ammo savolning qo‘yilishi noodatiy. O‘quvchilar Rossiya 35 %, OESR davlatlarida ? % to‘g‘ri javob berishgan.