Xalqaro moliyaning mohiyati Xalqaro tashkilotlar moliyasi va xalqaro moliyaviy institutlar

Xalqaro moliyaviy birlashma (XMB) 1959-yilda AQSh tashabbusi bilan rivojlanayotgan mamlakatlarning sanoatiga xususiy sarmoyalarni kiritishni rag‘batlantirish uchun barpo etilgan.
Xalqaro moliyaviy birlashma Jahon bankining guruhiga a’zo bo‘lgani holda, yuridik va moliyaviy jihatdan mustaqil tashkilot hisoblanadi, ixtisoslashgan muassasa sifatida BMT tizimiga kiradi.
Xalqaro moliyaviy birlashmaning joylashish o‘rni Vashington shahrida bo‘lib, Byurosi esa Franfurt-Mayida, London, Parij, Tokio shaharlarida birlashmaning vakolatxonalari Afrika, Osiyo, Lotin Amerikasi va Yevropada ish olib boradi.
Xalqaro moliyaviy birlashmaning asosiy maqsadi:
Xalqaro moliyaviy birlashmaning asosiy maqsadlaridan bo‘lib, rivojlanayotgan mamlakatlarning iqtisodiy o‘sishiga ishlab chiqarish sohasida xususiy korxonalarni rivojlantirish yo‘li bilan rag‘batlantirib ko‘maklashishdir.
Xalqaro moliyaviy birlashmaning tarkibi:
Xalqaro moliyaviy birlashmaning Oliy organlaridan bo‘lib, Boshqaruvchilar va ularning o‘rinbosarlaridan tashkil topgan Kengash hisoblanadi. Jahon bankining xar bir boshqaruvchisi avtomatik ravishda Xalqaro moliyaviy birlashmaning boshqaruvchisi hisoblanadi. Direktorat Xalqaro moliyaviy birlashmaning joriy faoliyatini yo‘naltirib boradi.
Xalqaro institutlarning yetakchi sakkizta vakllaridan iborat bo‘lgan bank maslahati komissiyasi o‘zliksiz ravishda Xalqaro moliyaviy birlashma rahbariyati bilan uchrashib, xizmatga oid va siyosiy muammolarni birgalikda hal qilib boradi.
Moliyaviy manbalari.
Xalqaro moliyaviy birlashmaning manbalariga a’zolarning nizom sarmoyalariga bo‘lgan ballari, Xalqaro tiklanish va rivojlanish bankining kreditlari, foydadan ajratmalar, kreditlarni qaytarishdan kelgan mablag‘lar hamda xalqaro moliyaviy bozorlarda jalb qilinadigan mablag‘lar hisoblanadi.
Xalqaro moliyaviy birlashmaning faoliyati.
Xalqaro moliyaviy birlashma kreditlarni 5 yildan 15 yilgacha yuqori samarali xususiy korxonalarga berish bilan Xalqaro tiklanish va rivojlanish bankidan farqli ravishda hukumatning kafolatisiz ish tutadi.
Shunday qilib, Xalqaro moliyaviy birlashma xususiy sektor tomonidan barpo etilgan loyihalarni qo‘shimcha ravishda moliyalashga ko‘maklashadi.
Keyingi yillarda Xalqaro moliyaviy birlashma o‘zini ko‘rsatishda kuchaydi.
Kreditlar va sarmoyalarni umumiy xajmi 7 mlrd. AQSh dollarni tashkil etadi.
1986-yil Xalqaro moliyaviy birlashma uzoq muddatli rivojlanish dasturi doirasida horijiy sarmoyalardan eng yuqori sarmoyalar bilan foydalanish uchun rivojlanayotgan mamlakatlarning hukumatlariga yordam ko‘rsatish maqsadida Maslahatlar berish xizmatini barpo qildi hamda bu xizmat dunyoning ko‘p joylarida amaliy ishlar olib bormoqda.