Xalqaro iqtisodiy ta'limot mundareja: kirish

Erkin savdo yoki erkin savdo siyosati protektsionizmning aksidir. Bu erkinlashtirishga asoslanadi, uning mohiyati shundan iboratki, davlat ichki bozorda raqobatni kuchaytirish uchun tashqi tovarlar va xizmatlar uchun ichki bozorni ochishni maqsad qilib qo'yadi. Shu bilan birga, milliy korxonalar raqobatga bardosh beradi deb taxmin qilinadi.
Haqiqiy hayotda zamonaviy davlatlar tashqi iqtisodiy siyosatida erkin savdo va protektsionizmni birlashtiradi.
Xalqaro savdo o'zaro bog'liq ikkita jarayonni o'z ichiga oladi: eksport qilish , yoki eksport qilish, va import , yoki import. Tashqi savdo aylanmasini tovarlar va xizmatlar eksporti va importining umumiy qiymati tashkil etadi.
Xalqaro savdoning real daromadlari (yoki haqiqiy yo'qotishlari) mamlakatning savdo balansida aks etadi.
Savdo balansi chet eldan olib kirilgan tovarlar va xizmatlar uchun to'lovlar nisbati va ma'lum vaqt davomida chet eldan eksport qilingan tovarlar va xizmatlar uchun tushumlar nisbati. Agar tushum to'lovlardan oshib ketgan bo'lsa, unda ushbu mamlakatning to'lov balansi faol bo'lib, agar ushbu to'lovlar va tushumlar o'rtasidagi farq salbiy bo'lsa, unda qoldiq passiv bo'ladi. Chet eldan tushumlar (eksport qiymati) va chet eldagi to'lovlar (import qiymati) o'rtasidagi farq deyiladi savdo balansi .
Xalqaro iqtisodiy munosabatlarning ikkinchi shakli bu kapitalni eksport qilish . Kapital eksporti - bu yuridik va jismoniy shaxslar tomonidan kapitalni yanada samarali joylashtirish yoki undan foydalanish maqsadida eksport qilish.
Kapitalning bir mamlakatdan ikkinchisiga o'tishining asosiy sabablari orasida quyidagilar mavjud.

• 
  1. Turli mamlakatlarda kapital to'plashning notekisligi va ba'zi milliy bozorlarda kapitalning nisbiy profitsitining paydo bo'lishi. Shu bilan birga, ba'zilarida kapitalning haddan tashqari ko'payishi, ya'ni u yuqori daromadli dasturni topa olmaydigan mamlakatda uning nisbiy profitsiti, boshqalarida uning ortiqcha profitsiti shakllanadi.
  
• 
  2. Kapitalni samarali investitsiya qilish yoki yuqori rentabellik bilan investitsiya qilishning mumkin emasligi.
  
• 
  3. Tovarlar eksportiga xalaqit beradigan bojxona to'siqlari mavjud bo'lib, bu tovarlar eksportini tovar bozorlariga kirib borish uchun kapitalni eksport qilish bilan almashtirishga olib keladi.
  
• 
  4. Ishlab chiqaruvchilarni xom ashyo manbalariga yaqinlashtirish, shuningdek, kapital egalari iqtisodiy kam rivojlangan mamlakatlarda ishlab chiqarishning mahalliy omillariga qaraganda arzonroq omillardan foydalanish (ish haqining pastligi, xom ashyo, suv, energiya narxining pastligi).
  

Shunday qilib, kapitalni eksport qilish maqsadi boshqa mamlakatda milliy iqtisodiy sharoitga nisbatan bu erda foydalanish bilan bog'liq afzalliklar hisobiga yuqori daromad olishdir. Kapital eksportining ikki shakli mavjud: tadbirkorlik va qarz berish.