«xalqaro audit» fanining predmeti, ob’ekti va metodi


Ichki auditorlarning professional tashkilotlari



Download 166,56 Kb.
bet16/82
Sana10.07.2021
Hajmi166,56 Kb.
#114316
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   82
Bog'liq
«xalqaro audit» fanining predmeti, ob’ekti va metodi

Ichki auditorlarning professional tashkilotlari


Tashqi (mustaqil) auditorlar o’z faoliyatida ko’p jihatdan ichki audit natijalariga tayanadi. Umuman olganda ichki auditorlar o’zlari ishlaydigan korxonalar faoliyatini tekshiradi. Ammo, ular qoidaga ko’ra, korxona ma’muriyati (direktorlar kengashi) tarkibiga kiradilar. Bunday nazorat (o’z-o’zini nazorat qilish) shakli AQShda o’tgan, XX asrning 30 yillarida yuzaga kelib, keyinchalik G’arbiy Evropa va Yaponiyada tarqalgan.

Hozirgi vaqtga kelib, ko’p hollarda ichki auditorlarning funktsiyalari, hatto o’z kompaniyasi tarkibiy bo’linmalari buxgalteriya hisobotlarini tekshirish doirasidan ham chetga chiqadi. Ichki auditorlar korxonaning iqtisodiy siyosati va boshqaruv masalalarida ko’proq ishtirok etmoqdalar. Ichki auditorlar yuqori malakali mutaxassislar bo’lib, o’z maqomiga ko’ra katta vakolatlarga ega. Ularning majburiyatlari doirasiga ko’proq quyidagilar kiradi:



operatsion audit –boshqaruv masalalari bo’yicha korxonaning turli tarkibiy bo’linmalariga maslahat berish kabi faoliyat (masalan, marketing ishlarini baholash, korxona tarkibiy tuzilmasini baholash va sh. k.);

muvofiqlik auditi – ushbu korxona bo’linmalari faoliyati, uning ma’muriyati va zarur bo’lganda yuqori organlar tomonidan belgilangan yoki qonun hujjatlarida ko’rsatilgan qoidalarga muvofiqligini tekshirishdan iborat. Masalan, tuzilgan shartnomalarni yuridik talablar nuqtai nazaridan tekshirish va baholash, risklarni kamaytirish va h.k.

AQShda ichki auditorlarning professional tashkilotlari 1941 yilda tashkil topgan bo’lib, Ichki auditorlar instituti – IAI (IIA – Institute of Internal Auditors) deb nomlangan. U hech qancha vaqt o’tmasdan «Taraqqiyotga hamkorlik orqali erishiladi» degan shior bilan chiqqan. O’tgan asrning 70-yillarida institut o’zining xalqaro markazini Florida shtatiga ko’chirgan. Ushbu institut faoliyati quyidagilar negizida qurilgan:



  1. ichki auditorlarning umumkasbiy bilimlari;

  2. professionallikni uzluksiz rivojlantirish dasturi;

v) iqtisodiy kodeks;

g) professional me’yorlar;



  1. sertifikatsiyalash dasturi.

Ichki auditorlarning bunday birlashishi ularning tarqoq kuchlarini o’z manfaatlarini himoya qilish maqsadida birlashtirish hamda malaka mahoratini yanada rivojlantirish va faoliyat samaradorligini oshirish zarurligidan kelib chiqqan. Institut ichki aditorlar faoliyatini muvofiqlashtiradi va tartibga solib turadi, umumta’lim faoliyatini ta’minlaydi va mazkur professional amaliyot me’yorlarini ishlab chiqadi. U o’z funktsiyalarini va ichki auditorlar xizmatlarini doimiy ravishda kengaytirib kelmoqda.

Institut ichki auditorlarning professional olamida yuqori obro’ga ega. Uning dunyo bo’yicha 100 dan ortiq mamlakatlarda ishlaydigan a’zolari bor. Institutning AQShdagi bo’limlaridan tashqari Avstraliya, XXR, Hindiston, Isroil, Yaponiya, Malayziya, Yangi Zelandiya, Janubiy Afrika Respublikasi, Angliya va Shimoliy Irlandiya kabi mamlakatlarda milliy institutlari mavjud.



Download 166,56 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   82




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish