Xalq ta’limi vazirligi tomonidan tashkil etilgan Scratch dasturlash

Kostyumlar va sprite fonini o'zgartirish  
Sprite yoki sahna eskizini tanlaganingizga qarab, Scratch Bloklar 
palitrasidagi ko'rinishlar bir nechta turli kod bloklarini ko'rsatadi. 10.1-
rasmda ko'rsatilganidek, dastlabki uchta blok bir-biridan farq qiladi. 
Ikkala  kod  bloklar  to'plami  bir  biriga  o'xshash  vazifalarga  ega, 
ulardan  biri  sprayt  kostyumlari  bilan  ishlashga,  ikkinchisi  esa  sahna 
fonida ishlashga qaratilgan. 
Spritlarning kostyumlarini o'zgartirish 
 
Scratch  ilovasiga  qo'shilgan  har  bir  sprayt  kostyumni o'zgartirish 
orqali  tashqi  ko'rinishini  o'zgartirishi  mumkin.  Siz  spritlarga  istalgan 
sonli  kostyumlarni  belgilashingiz  va  istalgan  vaqtda  ular  o'rtasida 
almashishingiz  mumkin.  Spritega  kostyum  qo'shish  uchun  uning 
eskizini  tanlang,  skriptlar  maydonining  yuqori  qismida  joylashgan 
Kostyumlar yorlig'iga o'ting va Import tugmasini bosing. Sprite uchun 
yangi  kostyum  sifatida  ishlatiladigan  grafik  faylni  topishingiz  va 
tanlashingiz mumkin bo'lgan oyna ochiladi. 
Spritega qo'shilgan har bir kostyumga avtomatik ravishda raqam va 
nom beriladi (grafik fayl nomi asosida). Kostyumlar ro'yxatidagi birinchi 
kostyum  ilova  boshlanganda  spriteni  ifodalaydi.  Biroq,  sudrab  olib 
tashlash  tugmasi  yordamida  kostyumlar  ro'yxatini  o'zgartirishingiz 
mumkin.  Bundan  tashqari,  10.1-rasmda  ko'rsatilgan  birinchi  ko'rinish 

---

blokidan foydalanib, siz boshqa kostyum nomini ko'rsatib, joriy sprayt 
kostyumini  dasturiy  ravishda  almashtirishingiz  mumkin.  Misol  uchun, 
quyidagi skript yarim soniyali interval bilan 10 marta sprite kostyumini 
qayta  va  qayta  o'zgartirish  uchun  ushbu  kod  blokini  tsiklda  qanday 
ishlatishni ko'rsatadi. Natijada ko‘rshapalak uchayotgandek taassurot 
qoldiradigan animatsiya paydo bo‘ladi. 
 
 
Rasm 10.1. O’ng tarafdagi kod bloklar saxna sprite bilan 
ishlayotgningizda ko’rinsa. Chap tomonidagi kod bloklar- sprite bilan 
ishlaganingizda ko’rinadi. 
 
Ushbu  skript  qo'shilgan  spraytning  kostyumini  o'zgartirish 
uchun  "Tashqi  ko'rinish"  blokining  ochiladigan  ro'yxatidan  kostyum 
nomini tanlang. Blok ochiladigan ro'yxati avtomatik ravishda spraytga 
qo'shilgan  barcha  kostyumlar  ro'yxati  bilan  to'ldiriladi.  10.2  rasmda 
ko'rsatilganidek,  oldingi misolda keltirilgan kostyumlar, har xil turdagi 
ko'rshapalaklarni ifodalovchi ikkita kostyumga ishora qiladi va Scratch 

---

bilan ta'minlangan grafik fayllar to'plamining bir qismi sifatida taqdim 
etiladi 
Spritega yangi kostyumlar import qilinganda kostyum raqamlari 
Scratch  tomonidan  avtomatik  ravishda  tayinlanadi.  Spritega 
tayinlangan birinchi kostyum 1 raqami bilan ifodalanadi. Har bir keyingi 
kostyumga 10.3 rasmda ko'rsatilganidek, yuqoriroq raqam beriladi.  
10.1-rasmning  chap  tomonida  ko'rsatilgan  ikkinchi  ko'rinish 
bloki  yordamida  siz  spraytning  kostyumini  kostyumlar  ro'yxatidagi 
keyingi  kostyumga  o'zgartirishingiz  mumkin.  Misol  uchun,  quyidagi 
skript  har  bosganingizda  spraytning  kostyumini  avtomatik  ravishda 
o'zgartiradi. 
 Amalga oshirilganda, skript spraytning kostyumini ro'yxatdagi keyingi 
kostyumga o'zgartiradi. Spriteni yana bosish orqali siz uni o'zgartirishda 
davom etasiz 
 

---

Rasm 10.2 Ko’r shapalak kostyumlari  
 
Rasm 10.3 Spritega uchta kostyum qo'shildi, ularning har biri ko'k itning 
biroz  boshqacha  ko’rinishini  tasvirlaydi.  Bu  kostyumlar  1,  2  va  3 
raqamlari bilan raqamlangan va mos ravishda dog2-a, dog2-b va dog2-
c deb nomlanadi. 
 
 

---

Rasm 10.4. Scratch kerak bo'lganda sprayt liboslari ro'yxatining yuqori 
qismiga o'tadi va qo'shimcha kostyum almashtirishni amalga oshiradi.   
         10.1-rasmning pastki chap qismida ko'rsatilgan yakuniy ko'rinish 
bloki  sahnada  spraytning  kostyum  raqamini  aks  ettiruvchi  monitorni 
ko'rsatish uchun ishlatilishi mumkin. Shu bilan bir qatorda, ushbu kod 
blokidan raqamli kiritishni qabul qiladigan har qanday kod blokiga kirish 
sifatida foydalanishingiz mumkin. 
Kostyumlar ro'yxatidagi oxirgi kostyumni ko'rsatgandan so'ng, Scratch 
kostyumlar  ro'yxatining  yuqori  qismiga  qaytadi  va  10.4  rasmda 
ko'rsatilganidek, qaytadan boshlanadi.