X-xi асрларда Германия. Режа



Download 28,2 Kb.
bet1/4
Sana24.02.2022
Hajmi28,2 Kb.
#194038
  1   2   3   4
Bog'liq
x xi asrlarda germaniya.


X-XI асрларда Германия.


Режа:

  1. X-XI асрларда Германияда феодал муносабатларнинг ривожланиши.

  2. Италияга килинган юришлар ва Германия империясининг ташкил топиши.

  3. Папалар ва императорларнинг инвеститура учун кураши.

X-XI асрларда Германияда феодал муносабатларнинг ривожланиши.


843 йилда Верденда булган таксимотга мувофик «Шаркий Франк ерлари» (булгуси Германия территорияси назарда тутилган эди) Людовик Немисга (ёки немисча, Людвигга) утди. Аслида бу ердар бир неча кабилавий князликларнинг – герцогликларнинг ерлари эди. Мамлакатнинг хеч кандай миллий бирлиги тугрисида у вактда суз хам булиши мумкин эмасди. Герцогликлар шимолдан – жанубга караб куйидаги тартибда жойлашган эди: Саксония, Франкония, Швабия (илгариги Аллемания), Бавария. Бирмунча кейинрок бориб гарбда жойлашган бешинчи бир герцоглик – Лотарингия кушиб олинди. Рейннинг нариги томонидаги ерларда феодаллашув процесси Франциядагига караганда сустрок булди. Хатто Х асрнинг бошларида хам Германия, у кадар феодаллашмаган эди. Жамоаларга – маркаларга уюшган эркин дехконлар узок вактгача уз мустакилликларини саклаб келдилар. Крепостнойлаштириш йулидаги уринишларга дехконлар катта кузлонлардан бири, масалан, 841-842 йилларда Саксонияда булиб, у «Стеллинг» деган ном билан машхурдир. Бу кузголон дехкон жамоаларнинг иттифоки булиб, бу иттифок эски мажусийлик байроги остида иш курган эди, бу иттифок хам келгинди франк зодагонларига, хам махаллий сакс зодагонларига карши каратилган эди. Рим таъсирини утказишнинг, жумладан, хусусий мулкчиликнинг ва ерга бириктириб куйиб шахсий карам килишнинг янги формаларини киритиш Рейнинг нариги томонида анча секин амалга оширилмокда эди. Бирок Х ва ХI асрларда хам феодаллашув анча муваффакият козонди. Марка, яъни жамоа тушкунликка юз тутди. Катта дунёвий ва черков ер эгалари тобора куп ерни уз кулига ола борди. Дехконларнинг илгариги чек ерлари – Гуфа майдаланиб борди. Хусусий мулкчиликнинг ривожланиши оркасида ер кулдан- кулга ута бошлади. Дехконларнинг бир кисми уз еридан ажраб феодал ер эгалига карам булиб колди. Коммендация, яъни узини кудратли кушнисининг, йирик ер эгасининг хомийлигига топшириши, иммунитет, яъни ер эгасининг давлат функцияларини олиб бориш ва биринчи навбатда теварак - атрофида ахолини суд килиш, Рейн буйидаги черков ерларида ( асосан Франконияда ) жуда хам авж олиб кетган перекайитлик муносабатлари Х – ХI асрларда Рейнинг нариги томонида тобора тез- тез учрайдиган булди. Бу процессларнинг хаммаси шуни курсатадики, юз-икки юз йил илгари гарбий Франк давлатида феодал муносабатлар кандай авж олган булса, Германияда хам гарчи кечикиб булса хам, шундай авж олди. Германияда катта ер эгалигининг авж олишида кирол хазинасига карашли ерларнинг толон торож килиниши катта роль уйнади, Кароллингларнинг кейинги кучсиз кироллари бу ерларни уз кулларида саклаб кололмади. Шу билан бир вактда, Герман феодалларининг шаркда слявянлар ва венгрларга карши, жанубда Италияга карши олиб борилаётган урушлари кенгайган сари, Германияда рицарлик хам тобора зур бериб авж олди. Германияда феодал муносабатлар ривожланишининг узига хос хусусиятлари сифатида черков ерларида ташкил топган фогт - деб аталадиган ер эгалигининг кенг таркалганлигини курсатиб утиш керак. Дастлаб фогтлар черковда хизмат килар, у ерда харбий ва судьялик вазифаларини адо этар эдилар, ( advocati eclesiae) ва бунинг эвазига черков ерларининг бир кисмини фойдаланиш учун олар эдилар. Кейинчалик бу ерлар наслдан – наслга утадиган феодал ерларига айландилар, Фогтларнинг узлари эса хакикий феодал булиб колдилар. Урушлар феодаллар кучини маълум даражада бирлаштиришни талаб килиб кирол эса феодаллар лашкарларининг саркардаси сифатида зарур эди. Бу нарса уларни киролга буйсунишга мажбур килар эди. Нихоят рицарларнинг сиёсий ролини хам этиборга олиш керак. Рицарлар тобора купайиб, сословий булиб борган сари кирол хокимяти катта феодаллар билан тукнашув да рицарларга таяна оларди халк оммасини тушкунликка солиш давом этиб бораётган шароитда кирол хокимяти халк харакатига, дехконлар харакатига карши таянч сифатида феодалларнинг хаммасига хам зарур эди. Генрих I нинг угли Оттон I (936 – 973) Кирол хокимиятини мустахкамлашни давом эттирди. У даставвал бошка герцоглар устидан назоратни кучайтирди, бунинг учун никох ва бошка кариндошлик алокаларидан фойдаланди. Кирол таъсирини бутун мамлакатга ёйишнинг иккинчи бир усули епископлик системаси булди. Оттон черков билан дустона алока боглади. У епископларга кенг микёсда иммунитет хукуклар берди ва уларга жуда куплаб ер улашди. Шу билан бирга епископларни хам унинг узи тайинларди. Черков ерларидан келадиган даромадлар Кирол хазинасига купдан-куп хисса ажратди. Шундай килиб Германияда черков манфаатлари билан давлат манфаатлари бир – бирига чатишиб Геманиянинг турли вилоятларидаги епископлар махаллий князларга – герцогларга эътибор бермай бевосита киролга буйсундилар. Шу билан бир вактда епископларнинг киролга тобелиги уларнинг Рим папасига деярли буйсунмай куйишига олиб келди. Оттон I отасининг агрессив ташки сиёсатини давом этирди. Оттон I замонида Эльбанинг нариги томонидаги славянларга карши кураш янада кучли суратда давом этди. Эльбанинг нариги томонидга немис колонистлари кучиб келиб урнаша бошлади. Уларнинг энг яхши ерларини тортиб олиб, колонис-немисларга берар эдилар. Баъзан эса хатто немис феодаллари билан тинч муносабат урнатишга мойил булган славянларнинг 30 га якин князини уз хузурига «зиёфат»га чакириб, шу ерда буйрук бериб уларнинг хаммасини улдиртириб юборди. Оттон I венгрларга карши курашни давом эттирди. У 955йилда Леха дарёси буйида ( Аугсбургга якин бир жойда ) венгрларга яна зарба беришга муваффак булди. Шундан кейин венгрлар Германия ерларига хужум килишни тухтатдилар. Улар христианликларни кабул кила бошладилар ва немисларнинг таъсирига ута бошладилар, кейинчалик венгр феодаллари немисларнинг славянларга карши олиб борган курашида бир неча мартта немисларга иттифокчи булдилар. Лекин Оттон асосий эътиборини шаркка эмас, балки Италиянинг жанубига каратди, чунки Италия герман императорларининг – дунёга хоким булиш режаси асосий урин тутар эди.



Download 28,2 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish