X. S. Xadjayev, sh sh. Fayziyev m. E. Jabbarov. Makroiqtisodiyot

Yillar 

2013 yil 

2014 yil 

narx 

miqdor 

Narx 

miqdor 

Soatlar 

20 

15 

25 

12 

Futbolkalar 

10 

25 

8 

30 

Sovutgichlar 

750 

5 

950 

8 

 

---

 

 

12

 

 

X.S.Xadjayev, SH.SH.Fayziyev, M.E.Jabbarov  –  MAKROIQTISODIYOT  

 

M

 

 

  

 

 

 

amlakatlar  iqtisodiyotining  muntazam  ravishda  ortib  borishiga  erishish 

har  bir  jamiyat  oldida  turgan  muhim  masalalardan  biri  hisoblanadi. 

Biroq,  mamlakatlar  iqtisodiy  taraqqiyotida  bunday  vaziyatga  erishish  murakkab 

bo‘lib,  iqtisodiyotda  doimiy  tebranishlar  yuzaga  kelib  turadi,  ya’ni  iqtisodiyotda 

pasayish, iqtisodiy  tanglik davrlari  iqtisodiy  faollik va ko‘tarilish  bilan  almashadi. 

Iqtisodiy  taraqqiyotning  davriylik  xususiyati  fan-texnika  taraqqiyoti  bilan 

bog’liqligi  tufayli  asosiy  fondlarni  sakrash  yo‘li  bilan  yangilanishi  yuz  beradi, 

yangi texnologik jarayonlar tadbiq etiladi, milliy daromad, iste’mol, jamg’arish va 

investitsiyalar  o‘rtasida  o‘zaro  bog’liqlik  o‘zgaridi.  Iqtisodiy  taraqqiyotda  ishlab 

chiqarishning  real  hajmini  vaqti-vaqti  bilan  bo‘lib  turadigan  bunday  kengayishi 

yoki qisqarishi iqtisodiy davr deb ataladi. 

Iqtisodiyotda  davriy  rivojlanishining  asosiy  sabablaridan  biri  ishsizlik 

jarayoni  hisoblanadi.  Bu  jaryonni  tahlil  qilishda  ishchi  kuchi  tushunchasi  muhim 

rol o‘ynaydi.  

Ishchi  kuchi

 

deganda  aholining  mehnatga  layoqatli  yoshdagi  tarkibiga 

kiruvchi ishlayotgan va ishsizlarning umumiy soni tushuniladi. 

Ishchi  kuchlarining  miqdori  va  sifati,  uni  jins,  yosh  va  kasb  tarkibi 

mamlakatning  iqtisodiy  imkoniyatiga  va  undan  samarali  foydalanishiga  kuchli 

ta’sir ko‘rsatadi. 

Ishsizlar

  –  bu ishchi  kuchining bir qismi  bo‘lib,  ijtimoiy  ishlab  chiqarishda 

band bo‘lmagan, lekin ishlashni hohlovchi va ish qidirayotganlardir. 

Ishsizlik  darajasi  va  YaIM  uzilishi  o‘rtasidagi  miqdoriy  nisbat 

makroiqtisodiyot sohasidagi taniqli tadqiqotchi Artur Ouken tomonidan aniqlangan