X. E. Rustamova, M. D. Maxsumov, U. A. Tuymachev fuqaro muhofazasi va fuqaro muhofazasi tibbiyot xizmati

194

---

Operatsiya-bogiov boiimini tashkil etadi:
-  2-3  stoida ishlovchi bitta jarrohlik brigadasi uchun operatsiya 
xonasi, bunda operatsiya oldi xonasi boiishi kerak;
-   5-6  stoida  o g ir   yaradorlarni  ta’minlovchi  ikkita  jarrohlik 
brigadasi uchun bogiam   qo‘yish xonasi;
~  yengil  zararlanganlarni  ta’minlovchi  bitta  shifokor  brigadasi 
uchun bogiash xonasi (saralash-ko‘chirish boiim ida joylashadi);
-  karaxtlikka qarshi palatalar 60-80 zararlanganlar uchun.
B o iim   shaxsiy  tarkibi  ishlash  uchun  jarrohlik  brigadalariga
to'planadi  (koraplektlanadi).  Har  bir  brigada  tarkibida:  shifokor- 
jarroh,  operatsiya  hamshirasi,  2  ta  bogiam   hamshirasi,  tibbiy 
ro'yxatchi va 2 ta sanitar (SD) bor.
Karaxtlikka  qarshi  palatani  odatda  operatsiya  xonalariga  yaqin 
joylashtirish ma’qul, chunki karaxtlik holatidagi zararlangan jarroh 
nazoratida  boiishi  kerak.  Karaxtlikka  qarshi  shifokor  belgilagan 
tadbirlarni hamshira bajaradi.
O g ir  yurolmaydigan  bemorlarga  bogiam a  qo‘yish  xonasida 
jarrohlik brigadasi jarrohlik yordamini ko‘rsatadi, qorin bo‘shlig‘ida 
operatsiya  qilishdan tashqari  (novokain  blokadalar,  traxeostomiya, 
teri-mushak  boiagiga  ilinib  turgan  singan  suyakni  kesish,  siydik 
pufagini teshish  funksiya va boshqalar).
Yuruvchi bemorlarga bogiam a qo‘yish xonasi bir bogiov stoliga 
moijallangan. Bu yerda yuruvchi zararlanganlar ко‘riladi, bogiam a 
qo‘yiladi,  singan  suyaklar  harakati  to‘xtatiladi  (immobil izatsiya), 
antibiotiklar,  zardoblar  yuboriladi.  Shu  xonada  tajribali  hamshira 
ishlashi  mumkin.  BTYOda  yaralarga  birlamchi  jarrohlik  ishlovi 
berish oikazilmaydi.
Gospital  boiim ida  transport  ta’sirini  ko‘tara  olmaydigan 
bemorlar  uchun  palatalar  (operatsiyadan  chiqqanlar,  IV  raqamli 
nurianganiar),  yuqumii  kasalliklari  bor  bemorlar  uchun  ajratish 
xonasi (izolyator), ruhiy nevrologik bemorlami chetlatish xonasi va 
tug‘uvchi ayollar palatasi bor.
195

---

Gospital  boiim i  transport  ta’siriga  bardosh  berolmaydigan 
bemorlarni  vaqtinchalik  yotqizish,  davolash,  yuqumli  va  ruhiy- 
nevrologik  bemorlarni  ajratish  bilan  shug‘ullanadi.  Bemor  bir 
sutkadan  ortiq  tutilib  qolsa,  unda  boHimda  fuqaro  muhofazasi 
birlamchi tibbiyot kartochkasining orqa tomoni toMdiriladi.
Yuqumli  bemorlarni  ajratish  xonasi  ikki  xonadan  iborat  bo‘ladi. 
Bittasi  o‘tkir  m e’da-ichak  kasalligi  uchun,  ikkinchisi  havo-tomchi 
kasalliklari uchun va yuqumli kasalliklar rejimida ishlaydi.
Ruhiy-nevrologik  bemorlar  xonasi  bemorlarni  zambillarga 
fiksatsiyalovchi  hamma  vositalar  bilan,  tinchlantiruvchi  dorilar 
bilan  ta’minianadi.  Ajratish  xonasini  tuzishda asosiy  zararianganlar 
oqimidan chetda o‘rin tanlashni nazarda tutish lozim. Bemor ajratish 
xonalarida,  mos  kasalxonalarga  yuborish  uchun  sharoit  vujudga 
kelgunga qadar tutiladi.
Tug‘riqxona (tug‘uvchi uchun palata) zararlanish o‘chog‘ida turli 
sabablarga ko‘ra (ruhiy-nevrologik, jarohat) tug1 ish erta boshlanganlar 
uchun  mo‘ljallangan.  Bu  xona  tajribali  akusher-ginekolog  shifokori 
nazoratida bo‘lishi ma’qul.
Doimo palatada hamshira-akusherka va bir nechta SD bo‘lishadi.
Zararlanganlami  ko‘rish  bo‘limi  yuruvchi  va  yurolmaydigan 
zararianganlar  uchun  alohida  xonaga  ega  bo‘lish  kerak.  Bu  yerda 
ko‘chiriluvchilar  dam  olishadi,  ovqatlanishadi,  ularning  umumiy 
holati  nazorat  qilinadi,  huyatlar  to‘g‘ri  to‘ldirilganligi  tekshiriladi, 
lozim topilsa tibbiy yordam ko‘rsatiladi.
Bu  yerda  zararianganlar  hamda  bemorlar  shahar  chetidagi 
kasalxonalar  bazasiga  ko‘chiriladi.  Ko'chirish  uchun  barcha 
transport  vositalari  jalb  etiladi.  Dastavval  yer  yuzi  transportlari 
sanitar  avtomobil,  tayyorlangan  yuk  tashuvchi  avtotransport, 
tem iryoi  transporti.  Shu  bilan  birgalikda  samolyot,  vertolyotlar 
ham rejalashtiriladi.