Urdu maxsus sirtqi bo’limi Maktabgacha ta’lim yo’nalishining

Tabiat burchagidagi ish. Sentabr oyida tarbiyachi bolalar bilan birgalikda tabiat burchagidagi o’tgan yil parvarish qilingan o’simliklarni ko’rib chiqadi. Bolalar ularni qanchalik o’sganligini ko’radilar, nomlarini eslariga tushuradilar.

Kuzda guruhga gultuvaklarga o’tkazilgan maysazor o’simliklari va kuzgi barglarning kichikroq buketi olib kiriladi. Ularni rangi, daraxtlar va butalar turiga ko’ra guruhlash mumkin. Gullar, barglar, sabzavotlar va mevalar haqidagi bilimlarni mustahkamlash uchun didaktik mashq va o’yinlar o’tkazilishi lozim.

Mashg’ulotlarda bolalarning kundalik hayot davomida olingan tasavvurlari konkretlashtiriladi, dastlabki umumlashtirishlar qilinadi.

Xulоsа qilib аytgаndа, mаktаbgаchа ta’lim muаssаsаlаridа bоlаlаrni tаbiаt bilаn tаnishtirish mеtоdikаsining аnа shundаy o’zigа xоs fоrmа vа usullаri bilаn biz chеgаrаlаnmаsligimiz kеrаk. Mаvjud mеtоd vа fоrmаlаrni o’zgаrtirish, yangi-yangi mеtоd vа fоrmаlаrni tоpish, hаyot tаjribаlаrini umumlаshtirib hаr bir tаrbiyachi o’zining yashаydigаn muhiti, shаrоitigа mоs usullаrni tоpib tаrbiyalаmоqlаri kеrаk. Hаr bir tаrbiyachi ijоdiy izlаnuvchаn, kuzаtuvchаn vа hаyotdаn ilhоm оlаdigаn kishi bo’lmоg’i kеrаk.

2.Mayda sut emizuvchilar va ularni parvarishlash yo’llarini o’rgatish.

Bolalarni hayvonlar bilan tanishtirishda avvalom bor ularning kelib chiqishlaridan boshlash ma’qul. Bunda bolalarda hayvonlar haqida umimiy tushunchalar, ularning yashash tarzlari haqida tasavvurlar paydo bo‘ladi Fan-texnika taraqqiy etgan sari kishilarning hayvonot olamiga ta’siri yanada ortib bormoqda. Yerning, o‘rmonlarning o‘rganilishi, shaharlarning paydo bo‘lishi, atmosfera havosining o‘zgarishi bilan yer yuzasi landshaftlari o‘zgarib bormoqda. Bular o‘z navbatida hayvonlarning yashash sharoitini o‘zgartirmoqda. Ayrim hayvonlarning yashash sharoiti o‘zgarib madaniy landshaftlarga moslashib yashashda davom etmoqda. Masalan: uy sichqoni, dala sichqoni, kulrang kalamush va hokazo. Ayrim turlari moslashmay qirilib ketmoqda. Masalan: dala sug‘uri, cho‘l o‘rdagi. Insonlar hayvonlarga ham ijobiy, ham salbiy ta’sir ko‘rsatadi. Sayyoramizda o‘tgan va hozirgi vaqtlarda hayvonot olamida bo‘layotgan o‘zgarishlarga asosiy sabab quyidagilar:

– hayvonlarning ko‘plab ovlanishi;

– hayvonlar yashaydigan muhit sharoitining o‘zgarishi, yerlarning o‘zlashtirilishi; – ekologik sharoitdagi hayvonlarning boshqa sharoitdagi joyga olib borilishi.

Tarbiyachi bolalarga uy va yovvoyi hayvonlar haqida ma’lumot berayotganda o‘zgarishlar haqida chuqurroq ma’lumot beradi. Ularning o‘sishi, oziqlanishi, ko‘payishi hamda bizga keltiradigan foydasi haqida ma’lumot beradi. Uy hayvonlari va yovvoyi hayvonlar orasidagi farqi haqida ham tushuncha berishi kerak. Tarbiyachi bolalarga nima sababdan uy hayvonlari – uy, yovvoyi hayvonlar yovvoyi hayvonlar deb atalishi haqida ham gapirib beradi.