Transport inshootlarini loyihalash va


 Tayanch qismlar hisobining asosiy qoidalari



Download 7,79 Mb.
Pdf ko'rish
bet63/77
Sana13.01.2022
Hajmi7,79 Mb.
#358213
1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   77
Bog'liq
transport inshootlarini loyihalash va qurish.

10.4. Tayanch qismlar hisobining asosiy qoidalari 
 
Tayanch  qismlarning  minimal  o„lchamlari  ularni  mustahkamlikka 
hisoblash  natijasida  aniqlanadi.  Odatda  tayanch  qismning  oraliqqa 
bo„ylama  yo„nalishdagi  eng  katta  o„lchami  tayanish  maydonchasi  ostidan 
ustki 
balansir 
tayangan 
chiziqqacha 
bo„lgan  masofaning  ikki 
marotabasidan  ko„p  bo„lmagan  o„lchamda  belgilanadi  (
с
 ≤ 2𝑕
,  rasm 
10.8,b). 
Tipovoy  temirbeton  oraliq  qurilmalar  ostiga  qo„yiladigan  tayanch 
qismlarining  o„lchamlari  bosh  to„sinlar  qovurg„alari  kengligiga  teng 
bo„ladi.  Tipovoy  metall  fermalar  uchun  qo„llaniladigan  tayanch 
qismlarning  o„lchamlari  ostki  belbog„  kengligidan  10–30sm  ga  katta 
bo„ladi. 
Boshqa  holatlarda  tayanch  qismlarning  ko„ndalang  yo„nalishdagi 
o„lchamlari  tayanch  qismning  ostidagi  va  ustidagi  betonning  ezilishga 
bo„lgan hisob-kitobi orqali aniqlanadi. 
Tayanch  qismlarning  hisobi  shartli  xarakterga  ega  bo„lganligi  uchun 
bunda  soddalashtirilgan  hisobiy  sxemalar  qo„llaniladi  (rasm  10.8, 
a–d
). 
Ustki balansir o„lchamining etarliligi uning konsol qismini egilishga hisobi 


178 
 
natijasida belgilanadi (rasm 10.8,a ga qarang). 
Eguvchi  moment  aniqlangandan  so„ng  normal  kuchlanishlar  quyidagi 
formula  bo„yicha  hisoblanadi: 
,
W
M
у
R



bu  yerda   
M
  –  eguvchi 
momentning  eng  katta  qiymati; 
W
  –  balansir hisobiy  kesimining  qarshilik 
momenti; 
R
u
 – balansir po„latining egilishga bo„lgan hisobiy qarshiligi. 
 
 
 
 
Rasm 10.8. Tayanch qismlari 
elementlarining hisobiy sxemalari: 
a – ustki balansir sxemasi; b – tayanch 
qismlarining asosiy o„lchamlari;  
v – ostki balansirning hisobiy sxemasi;  
g – plitaning hisobiy sxemasi;  
d – katokning hisobiy diametral 
tekisligi 
 
Ustki balansirning o„lchami 
a
 oraliq qurilma materialining (po„lat yoki 
temirbeton)  ezilishga  bo„lgan  shartidan  aniqlanadi.  Ostki  balansirning 
uzunligi  katoklar  soni  va  ularning  ko„prik  oralig„i  yo„nalishi  bo„yicha 
siljishiga bog„liqdir.  
Katoklar  orasidagi  sof  masofa  katoklar  ishining  ishonchliligi  sharti 
bo„yicha belgilanadi, ya‟ni ularning burilishi xavfsiz bo„lgan chegaralarda 
ta‟minlanishi kerak (katok urinish chizig„iga nisbatan eng katta burilganda, 
katok  chetigacha  eng  kamida  25mm  rezerv  masofa  qolishi  kerak).  Bu 
chegaralar  (yoki  masofa)  shuningdek  katok  kengligini  uning  diametriga 
nisbatiga ham bog„liqdir. 
Odatda  katoklar  orasidagi  masofa  dumaloq  katoklar  uchun  25mm  ga, 


179 
 
kesilgan katoklar uchun 50mm ga teng qilib belgilanadi. 
Katok silindrik yuzasining tekislik bilan urinish chizig„i bo„yicha hosil 
bo„lgan kuchlanishlar quyidagi formula orqali aniqlanadi: 
,
1,25rl
P
k
m
R
p h

bu yerda 
R

– bir katokka tushayotgan yuk; r
 
– katok radiusi;
 l 
– katok yoki 
sharnir uzunligi; 
R
ph
 – po„latning ezilishga bo„lgan hisobiy qarshiligi. 
Ostki  va  ustki  balansirlar  katoklarining  diametrini  yoki  sharnirli 
birikma  radiusini  erkin  urinma  holatidagi  eng  katta  diametral  kuchlanish 
bo„yicha quyidagi ifodadan aniqlash mumkin: 
,
2
cd
k
mR
rl
P



 bu yerda 
R
k
 
– bir katokka (balansirga) tushayotgan yuk, kN; 

– katokning yoki ostki 
balansir  silindrik  aylanmasining  radiusi,  sm; 

–  katokning  yoki  urinma 
chizig„ining  uzunligi,  sm; 

–  ish  sharoiti  koeffitsienti; 
R
cd
  –  katok 
(balansir) materialining hisobiy qarshiligi, MPa. 
Ostki  taglik  yuzasi  ferma  osti  betonining  ezilish  shartidan  aniqlanadi. 
Taglikning  o„lchamlari  (
c
)  katoklarni  va  anker  boltlarini  joylashtirish 
uchun etarli bo„lishi kerak. 
Ostki  tayanch  plitasining  qalinligi  odatda  50–70mm  dan  kam 
bo„lmaydi  va  bu  plitani  katoklarga  tayangan  to„sin  sifatida  hisoblab 
tekshiriladi.  Yuk  sifatida  esa  ferma  osti  plitasining  reaksiyasi  qabul 
qilinadi.  Qo„zg„almas  tayanch  qismlarining  hisobi  ham  yuqoridagiga 
o„xshash amalga oshiriladi. 

Download 7,79 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   77




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish