Тошкент тиббиёт академияси ҳузуридаги педагог кадрларни қайта тайёрлаш ва уларнинг

O„MROV OSTI VENASI 

O‗mrov osti venasi (v. subclavia) qo‘ltiq venasi (v. axillaris)ning davomi bo‘lib, 

narvonsimon muskullar oralig‗idan o‘tib, o‗mrov suyagi bilan to‘sh suyagi qo‘shilgan 

joyga kelganda bo‘yindan kelayotgan ichki bo‘yinturuq venasiga (v.jugularis interna) 

qo‘shilib, o‘ng va chap yelka-bosh venalarini (v.brachioocephalicae dextra et sinistra) 

hosil qiladi. 

 

Yelka teri osti venalari. 

1 – Fasica deltoidea; 2 – M.deltoideus; 3 – V.cephalica; 4 – Fascia brachialis; 5 – V.mediana 

cubiti;  6  –  V.cephalica;  7  –  R.anastomoticus;  8  –  Fasica  antebrachii;  9  –  Teri  osti  venalari;  10  – 

V.mediana antebrachii; 11 – V.basilica; 12 – V.basilica; 13 – Integumentum commune; 14 – Fascia 

pectoralis; 15 – V.cephalica; 16 – M.pectoralis major; 17 – Clavicula; 18 – Regio infraclavicularis. 

 

QO‟L VENALARI 

Qo‘lda  Yuza  va  chuqur  venalar  tafovut  qilinadi.  Yuza  venalar  teri  ostida 

(arteriyalarsiz)  toq  bo‘lib  joylashadi.  Ular  o‘zaro  qo‘shilib, vena  to‘rini  hosil  qiladi. 

Ammo  teri  osti  venalari  orasida  quyidagi  ikkita  asosiy  venani  ko‘rish  mumkin. 

Ulardan biri bosh vena, ikkinchisi asosiy vena. 

B  o  sh  v  e  n  a  (v.  cephalica,  197-  rasm)  qo‘l  panjasining  bosh  barmoq 

tomonidan  boshlanib,  bilak  tomondan  Yuqoriga  ko‘tarilib  tirsak  sohasiga  kelganda 

uning  old  tomonida  joylashgan  qo‘shuvchi  tirsak  venasi  (v.intermedia  cubiti) 

---

 

467 

vositasida  asosiy  vena  (v.basilica)  bilan  qo‘shiladi.  Shundan  so‘ng  bosh  vena  (v. 

cephalica) yelkaning sulcus bicipitalis lateralis bo‘ylab Yuqoriga ko‘tariladi va yelka 

kamari  sohasida  chuqurlashib  fassiyani  teshib  o‘tib,  qo‘ltiq  venasiga  (v.  axillaris) 

quyiladi. 

A  s  o  s  i  y  t  e  r  i  o  s  t  i  v  e  n  a  s  i  (v.  basilica,  197-  rasm)  qo‘l  panjasining 

jimjiloq  tomonidagi  orqa  Yuzasidan  boshlanib,  bilak  oldi  Yuzasining  medial 

tomonidan  Yuqoriga  ko‘tariladi  va  qo‘shuvchi  vena  (v.intermedia  cubiti)  vositasida 

bosh  venaga  qo‘shiladi.  Asosiy  vena  esa  yelkaning  ichki  Yuzasi  bo‘ylab  (sulcus 

bicipitalis  medialis)  ko‘tarilib,  yelkaning  o‘rtasiga  borganda  chuqurlashadi  va  yelka 

venasiga  quyiladi.  Tirsakning  oraliq  venasi  (v.intermedia  cubiti)  bosh  va  asosiy 

venalarga  qo‘shilib,  tirsak  chuqurchasida  joylashadi.  Amaliyotda  bu  venadan  qon 

quyish, dorilar  Yuborish  uchun  keng  foydalaniladi.  Ushbu  venaga  kaft  va  bilakning 

old tomonidan Yuza venalar quyiladi. 

Qo‘l  panjasi  hamda  bilak  va  yelkaning  chuqur  venalari  ko‘pincha  juft  bo‘lib, 

arteriyalari  bilan  birga  joylashadi  va  ana  shu  arteriyalar  nomi  bilan  ataladi.  Qo‘l 

panjasi venalari ko‘pincha o‘zaro qo‘shilib, vena chigalini hosil qiladi. 

B i l a k v e n a l a r i bir juft bo‘lib, shu joydagi arteriyalarga  Yondosh holda 

yo‘naladi va shu arteriyalar nomi bilan ataladi. Masalan, bilak venalari (vv.radiales), 

tirsak venalari (vv. ulnares) va hokazo. Yelka venalari (vv. brachiales) katta Ko‗krak 

muskuli  pastida  o‘zaro  qo‘shilib  qo‘ltiq  (v.  axillaris)  venasini  hosil  qiladi.  Qo‘ltiq 

venasi  qo‘ltiq  chuqurchasida  shu  nomli  arteriya  (a.axillaris)  oldindan  Yuqoriga 

ko‘tarilib,  o‗mrov  ostidan  o‘tishi  bilanoq  o‗mrov  osti  venasi  (v.subclavia)  deb  atala 

boshlaydi.  Qo‘ltiq  venasiga  v.  thoracoacromialis,  v.  thoracica  lateralis  va  v. 

subscapularis lar ham qo‘shiladi.