Toshkent kimyo-texnologiya institiuti "tasdiqlayman"

Ergashtiruvchi bog‘lovchilar 

 

Bu bog‘lovchilar ergashgan qo‘shma gap tarkibidagi sodda gaplarni bir-biriga ergashtirish 

yo‘li bilan bog‘laydi va quyidagi turlarga bo‘linadi: 

1.

 

Aniqlov bog‘lovchilari:

 ya’ni. 

         -  Vatanimiz poytaxtida, 

ya’ni

 Toshkentda diqqatga sazovor joylar ko‘p. 

2.

 

Sabab bog‘lovchilari:

 chunki, negaki. 

---

182 

 

        - Qo‘rqoq do‘st dushmandan xavflidir, 

chunki

 dushmandan ehtiyot bo‘lasan, ammo do‘stga 

ishonasan.  

3.

 

Shart bog‘lovchilari:

 agar (da), garchi, garchand, gar, mabodo, basharti. 

-

 Garchi

 shuncha mag‘rur tursa ham, Piyolaga egilar choynak.  

 

1-mashq

. 

Nuqtalar o‘rniga zarur bog‘lovchilarni qo‘ying. 

1.  Rassomning  chizgan  rasmi  hammani  hayratda  qoldirdi  …  ko‘rgazma  rahbari  unga  maxsus 

sovrin topshirdi. 2. Film rejissori bu rol uchun munosib aktyor tanladi … ushbu nomzodni badiiy 

kengash orqali tasdiqlatib ham oldi. 3. Bu qo‘shiqda xalqning dardu alamlari, orzu armonlari aks 

etadi  …  tinglovchida  juda  kuchli  taassurot  qoldiradi.  4.  Men  bugun  ertalab  Temuriylar  tarixi 

muzeyiga  bordim  …  u  yerdan  juda  ko‘p  taassurotlar  oldim.  5.  O‘zi  balo  tog‘ining  .  .  .  ofat 

bulog‘ining Boshida o‘ltirarmish, Kun-u tun, yoz ... qish. 

 

2-mashq.

 

Nuqtalar o‘rniga zarur bo‘lgan zidlov bog‘lovchilarini qo‘yib ko‘chiring. 

1.  Qo‘shiqchi  ashulani  maromiga  yetkazib  ijro  etdi,  …  bu  qoshiq  tomoshabinlar 

tomonidan yaxshi kutib olinmadi. 2. Aktyor bu rolni o‘xshatib o‘ynashga rosa harakat qildi, … 

nimagadir  uning  barcha  harakatlari  zoye  ketdi.  3.  Reja  bajarilgan,  …  hali  dalada  hosil  bor.  4. 

Bahor keldi-yu, … hali kunlar sovuq, daraxtlar kurtak chiqarmagan. 5. Sen juda ko‘p yutuqlarga 

erishding, … hali kamchiliging ko‘p, uka.  

3-mashq.

 

Nuqtalar o‘rniga kerakli bog‘lovchilarni qo‘ying, turini ayting va rus tiliga tarjima 

qiling. 

1. 0‘zbekistonda kuz faslida anor, anjir….... xurmo pishadi. 2. Bu olma ozgina qizaribdi,…. 

hali  yaxshi  pishmagan.  3.  U  faqat  sengagina  emas,  …  menga  ham  yordam  beradi.  4. 

O‘qituvchimiz juda oz,… juda  ma’noli gapiradilar. 5. Uning uyi kichkina, …. juda chiroyli …. 

fayzli edi. 6. Feruza, biz ertaga kinoga bormoqchimiz, sen ….. teatrga borib kel. 7. U juda ko‘p 

ishlaydi, … dam olishni….o‘zniga qo‘yadi.