Toshkent farmatsevtika instituti farmakognoziya kafedrasi

Kimyoviy  tarkibi. 
Meva  tarkibida  3,9  foiz  efir  moyi,  2,4  foiz  flavonoidlar, 
0,37 foiz karotinoidlar, 6,15 foiz organik kislotalar,  16,2 foiz qandlar, oz miqdorda 
kumarinlar, 2,47 foiz oshlovchi va boshqa moddalar bor. 
Meva  efir  moyi  16,84  foiz  karen,  25,01  foiz  d-kamfen,  11,88  foiz  a-pinen, 
14,74 foiz mirtsen va boshqa terpenoidlardan tash-kil topgan. 
Ishlatilishi. 
Meva qaynatmasi va efir moyi diuretik hamda mikroblarga qarshi 
ta'sirga  ega.  Shuning  uchun  meva  damlamasi-ni  O'zbekiston  hududida  tibbiyot 
amaliyotida  peshob  haydovchi  vosita  sifatida  ishlatishga  Respublika  Sog'liqni 
saqlash vazirligi ruxsat berdi. 
Dorivor preparatlari. Meva qaynatmasi. 
TUKLI 
 
BARGLI 
XANDELIYA 
GULI-FLORES 
HANDELIAE 
TRICHOPHYLLAE 
O'simlikning  nomi.  Tukli  bargli  xandeliya  —  Handelia  tricho-phylla  (Schrenk.) 
Heimerl.;  astradoshlar  —  Asteraceae  (murak-kabguldoshlar  —  Compositae) 
oilasiga kiradi. 
Ko'p  yillik,  mayda  qirrali,  yuqori  qismi  qalqonsimon  shoxlangan, 
balandligi 70-100 sm bo'lgan poyali o't o'simlik.  Ildizoldi to'pbarglari uzun sertukli 
bandli,  poyadagilari  bandsiz  ketma-ket  joylashgan.  Hamma  barglari  chiziqsimon-
ipsimon  bo'laklarga  patsimon  qirqilgan.  Sariq  rangli  gullari  savatchaga  joylashib, 
poya  va  shoxlari  uchida  ro'vaksimon-qalqonsimon  gul  to'plamini  hosil  qiladi. 
Mevasi — kulrang pista. 
May 
oyining 
oxirida 
—  iyunda  gullaydi,  mevasi  iyun  oxiri- 
da — avgustda yetiladi. 
•