Toshkent farmatsevtika instituti farmakognoziya kafedrasi

1.Samarqand  viloyati
  o‗simliklar  oilalarini  xilma-xilligi  ma‘lum  zonalarga 
bo‗linsa yaqqol ko‗rinadi: 
a) G‗arb tumanlarida uchraydigan va yig‗ib olinsa bo‗ladigan dorivor o‗simliklar: 
- bozulbang- Lagochillus inebrians Bge (Qizil kitobda). 
  labguldoshlar- Lamiaceae 
isiriq (garmala) – Peganum garmala L 
tuyatovondoshlar – Zygochyllaceae 
oqquray (psoraleya) – Psoralea drupacea Bge. 
dukkakdoshlar – Fabaceae 
achchiqmiya (sofora tolstoplodnaya)- Sophora pachycarpa C.A.Mey. 
dukkakdoshlar- Fabaceae 
 bodomcha (mindal)- Amigdalus spinosissima Bge. Men. 
ra‘noguldoshlar- Rosaceae 
b) Janubiy SHarq erlarda uchraydigan dorivor o‗simliklar: 
-qizilpoycha (zveroboy sheroxovatыy)-    Hypericum scabrum L. 
- kiyik o‗ti (zizifora svetonosnaya)-    Ziziphora pedicellata Pazijet Wed. 
- ermon (polыn)-   Artemisia absinthium L. 
- og‗rayxon-    Origanum titthantum Contsch. 
- na‘matak har xil turlari-   Rosa sp. 
- sariq andiz-  Inula grandis Schrenk. 
- qizilmiya-   Glycyrrhiza glabra L. 
Jadvallarda  keltirilgan  dorivor  o‗simliklardan  tashqari  nam  erlarda,  bog‗larda, 
soylarda  va  boshqa  dehqonchilik  erlarda  tarqoq  uchraydigan  dorivor  o‗simliklar 
ro‗yxati: 
-Suv qalampiri – Polygonum hydropiper L. 
-Kelin tili (shaftoli bargli toron) – Polygonum persicaria L. 
-Qushtaron – Polygonum aviculare L. 
-Otquloq –Rumex confertus Willd. 
-Zubturum- Plantago major L. 
-Jag‗-jag‗- Capsella bursa-pastoris Medie. 
Sochiq  tarqalgan  dorivor  o‗simliklarni  zahiralari  uncha  katta  bo‗lmay  50-100  kg 
quruq  mahsolotni  yig‗ib  olishni  rejalashtirish  mumkin.  Bu  o‗simliklar,  odatda  qattiq 
muxofazaga muxtoj emasligi bilan farq qiladi. 
Samarqand  viloyatida  bu  o‗simliklardan  tashqari,  farmatsiya  sanoati  uchun 
foydalanish  mumkin  bo‗lgan  o‗simliklar  mavjud.  Isiriq,  achchiqmiya,  kiyik  o‗ti, 
tog‗rayxon,  bodomcha,  sariq  andiz,  na‘matak  shular  jumlasidandir.  Umumlashtirib 

---

5 
 
aytilganda  Samarqand  viloyatida  40  dan  ortiq  dorivor  o‗simliklar  turini  uchratish 
mumkin (ofitsinal).