Toshkent davlat yuridik universiteti

Yer melioratsiyasini 
huquqiy tartibga solish 
manbalari
O’zbekiston Respublikasi 
Konstitutsiyasi
O’zbekiston Respublikasi 
Yer kodeksi
O’zbekiston Respublikasi 
Prezidentining Farmon va 
Qarorlari
O’zbekiston Respublikasi 
Vazirlar Mahkamasining 
Qarorlari

---

118 
 
melioratsiya shohobchalarining samarali ishlashini, drenaj va oqava 
suvlarning  kollektor-drenaj  tarmog‘i  orqali  normativga  muvofiq 
chiqarilishini 
ta’minlaydigan 
ushbu 
shoxobchalarni 
saqlash 
mexanizmini sifat jihatidan takomillashtirish; 
lizing  operatsiyalarini  keng  joriy  etish  yo‘li  bilan  suv  xo‘jaligi 
tashkilotlari  va  suvdan  foydalanuvchilar  uyushmalarining  moddiy  – 
texnika  bazasini  mustahkamlash,  melioratsiya  texnikasi  saroyini 
yangilash kabi muhim vazifalar belgilandi.  
 Shunga  ko’ra,  ushbu  Farmonning  asl  mohiyati  yerlarning 
meliorativ holatini yaxshilash evaziga, tuproqning hosildorligini oshirish 
orqali  qishloq  joylarida  aholini  ijtimoiy  qo‘llab-quvvatlash,  ularning 
yerlardan  oladigan  daromadini  ko‘paytirish  evaziga  turmush  sharoitini 
yaxshilash,  oziq-ovqat  xavfsizligini  ta’minlash  va  dasturxonini  to‘kin-
sochin qilishdan iborat.  
Bu  ishlarning  izchil  davomi  sifatida  yerlarning  meliorativ  holati 
bilan bog‘liq ishlarni tashkil qilish va ularni moliyalash masalasiga ham 
alohida  e’tibor  qaratildi.  Shu  maqsadda  O‘zbekiston  Respublikasi 
Moliya vazirligi huzuridagi Sug‘oriladigan yerlarning meliorativ holatini 
yaxshilash  jamg‘armasi  tashkil  qilindi.  Jamg‘arma  faoliyatini  yuritish 
maqsadida  O‘zbekiston  Respublikasi  Moliya  vazirligi  huzuridagi 
Sug‘oriladigan  yerlarning  meliorativ  holatini  yaxshilash  jamg‘armasini 
boshqarish departamenti tashkil etilgan. Jamg‘armaning asosiy maqsadi 
qilib  sug‘oriladigan  yerlarni  meliorativ  jihatdan  yaxshilash  dasturlarini 
hamda  meliorativ  ob’ektlarning  zarur  darajadagi  texnik  holatini 
ta’minlashga  yo‘naltirilgan  tadbirlarni,    moliyalashtirish,    shuningdek 
meliorativ  texnikani  sotib  olish  uchun  mablag‘larni  jamlash  va  ulardan 
samarali foydalanish belgilandi.  
Ushbu  mablag’lar  hisobidan  o’tgan  davrda  bu 
borada ko’rilgan chora tadbirlar natijasida 1 million 700 
ming gektar sug’oriladigan yerlarning meliorativ holati yaxshilandi. Bu 
jami  ekin  ekiladigan  maydonlarning  yarmidan  ziyodi  demakdir.  Ana 
shunday  ishlar  tufayli  sizot  suvlari  eng  og’ir  darajada,  ya’ni  2 
metrgacha  yuzada  joylashgan  yerlar  qariyb  500  ming  gektarga  yoki 
uchdan  biriga  kamaydi,  kuchli  va  o’rtacha  sho’rlangan  yerlar  esa  100 
ming gektarga yoki 12 foizga qisqardi.