Toshkent davlat sharqshunoslik instituti xorijiy mamlakatlar iqtisodi va mamlakatshunoslik

2.1.6. Diagramma. 

Yaponiya yalpi ichki maxsuloti

23

 

 

Yuqoridagi  diagrammadan  biz  Yaponiya  YaIMsining  11  yil  davomidagi 

dinamikasini  yaqqol  ko’rishimiz  mumkin.  Jahon  Bankining  tadqiqotlariga  ko’ra 

Yaponiya  yalpi  ichki  maxsuloti  5 498    mlrd.  dollarni  yoki  jahon  iqtisodiyotining 

8,87%ni  tashkil  etmoqda.    Tarixan  1960-2010  yillar  mobaynida  Yaponiyaning 

o’rtacha  YaIMsi  2266.10  mlrd.  dollarni  tashkil  etgan,  uning  eng  baland 

ko’rsatkichi  2010-yilning  dekabr  oyida  5  497,81mlrd.  dollarga  yetganda,  va  eng 

past  ko’rsatkichi  1960-yilda  44,31mlrd.  dollarga  tushib  ketganda  belgilangan. 

                                                           

23

 

www.tradingeconomics.com

 l The World Bank Group 

Yaponiya YaIMsi mlrd AQSH dollarida  

---

- 37 - 

 

Yaponiyaning  industriallashgan  va  erkin  bozor  iqtisodiyoti  dunyoning  ikkinchi 

yirik  iqtisodiyoti  o’rnini  eggalab  kelgan.  Uning  iqtisodiyoti  xalqaro  savdoga 

bog’liq  sohalarda  yuqori  samarador  va  raqobatbardosh  bo’lib,  qishloq  xo’jaligi, 

xizmat  ko’rsatish  kabi  davlat  tomonidan  ximoyalanuvchi  sohalarda  esa 

samaradorlik  ancha  past.  Yaponiya  texnika  va  sanoat  ishlab  chiqarishida  yuqori 

malakali  industriallashgan  ishchikuchiga  ega  uning  invsetitsiyalash  darajasining 

yuqoriligi,  jamg’armalari,    industrial  rivojlanishi  va  xalqaro  savdosining 

yetakchiligi yetuk iqtisodiyot barpo qiladi. Yaponiya tabiiy boyliklarga kambag’al 

mamlakat bo’lganligi tufayli u ishlab chiqarishda zarur  hom ashyo materiallarini 

sotib olib xalqaro savdoda qatnashadi, ammo oxirgi yillarda Yaponiya iqtisodiyoti 

bir qator sabablaga ko’ra hom ashyo emas balki  tayyor maxsulotlar sotib olishga 

o’tgan.