Tillashayx masjidi



Download 129,5 Kb.
bet15/17
Sana25.03.2022
Hajmi129,5 Kb.
#510023
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   17
Bog'liq
ME\'MORIY OBIDALAR

ME’MORIY OBIDALAR
TILLAKORI MADRASASI
Tillakori madrasasi Yalangto'shbiy Bahodir buyrug‘i bilan 1646- 1660-yillar mobaynida Samarqand shahrida bunyod etilgan.
Uning qurilishida pishgan va xom g‘isht, loy, 'yog‘och, oltin suvi va qimmatbaho toshlardan foydalanilgan.
Me’moriy obidaning dizayni: peshtoq chuqur ravoqli, 2 qanotining oldi ravoqli, 2 qavatli - hujtalar burchaklarini teng hajmdagi guldasta mezanalar egallagan. Madrasa xonaqohining poygumbazi baland, uzoqdan ko‘zga tashlanib turadi. Uning gumbazi oxiriga yetkazilmagan. Xonaqoh to‘riga marmardan mehrob va zinapoyali minbar ishlangan. O‘z davrida zarhal naqshlar bilan jozibador bezatilgan xorjaqohning 2 уonini oldi ravoqli, gumbaz tomli ayvon (yo‘laklar) egallagan. Peshtoq ravog‘idagi marmar taxtachada bezak ishlari 1659-1660-yillarda bajarilganligi yozilgan. Ravoq burchaklari, bezakli toqilarni to‘ldirishda koshinpaz ustalar turli usullarni qo’llashgan. Koshinkori ravoqlarda yashil tangachalar, sarg‘ish yaproqchalar va feruza poyalar aks ettirilgan. Xonaqoh izorasi koshin namoyon, devori, gumbazi va bag‘ali kundal uslubidagi serhasham naqshlarga boy. Mehrob ravog‘i va bag‘ali muqarnas kosachalar bilan to’ldirilib, zarhal berilgan hamda Qur’on oyatlaridan olingan bo‘rtma yozuvlar bilan hoshiyalangan. Eshiklar murakkab naqsh va yozuvlar bilan yog‘och o‘ymakorligida pardozlangan. Hovli sahniga marmar yotqizilgan. Atrofidagi hujralarga eshik, tobadonlariga panjaralar ishlangan.
Inshootning uslubi Sharq me’morchiligini o‘zida mujassamlashtirgan, gumbazsimon, “Chor” uslubida qurilgan.
Me’moriy obidaning o‘ziga xos tomoniaridan biri shundaki, dastlab u Yalangto‘shbiy Bahodirning kichik maqbarasi nomi bilan atalganligiga qaramay xalq orasida Tillakori nomi bilan mashhiur bo‘lgan. Bundan tashqari, dastlab madrasaning o’rnida Mirzoyi karvonsaroyi bo‘lgan.


ME’MORIY OBIDALAR
LUVR MUZEYI
Miloddan avvalgi 6000-yildan boshlab to XIX asrgacha bo‘lgan tarixni jonlantirib turgan Luvr muzeyi Fransiyaning Parij shahrida joylashgan. Parij markazidan oqib o‘tuvchi Sena daryosining o‘ng sohilida joylashgan muzey jami 40 gektar maydonni egallagan. Poydevori 800 yil oldin qo‘yilgan mazkur bino XII asr­da Filipp Avgust tomonidan qurdirilgan. Imperator Avgustdan keyin mazkur inshoot bir necha bor qayta ta’mirlandi, qo‘shimcha binolar qurildi. Muzey dastlab, aniqrog‘i, Frantsiya imperiyasi tashkil etilgan ilk yillarda Napoleon nomi bilan atalgan. 
Muzey binosi avvaliga qirol saroyi bo‘lgan. Muzeyning Napoleon xiyoboni o‘rnida 1989-yilga kelib, ehrom shaklidagi oynavand bino mashhur me’morlardan biri Yo Ming Pey tomonidan ishlangan loyiha asosida qad rostladi.
Muzey eshiklari tomoshabinlar uchun ilk bor 1793-yilning 8 noyabrida ochilgan. Luvr bu paytda faqatgina durdona suratlar saqlanadigan mo‘jaz muzey bo‘lgan.
Frantsiyalik tarixchi olim Potterning fikricha, muzeyning «Luvr» deb nom olishiga Qirol Filipp II sababchi bo‘lgan. U mazkur binoning tashqi qiyofasini ko‘rib, beixtiyor “L’uvre” (shohasar) deb yuborgan ekan. Ikkinchi talqinga ko‘ra, “luvr” qadimiy anglosakson tilidagi “leouar” so‘zining frantsuzcha atalishi bo‘lib, «qo‘rg‘on» yoki «qal’a» ma’nosini anglatadi.
Hozirgi kunda muzeyda 300 000ga yaqin eksponat mavjud bo‘lib, ularning atigi 35 000 donasi tomosha zallaridan o‘rin olgan. Qolgan buyumlar (ayniqsa, bir necha asr muqaddam ishlangan suratlar) maxsus xonalarda saqlanadi.
Luvrdan joy olgan eksponatlar o‘z davri va makonlariga qarab alohida-alohida ajratilgan. Masalan, Qadimgi Sharq, Qadimgi Misr, Qadimgi Yunoniston, Etruriya, Rim, Islom diniga taalluqli san’at asarlari, haykaltaroshlik namunalari va hokazolar. Luvrni “universal muzey” deb ham atashadi. Unda G‘arbiy Yevropadan tortib Erongacha, Gretsiya, Misr, Yaqin Sharq mintaqalaridan topilgan eramizdan avvalgi 1848-yillarga taalluqli eksponatlar saqlanadi.

Download 129,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   17




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish