Tarixdan hikoyalar umumiy o‘rta ta ’lim maktablarining

4-§.  DUNYO XARITASI  TARIXI
Dastlabki  xaritalar. 
Shunday  fanlar  borki,  ularni  xaritasiz 
o‘rganish juda qiyin kechadi.  Tarix va geografiya fanlari shunday 
fanlar hisoblanadi.
Yodda  tuting!
X arita  Yer  yuzasi,  osm on jism lari  yoki  osm on  gum bazining  qog‘ozga 
kichraytirilib  tushirilgan  tasviridir.
Turli xalqlar  o ‘rtasida  savdo  aloqalarining  o‘sishi,  harbiy  yurish- 
lar  va  uzoq  o ‘lkalarga  uyushtirilishi  lozim  bo ‘lgan  sayohatlar 
xaritalarning  yaratilishiga  sabab  bo ‘ldi.  M iloddan  avvalgi 
III 
asrda 
qadimgi  yunon  olimi  Eratosfen  birinchi  b o ‘lib  Yer  meridiani  yoyi 
uzunligini  hisoblab  chiqqan va  yer  yuzining  xaritasini  tuzgan.1  Bu 
xaritada  Janubiy  Yevropa,  Shimoliy  Afrika  va  G ‘arbiy  Osiyo  tas- 
virlangan.
Qadimgi  yunon  olimi  Ptolemey,  buyuk bobolarimiz  Muhammad 
al-Xorazmiy,  Abu  Rayhon  Beruniy va  Mahmud  Qoshg‘ariylar ham 
o ‘z  davrlari  uchun  m uhim  xaritalar  yaratgan  edilar.