Soliq va soliqqa tortish fanidan

Kalendar yil 
QKSni
 soliq davridir. 
Hisobot davri quyidagilardir: 
qo‗shilgan  qiymat  solig‗i  to‗laydigan  mikrofirmalar  va  kichik  korxonalar 
uchun — yil choragi;  
mikrofirmalar  va  kichik  korxonalar  jumlasiga  kirmaydigan  soliq 
to‗lovchilar uchun — bir oy. 
Soliqni hisoblab chiqarish tartibi: 
Soliq  solinadigan  oborotlar  bo‗yicha  qo‗shilgan  qiymat  solig‗i  soliq 
solinadigan  baza  va  belgilangan  stavkalardan  (20%)  kelib  chiqqan  holda 
hisoblab chiqariladi. 
Byudjetga  to‗lanishi  lozim  bo‗lgan  qo‗shilgan  qiymat  solig‗i  soliq 
solinadigan  oborot  bo‗yicha  hisoblab  chiqarilgan  soliq  summasi  bilan  hisobga 
olinadigan soliq summasi o‗rtasidagi farq sifatida aniqlanadi. 
Tovarlarni  import  qilish  bo‗yicha  qo‗shilgan  qiymat  solig‗ining  summasi 
soliq solinadigan baza va belgilangan stavkadan kelib chiqqan holda aniqlanadi. 
Soliq  hisob-kitoblarini  taqdim  etish  tartibi. 
Qo‗shilgan  qiymat  solig‗ining 
hisob-kitobi  soliq  bo‗yicha  hisobda  turgan  joydagi  davlat  soliq  xizmati 
organlariga ortib boruvchi yakun bilan: 
qo‗shilgan  qiymat  solig‗i  to‗lovchisi  bo‗lgan  mikrofirmalar  va  kichik 
korxonalar tomonidan — yilning har choragida hisobot davridan keyingi oyning 

---

77 
 
25-kunidan  kechiktirmay,  yil  yakunlari  bo‗yicha  esa  yillik  moliyaviy  hisobot 
topshirilgan muddatda; 
mikrofirmalar  va  kichik  korxonalar  jumlasiga  kirmaydigan  soliq 
to‗lovchilar tomonidan — har oyda hisobot davridan keyingi oyning 25-kunidan 
kechiktirmay,  yil  yakunlari  bo‗yicha  esa  —  yillik  moliyaviy  hisobot 
topshiriladigan muddatda taqdim etiladi.  
Qo‗shilgan  qiymat  solig‗ining  hisob-kitoblari  bilan  bir  vaqtda  soliq  davri 
mobaynida  olingan  tovarlar  (ishlar,  xizmatlar)  bo‗yicha  hisobvaraq-fakturalar 
reestri  taqdim  etiladi.  Hisobvaraq-fakturalar  reestrining  shakli  O‗zbekiston 
Respublikasi Davlat soliq qo‗mitasi tomonidan belgilanadi. 
Soliq  to‗lash  tartibi. 
Qo‗shilgan  qiymat  solig‗ini  byudjetga  to‗lash  hisob-
kitoblarini  taqdim  etish  uchun  belgilangan  kundan  kechiktirmay  amalga 
oshiriladi.  
Import  qilinadigan  tovarlar  bo‗yicha  qo‗shilgan  qiymat  solig‗ini  to‗lash 
bojxona  to‗g‗risidagi  qonun  hujjatlarida  belgilangan  muddatlarda  amalga 
oshiriladi.  
Aksiz solig‗i. 
Aksiz  solig‗ini  to‗lovchilar.  Aksizlanadigan  tovarlar  ishlab  chiqaradigan, 
mulkchilik  shaklidan  qat‘i  nazar,  yuridik  va  jismoniy  shaxslar  aksiz  solig‗i 
to‗lovchilari hisoblanadi.  
Aksiz solig‗i to‗lovchi yuridik va jismoniy shaxslar quyidagilardir: 
O‗zbekiston  Respublikasi  hududida  aksiz  solig‗i  solinadigan  tovarlarni 
(aksiz to‗lanadigan tovarlarni) ishlab chiqaruvchilar; 
O‗zbekiston  Respublikasining  bojxona  hududiga  aksiz  to‗lanadigan 
tovarlarni import qiluvchilar;  
oddiy  shirkat  aksiz  to‗lanadigan  tovar  ishlab  chiqargan  taqdirda,  oddiy 
shirkat  shartnomasining  oddiy  shirkat  ishlarini  yuritish  zimmasiga  yuklatilgan 
sherigi (ishtirokchisi). 
Aksiz  to‗lanadigan  tovarlarning  ayrim  turlari  bo‗yicha  aksiz  to‗lanadigan 
tovarlar  ishlab  chiqaruvchi  bo‗lmagan  shaxs  O‗zbekiston  Respublikasi 
Prezidentining  qaroriga  binoan  aksiz  solig‗ini  to‗lovchi  etib  belgilanishi 
mumkin. 

---

78 
 
Aksiz  solig‗i  bilvosita  soliq  ko‗rinishida  byudjetga  kiritiladigan 
(olinadigan),  narxda  va  qo‗shilgan  qiymat  solig‗i  solish  bazasida  hisobga 
olinadigan  sof  daromadning  bir  qismidir.  Aksiz  solig‗i  stavkalari  va 
aksizlanadigan  tovarlar  ro‗yxati  O‗zbekiston  Respublikasi  Vazirlar  Mahkamasi 
tomonidan  tasdiqlanadi  hamda  belgilangan  tartibda  soliq  to‗lovchilarga 
O‗zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi va Davlat soliq qo‗mitasi tomonidan 
etkaziladi. 
O‗zbekiston  Respublikasi  hududiga  yuridik  va  jismoniy  shaxslar 
tomonidan  olib  kiriladigan,  aksiz  to‗lanadigan  tovarlarga  O‗zbekiston 
Respublikasi  Vazirlar  Mahkamasining  qarorlariga  ko‗ra  ro‗yxatlar  va  stavkalar 
bo‗yicha aksiz solig‗i solinadi.