Семинар 1-мащк Ислом динида оила мукаддас саналиб, унга булган эътироф ва эътибор ката--

«Ammo sizga itoat qilsalar, ularga qarshi (boshqacha) yo‘l axtarmang», deyilmoqda.
Bu tanbeh oilani mustahkamlash uchun nihoyatda zarurdir. Chunki bir-biriga nisbatan kechirimli bo‘lish doimo yaxshilik keltiradi.
Kezi kelganda aytib o‘tish joizki, dinimizga, Qur'oni karimga o‘zicha ta'na toshi otishga urinib, o‘zi sharmanda bo‘lgan ba'zi g‘arazli kimsalar muqaddas kitobimizni tadqiqot qilib ko‘rib, undagi suralarni tartibsiz joylashtirilgan, ularning ketma-ketligida mantiqiy izchillik yo‘q degan «ayblar» topishgan. Har bir narsani o‘zining zaif aqli, tor qarashi bilan, noqis mezoni bilan o‘lchashga uringan bu kimsalar nafaqat suralar, hatto oyati karimalarning ketma-ketligida ham inson aqli bovar qilmaydigan ilohiy hikmat borligini qayerdan bilishsin!
Mazkur oyatni va uning tafsirida aytib o‘tilgan fikrlarni qisqacha takrorlab ko‘raylik. Avvalo oilada erkaklarning rahbar etib tayinlangani va buning sabablari aytildi. So‘ng soliha ayollarning xush axloqlari vasf qilindi. Keyin esa, buning aksi bo‘lgan itoatsiz xotinlarga ko‘riladigan choralar aytib o‘tilib, bu choralar samara bersa, ayollarga qarshi boshqa choralar ko‘rmaslik kerakligi ta'kidlandi. Shu ikki qator oyatda qisqagina so‘zlar bilan olamshumul ma'nolar ifodalandi, oila nizomi belgilandi, er-xotin munosabatlarining ijobiy va salbiy holatlari muolaja qilindi. Ayni paytda, itoatli ayollarga nisbatan haddan oshish taqiqlanib, ayollarning haq-huquqlari ilohiy qonun himoyasiga olinib, bu kimdir tomonidan o‘ylab topilgan, kimningdir manfaati ko‘zlab yozilgan tartib-qoida emas, balki barcha narsadan oliy, ulug‘ Zotning – Alloh taoloning qonuni ekani eslatilmoqda. Bugungi kunda dunyoning yetakchilari hisoblangan G‘arb davlatlarida oila institutining ahvoli naqadar halokatli jar yoqasiga kelib qolgan barchamizga ma'lum. Ammo afsuski, o‘zini musulmon sanab yurganlar orasida ham oilaga oid, er-xotinning haq-huquqlariga, burch va majburiyatlariga oid qonun-qoidalarni bilmaydiganlar, bilsa ham ularni pisand qilmaydiganlar paydo bo‘lib, jamiyatimizda oilaviy muammolar, qo‘ydi-chiqdilar ko‘payib qoldi. Agar bunda kimsalar mazkur ko‘rsatmalarning shariatning hukmi, Alloh taoloning amri ekanini his qilsalar edi, bugungi kunda yechimini kutib yotgan qator muammolar mutlaqo vujudga kelmagan bo‘lar edi. Birgina oyatdagi hukmlar buzilmasa yoki ularga rioya qilinsa, butun insoniyatning taqdiriga, o‘sib kelayotgan avlodning kelajagiga xavf soladigan vaziyat yuzaga kelib qolmagan bo‘lar edi. Shuning uchun ham oyatning so‘nggida Robbimiz «Albatta, Alloh oliy, ulug‘ Zotdir» deb ogohlantirib qo‘ymoqda. Er bo‘lsin, xotin bo‘lsin, ushbu ko‘rsatmalarga rioya qilmagan odam oliy va ulug‘ Zotning amriga osiylik qilgan, U Zotning hukmiga qarshi chiqqan bo‘ladi.
Yana oyati karimada muhokama qilinayotgan oilaviy muammolar masalasiga qaytamiz. Ba'zida yuqorida aytib o‘tilgan choralarni qo‘llash ham naf bermasligi mumkin. «Qars ikki qo‘ldan» deganlaridek, oiladagi kelishmovchilik ham er, ham xotin tomonidan yuz bersa, bu ziddiyat kuchayib, er-xotin uni birgalikda hal qila olmay qolishsa, endi masalani oila sirini tashqariga chiqarmasdan hal etishning iloji qolmagan bo‘ladi. Bunday holatda boshqalar aralashib bo‘lsa ham, oilani saqlab qolishga urinib ko‘rish zarurdir.