Rivojlantirish instituti j. J. Jalolov, I. A. Ahmedov, I. S. Hotamov korxona tashqi iqtisodiy

O‘rash-joylash va markirovkalash shartlari
. Xalqaro savdo
amaliyotida o‘rash-joylashning turi uning qanday maqsadga
bo‘ysundirilganligidan kelib chiqadi: reklama uchun, qadoqlash
uchun, tovarlarni turli tashqi muhitlarda saqlash uchun va h.k.
Shartnomaga o‘rash-joylash va markirovka haqidagi
bo‘limlarni tovar turiga ko‘ra ularni o‘rash zarur bo‘lgan hollarda
kiritishadi. Bunda moddada o‘rashning turi va xususiyati, uning
sifati, o‘lchamlari, to‘lov usullari, shuningdek, o‘ralganidan keyin
tegishli markani qo‘yish ko‘rsatib o‘tiladi.
O‘rash-joylashga qo‘yiladigan talablar shartli ravishda 
umumiy
va maxsus talablarga bo‘linadi. O‘rash-joylashga qo‘yiladigan
umumiy talablar sotuvchining ma’lum tashish turida yukning
saqlanishini ta’minlash bo‘yicha majburiyatidan kelib chiqadi.
Shartnomada sotuvchi bazis shartlariga mos kelmagan holda
o‘ralgan tovarni yetkazib berganligi uchun javobgarligi nazarda
tutilishi mumkin. O‘rash-joylashga maxsus talablar importchi

---

6 7
tomonidan qo‘yiladi. Ular, odatda, tovarni tashishi va importchi
mamlakat hududida saqlash xususiyatlari bilan bog‘liq. O‘rash-
joylash uchun to‘lov usullari shartnomada belgilab qo‘yiladi va
o‘rash-joylash baholarini tovarning bahosiga qo‘shishni ham,
tovarning bahosidan alohida belgilashni ham nazarda tutishi
mumkin.
Yuklarni markirovkalash — tovar bilan birga boruvchi axborot
bo‘lib, importchining rekvizitlarini, kontraktning nomerini, trans
raqamini, joylarning yuk-gabarit xarakteristikasini, joylarning