Pulning mohiyati



Download 55,81 Kb.
bet6/10
Sana07.04.2022
Hajmi55,81 Kb.
#534641
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Bog'liq
Pulning mohiyati va funksiyalari Reja

Jamg’arma vositasi. Bu pulning jamlangan boylik shakliga kirib o’z egasi uchun kerak bo’lganda xarid etish vositasi bo’lib xizmat qila olshidir. Pul qog’oz yoki tanga bo’lgani uchun boylik emas, balki o’zida mehnatni mujassamlashtirgani, unga hamma narsani xarid etish yoki uni jamlab saqlash mumkin bo’lgani uchun boylik hisoblanadi.

Pul boylik jamgarishning eng qulay usulidir, chunki pulda likvidlik bor, ya’ni pul hamma yerda unga belgilangan nominalga (masalan 500 so’m) qarab to’lov uchun qabul qilinadi. Pul boshqa likvidlik vositalariga nisbatan (yer, bino, aksiya, obligasiya, sertifikat) barqaror vosita hisoblanadi, uning qadri inflyasiya bo’lmasa barqaror saqlanadi, boshqa likvidlarni esa narxi-qadri o’zgarib turadi.
Pulni sifati va soni mavjud. Pulni sifati cheksiz bo’lishi, ya’ni pulga zarur bo’lgan vaqtda xohlagan tovarga aylantirish imkoniyati mavjud, soni cheklangan bo’lishi mumkin, chunki unga cheklangan miqdorda tovar sotib olish mumkin.
Pulni qimmatbaho, noyob buyumlarga, san’at asarlariga, uy-joy, yer, mashina, asbob-uskuna, aksiya, obligasiya va boshqalar shaklida ham jamg’arish mumkin.
Adabiyotlarda pul xazina to’plash vazifasini xam bajarishi mumkinligi qayd etiladi. Uni faqat o’zining real qiymatiga ega bo’lgan pullar (qimmatbaho metallar) bajara oladi. Qog’oz pullar asosan muomila va to’lov vazifasini bajaradi.
O’tmishda pul jahon puli vazifasini xam bajargan. Bunda mamlakatlar o’rtasidagi hisob-kitoblar, tovar va xizmatlar uchun to’lovlardagi baho masshtabini har bir mamlakatning pul birligini ma’lum oltin tarkibi bo’lishligi bilan xarakterlanadi. Jumladan, 1961 yildagi pul reformasidan keyin SSSR rubli – 0.987412 grammga, 1 AQSh$ = 0,88 gramm oltinga tenglashtirilgan. Hozir bunday tartib yo’q, chunki XVF ning 1976 yil maydagi Yamaykaning Kengston shahridagi yig’ilishida oltin bundan buyon jahon puli vazifasini bajarmasligi e’tirof etilgan. Shu sabab hozir o’zaro hisob-kitoblarda jahon puli emas, jahon pullaridan foydalaniladi va bu vazifani obro’li pul birliklari bajaradi.
Pulning funksiyalari o’zaro uzviy bog’liq va ular bir-birini to’ldirgan holda pulning mohiyatini to’liq ifoda qiladi. Pulning funksiyalari ketma-ketligiga e’tibor berish zarur. Pul qiymat o’lchovi vazifalarini bajarmasdan turib muomila, jamg’arma va to’lov vositasi bo’laolmaydi. Pulning qiymat o’lchovi sifatida mustahkamligi uning muomila, to’lov, jamg’arma funksiyalaridagi o’rni va ahamiyatini oshiradi, xalqaro miqyosda ham yuqori obro’ga ega bo’ladi.

Download 55,81 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish